رویکرد، منافع و راهبردهای هند در خاورمیانه- گفتگو با دکتر قدرت الله بهبودی نژاد
دانش آموخته دانشگاه جواهر نهرو و کارشناس ارشد هند مرکز بین المللی مطالعات صلح- IPSC شروع درگیری بین اسرائیل و حماس، پس از حمله حماس در ساعات اولیه 7 اکتبر 2023، موج هایی را نه تنها در سراسر خاورمیانه، بلکه در سراسر جهان ایجاد کرد. این درگیری که پایانی در آن متصور نیست، چندین کشور را در آتش متقابل مناقشات ژئوپلیتیکی گرفتار کرده است. در منطقه جنوب آسیا، موقعیت هند در قبال مناقشه نه تنها توسط اسرائیل، فلسطینیان و کشورهای خلیج فارس، بلکه توسط شهروندان خود و همچنین کشورهایی مانند ایالات متحده که با آنها استراتژیک است، از نزدیک رصد می شود. زیرا این جنگ در این مقطع زمانی رخ داده است که سیاست خاورمیانهای هند یکی از بخش های موفقیتآمیز سیاست خارجی دولت کنونی تلقی میشود. در چند سال گذشته، هند توانسته است تعادل خوبی در روابط خود با کشورهای عربی و اسرائیل برقرار کند و اجازه
چالش های پیش روی روابط قرقیزستان و چین
دکتر مریم وریج کاظمی پژوهشگر مسائل ژئوپلیتیک مرکز بین المللی مطالعات صلح- IPSC منطقه آسیای مرکزی دارای انرژی، آب و منابع طبیعی فراوان است که چین یکی از بزرگترین واردکنندگان آن به شمار می آید، بدین ترتیب این منطقه نقش حیاتی در توسعه و تقویت پروژه های اقتصادی-تجاری چین دارد. در این راستا از میان شش دالان اصلی طرح کمربند-جاده چین، سه کریدور از آسیای مرکزی عبور می کنند: 1)-کریدور اقتصادی چین-مغولستان-روسیه. 2)-کریدور اقتصادی پل زمینی جدید اوراسیا که چین را از طریق قزاقستان و روسیه به اروپا متصل می کند و 3)-کریدور اقتصادی چین – آسیای مرکزی – آسیای غربی که از سین کیانگ در غرب چین تا آسیای مرکزی امتداد دارد. با احیای این راهروها که یادآور جاده تاریخی ابریشم هستند، طرح کمربند-جاده می تواند ارتباط این منطقه محصور در خشکی را افزایش دهد. در این میان جمهوری قرقیزستان که در امتداد جاده تاریخی ابریشم قرار
تنش نظامی روسیه و ناتو، احتمالات و پیامدها
فاطمه خادم شیرازی پژوهشگر و مدرس دانشگاه مرکز بین المللی مطالعات صلح-IPSC ناتو به طور مکرر از اقدامات اسرائیل حمایت کرده و به نظر میرسد که تمایلی به دخالت در این جنگ ندارد. برخی تحلیلگران معتقدند که ناتو در حال پنهانکردن برنامههای جنگی علیه ایران است که میتواند بهعنوان دلیلی برای بیعملی آن در قبال غزه مطرح شود. از طرفی، درحالیکه جنگ اوکراین و حمایت ناتو از آن، توجه جهانی را جلب کرده است، این به معنای نادیدهگرفتن یا کاهش اهمیت جنایات و بحرانهای انسانی در غزه نیست. در حقیقت، این دو مشکل هرکدام نیاز به بررسی و واکنش مناسب خود را دارند. – علل کشمکش بین روسیه و ناتو روسیه بزرگترین کشور جهان است. تقریباً وسعت آن دو برابر آمریکا و چین است. هنگامی که فنلاند در آوریل ۲۰۲۳ به ائتلاف ملحق شد، مرز زمینی ناتو با روسیه بیش از دوبرابر شد. حتی پس از الحاق فنلاند، تنها
