دکتر حمیدالله مفید پژوهشگر مسائل افغانستان مرکز بین المللی مطالعات صلح-ipsc سرزمین افغانستان امروزی در گذرگاه تاریخ نام های گوناگونی را پشت سر گذرانیده ودولت های مختلفی را نیز تجربه کرده است. به روایت پژوهند گان شرقی و غربی ، نخستین گروه (( آریایی ها)) یا ازاد گان در سده های میان یک هزار تا دو هزار پیشا ترسایی در این سرزمین نخستین دولت سیاسی را به نام پیشدادیان بلخ پی ریختند که ساحه قلمرو آنهااز میان رودان ، تا هرات و کابل گسترش داشت. پیشدادیان نخستین سلسه پادشاهان اساطیری در شاهنامه و در برخی از قسمت های اوستا اند . این واژه از دو بخش ساخته شده است (Para Dätä) یعنی که پره به معنی پیش و داتان یعنی دادخواهان و عادلان یا نخستین قانونگذاران . نظام اداری این دولت بر بنیاد سیستم دولتی متمرکز استوار بود و زبان رسمی و سیستم اداری نیز داشت که زبان آن را