سرمایهگذاری روی بحران و رویکرد رقیبان ایران در کسب منافع بحرانهای ژئوپلیتیک
اسلام ذوالقدرپور پژوهشگر مسائل بین الملل مرکز بین المللی مطالعات صلح-IPSC سیاستگذاری عمومی دارای دو روند متفاوت است که روند مطلوب آن سیاستگذاری پیشنگر و راهبردی است که بر اساس چشم انداز و آیندهنگری طراحی شده و ماهیت کنشگرا دارد. روند دیگر سیاستگذاری عمومی بر وضعیت کنونی تمرکز نموده، واکنشی به شرایط یا بحران موجود است. سیاستگذاری واکنشگرا زمانی در دستورکار قرار میگیرد که سیاستگذار در میانه چالش یا بحران گرفتار شده و برای رهایی یا گذار کمخطر از این وضعیت به طراحی و انتخاب سیاست یا تاکتیک اقدام میکند. در این روند از سیاستگذاری، همه چیز بر چالش یا بحران موجود بنیان شده و تمرکز بر بحران موجود است. در سیاستگذاری خارجی و دفاعی نیز سیاستگذاری واکنشگرا دارای کاربردهای روزافزون است. اما برخی بازیگران نظام جهانی با توجه به منابع قدرت به خصوص منابع اقتصادی و مالی در اختیار، فراتر از سیاستگذاری واکنشگرا و بحران محور، به
تاثیر وضعیت سیاسی بر دیاسپورای روسی
فاطمه خادم شیرازی پژوهشگر و مدرس دانشگاه مرکز بین المللی مطالعات صلح-IPSC تاثیر وضعیت سیاسی بر دیاسپورای روسی کم و بیش عمیق است. دولت روسیه به دیاسپورای روس اهمیت زیادی میدهد . دیاسپورای نه تنها میتوانند در توسعه اقتصادی کشور خود نقش داشته باشند، بلکه برای حفظ میراث فرهنگی و اجتماعی نیز بسیار حائز اهمیت است. جنگ روسیه با اوکراین بر تعاملات دیاسپورایی و فرصتهای اقتصادی و اجتماعی آنها تاثیر گذاشته است. بسیاری از روسها، به ایجاد جوامع جدید روسزبان در خارج از روسیه پرداخته اند و باعث بروز چالشهایی برای هویت فرهنگی شده اند. در این راستا به نقش دیاسپورای روسیه در سیاست خارجی این کشور چگونه است؟ و چگونه وضعیت سیاسی روسیه بر هویت فرهنگی دیاسپورای روسی تأثیر گذاشته است؟ خواهیم پرداخت. – دیاسپورا و سیاست خارجی مهاجرت در روسیه با تمایز بین مناطق شرقی (آسیایی) و غربی (اروپا) است.(1)مفهوم جدید سیاست خارجی روسیه بر دستیابی
ترامپ و ایران ؛ شکل گیری توافق جدید یا حمله نظامی ؟
روح الله سوری پژوهشگر روابط بین الملل مرکز بین المللی مطالعات صلح-IPSC خاطره جمعی ایرانیان از ریاست جمهوری دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۶ ، سیاست فشار حداکثری، خروج از توافق برجام و ترور سپهبد قاسم سلیمانی می باشد. با این حال ترامپ در انتخابات 2024 از عدم تمایل خود برای تغییر رژیم در ایران سخن گفته و اذعان داشته است که دولت آینده آمریکا تصمیمی برای Regime change در ایران ندارد و آنچه از نظر وی مهم است تنها عدم دستیابی ایران به سلاح هسته ای است. ترامپ بر این موضوع تاکید کرده است که ایران می تواند کشوری موفق باشد و فقط نباید سلاح هسته ای داشته باشد. ایده محوری این یادداشت این است که این گزاره را می توان به این صورت تفسیر کرد که در حقیقت شرط متمایل نشدن ترامپ به تغییر رژیم در ایران عدم دستیابی ایران به سلاح هسته ای است. اما سوالی که مطرح
آمدن دوباره ترامپ، از خشم زلنسکی تا خشنودی پوتین
علی بمان اقبالی زارچ رئیس گروه مطالعات اوراسیا مرکز بین المللی مطالعات صلح-IPSC این نوشته را باید با این سوال شروع کنیم که آیا میتوانیم بگویم شمارش معکوس برای پایان جنگ ویرانگر اوکراین آغاز شده است؟!! سربازان خط مقدم اوکراین عمدتاً با طنز تلخ به پیروزی ترامپ در انتخابات پاسخ دادند. یک سرباز اوکراینی در یک پیام صوتی از موقعیت خود در نزدیکی خطرناک ترین شهر شرقی پوکروفسک گفته است ما انتظار داریم که جنگ در یک ساعت آینده به پایان برسد. بله اتفاقاتی در راه است و در همین راستا ترامپ روز پنجشنبه گذشته با ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین صحبت کرد و سه روز بعد از آن از ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه از شعله ور شدن جنگ و اقدامات خطرناک جلوگیری نماید. همچنین یکی از فرماندهان اوکراینی که در منطقه شرقی دونباس در بخشی از جبهه که یکی از معدود مناطقی است که نیروهای
رویکرد احتمالی دونالد ترامپ به اروپا: چالشها و فرصتها
معصومه محمدی پژوهشگر مسائل اوراسیا مرکز بین المللی مطالعات صلح- IPSC رویکرد سیاست خارجی دونالد ترامپ نسبت به اروپا، بهویژه با انتخاب مجدد ترامپ بهعنوان رئیسجمهور ، میتواند موجب تغییرات قابلتوجهی در روابط اقتصادی، امنیتی و زیستمحیطی میان آمریکا و اتحادیه اروپا شود. در این نوشتار با تحلیل سه حوزهی اقتصادی و تجاری، سیاستهای دفاعی و محیطزیست، تأثیرات و نتایج احتمالی سیاستهای ترامپ را بر اروپا مورد بررسی قرار گرفته شده است. انتظار میرود که این سیاستها، چالشهایی را در زمینههای تعرفهها و تجارت، تعهدات ناتو و حمایت از سیاستهای زیستمحیطی برای اروپا ایجاد کنند و آن را مجبور به تنظیم سیاستهای مستقل و جدید کند. روابط ایالات متحده و اتحادیه اروپا تحت تأثیر متغیرهای سیاسی و اقتصادی مختلفی قرار دارد که با تغییر رؤسایجمهور و سیاستهای دولتها تغییر میکنند. دوران ریاستجمهوری ترامپ به دلیل رویکرد “اول آمریکا” و تاکید بر منافع ملی، شاهد تغییرات اساسی در سیاستهای تجاری،
بایدهای سیاست خارجی ایران در قبال آمریکای جدید
دکتر محمد مهدی مظاهری استاد دانشگاه مرکز بین المللی مطالعات صلح–IPSC در حالیکه تا چند هفته پیش بسیاری از نظر سنجیها از پیروزی کاملا هریس در انتخابات ریاست جمهوری 6 نوامبر 2024 آمریکا حکایت می کرد و بنابراین به نظر می رسید جهان شاهد تداوم سیاستهای آمریکا در قبال موضوعات مختلف از جمله بحرانهای غرب آسیا و جنگ غزه و لبنان خواهد بود، انتخاب مجدد ترامپ در این انتخابات، ورق را تا حد زیادی برگرداند و همه کشورها را به نوعی ناچار به بازنگری در برنامه های سیاست خارجی خود نمود. بر این اساس، نحوه مواجهه با دوره جدید ترامپیسم و سیاستهای این رئیس جمهور پر مدعا و تاجر پیشه آمریکا در قبال منطقه غرب آسیا و به ویژه ایران به یکی از چالشهای اصلی دستگاه دیپلماسی کشورمان نیز تبدیل شده است. دوره نخست ریاست جمهوری ترامپ برای مردم ایران با خاطرات بسیار تلخی همراه است؛ در حالی
ترامپ در خاورمیانه بدنبال چیست ؟
داود احمدزاده کارشناس مسائل غرب آسیا مرکز بین المللی مطالعات صلح-IPSC بازگشت مجدد دونالد ترامپ به کاخ سفید و بازتاب های خبری آن در منطقه خاورمیانه و قاره سبز همچنان با تفسیرهای متفاوت و گاهی متضاد ادامه دارد .ترامپ توانست بار دیگر با تشکیل کمپین قوی انتخاباتی ( حضور اشخاصی چون ایلان ماسک ) وبا تاکید بر دو شاخص اصلی تعیین کننده در کارزار انتخاباتی (یعنی اقتصاد و مهاجرت )کمپین دموکراتها و نماینده آنان ( بایدن و هریس ) شکست دهد و دارایی استراتژیک حزب دمکرات را حتی با حضور افرادی چون اوباما، کلینتون و سلبریتی های هالیوودی طرفدار وی با ناکامی تاریخی مواجه سازد. بی تردید ترامپ از ضعف های ساختاری حزب دمکرات و ناتوانی های شخص جوبایدن و معاون وی در قامت رقیب انتخاباتی اش در امر سیاست گذاری در امور داخلی و خارجی برای پیشبرد اهداف ونیل به پیروزی بهره جست. بطوریکه جمهوری خواهان توانستند در
رویکرد روسیه به ترامپ: فرصتسازی یا ریسکپذیری؟
معصومه محمدی پژوهشگر مسائل اوراسیا مرکز بین المللی مطالعات صلح- IPSC در این یادداشت به بررسی چگونگی سیاستهای روسیه در قبال ریاستجمهوری ترامپ، از زاویه فرصتها و ریسکها پرداختهشده است. این نوشتار با تحلیل منابع معتبر و علمی به بررسی اجزای کلیدی این رویکرد پرداخته است. این تحلیل بر مبنای گزارشها و تحلیلهای منتشر شده توسط مؤسسات پژوهشی نظیر موسسه بروکینگز و مرکز مطالعات بینالمللی و استراتژیک (CSIS) است و تلاش میشود تا با نگاهی همهجانبه، تعاملات این دو کشور را در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ و دوره جدید آن مورد بررسی قرار دهد. با انتخاب مجدد دونالد ترامپ بهعنوان رئیسجمهور آمریکا، رویکرد روسیه به ترامپ احتمالاً شامل مجموعهای از فرصتها و ریسکها خواهد بود. روسیه از سیاستهای ترامپ به دلیل تمرکز وی بر کاهش نقش ایالاتمتحده در مسائل بینالمللی و رویکرد کمتر تهاجمی نسبت به روسیه در مقایسه با رقبای دموکرات او استقبال میکند. بااینحال، شرایط ژئوپلیتیکی
نیاز راهبردی دموکراتهای امریکا و درخواست از ایران برای ترور ترامپ!
اسلام ذوالقدرپور پژوهشگر مسائل بین الملل مرکز بین المللی مطالعات صلح-IPSC در سیاستگذاری خارجی و روبط بینالملل، فهم هر سیاست، تاکتیک، ابزار، انگاره، نیت و … دارای اهمیت حیاتی برای بازیگران نظام جهانی است. فهم هر رویداد و گاه هر سخن کوتاه یا تک واژه میتواند نظام جهانی را دستخوش یک بحران نموده یا از یک تنش رها سازد. نظم جهانی چه در رویکرد نظم کهن یا نظم نوین جهانی بر فهم نیت، انگاره و سخن بازیگران استوار است که گاه فهم یک سخن و انگاره از طراحی و مدیریت یک جنگ بزرگ نیز سختتر و مهمتر است. در چنین وضعیتی است که گاهی سیاستگذاران برای اعلام نیت و انگاره قلبی خود از افعال و جملههای معکوس نیز بهره میبرند! یکی از نمونههای این استفاده از جملات و افعال معکوس در روابط بین الملل را میتوان وضعیت امنیت و حفظ جان دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق و
فرصت اتحادیه اقتصادی اوراسیا برای مناطق آزاد ایران
دکتر سعید پورعلی عضو هیئتعلمی جهاد دانشگاهی و کارشناس مناطق آزاد تجاری – صنعتی مرکز بین المللی مطالعات صلح-IPSC مجلس شورای اسلامی در ۲۹ مهرماه ۱۴۰۳ لایحه موافقتنامه تجارت آزاد بین جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا و کشورهای عضو آن که به پیشنهاد وزارت صنعت، معدن و تجارت در جلسه ۲۷ خردادماه ۱۴۰۳ به تصویب هیات وزیران رسیده بود را اعلام وصول کرد. بررسی و تصویب این لایحه در مجلس شورای اسلامی میتواند فرصتهای بسیار ارزشمندی برای اقتصاد کشور و فعالان اقتصادی و مناطق آزاد تجاری – صنعتی برای خروج از انزوای اقتصادی و گشایش فضاهای جدید همکاری و تعامل ایجاد کند. بحث کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی و توسعه صادرات غیرنفتی ایران به کشورهای همسایه هم یکی از اولویتهای اقتصاد سیاسی کشور در دهه اخیر بوده است که با پیوستن به اتحادیه اقتصادی اوراسیا میتواند یک گام بهپیش بردارد. اتحادیه اقتصادی اوراسیا(EAEU) یک اتحادیه اقتصادی میاندولتی
کریدور میانه در گرجستان و چشم انداز پیش رو
دکتر مریم وریج کاظمی پژوهشگر مسائل ژئوپلیتیک مرکز بین المللی مطالعات صلح- IPSC پروژه کریدور میانه که به نام مسیر حمل و نقل بین المللی ترانس خزر نیز شناخته می شود، کریدور ترانزیتی است که شرق آسیا و اروپا را از طریق آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی به هم متصل می کند. این کریدور به دلیل اینکه از دو دریا و چندین کشور عبور میکرد، کمتر از مسیر زمینی شمالی یعنی از طریق روسیه مورد توجه قرار میگرفت اما به دلیل جنگ روسیه و اوکراین انبوهی از محموله های بین المللی به سمت مسیر جنوبی-کریدور میانه- هدایت شدند و در حال حاضر این کریدور ضمن اینکه به عنوان بخشی از ابتکار کمربند و جاده چین در نظر گرفته می شود از اهمیت زیادی برخوردار شده است. حمله روسیه به اوکراین، گرجستان را در مرکز مسیر اصلی ترانزیتی جایگزین قرار داد که شرق را به غرب متصل می کند
بحران غزه و ضرورت بروزرسانی دیپلماسی
دکتر محمدحسن صنعتی تحلیلگر مسائل منطقه ای مرکز بین المللی مطالعات صلح- IPSC یک سال از 7 اکتبر 2023، روزی که بخشی از نیروهای حماس و چند گروه شبه نظامی ملی گرا در فلسطین و مشخصا غزه در پاسخ به رفتارهای ضدبشری صهیونیستهای حاکم بر فلسطین اشغالی اقدام به حمله موشکی علیه سرزمین های اشغالی نمودند گذشت. به گفته آگاهان سیاسی این اولین حمله به خاک اسرائیل ازسال 1948 و جنگ اعراب و اسرائیل یعنی از 75 سال قبل تا کنون شناخته می شود . شاید همین نکته هم باعث شده تا این عملیات با نوعی اتفاق نظر از ناحیه تحلیل گران شکستی خفت بار برای رژیم صهیونیستی محسوب شود. خصوصا که این بار حمله به جای چند ارتش عربی مجهز ، از سوی یکی – دو یا چند گروه شبه نظامی رخ داده است . اکنون یک سال است که سردمداران این رژیم با حداکثر بهره