مركز بين المللي مطالعات صلح – IPSC
طی دهه گذشته تولید نفت و گاز شل آمریکا از هیچ به سطحی رسیده که بخش عمده تولید نفت و گاز آمریکا را این نوع نفت و گاز تشکیل می دهد. اخیرا نیز آژانس بین المللی انرژی پیش بینی کرد: تولید نفت و گاز آمریکا تا سال ۲۰۲۵ میلادی، به ۳۰ میلیون بشکه در روز خواهد رسید و این کشور را به بازیگر اصلی بازار انرژی، تبدیل می کند. همچنین برآورد می شود تا سال ۲۰۲۵ میلادی، صادرات نفت آمریکا به بازارهای خارجی بیشتر از واردات این کشور باشد؛ آژانس بین المللی انرژی در گزارش خود موسوم به «چشم انداز انرژی جهان» اعلام کرد: تا سال ۲۰۲۵ میلادی آمریکا، از یک کشور واردکننده انرژی به یک بازیگر اصلی در بازارهای جهانی با قابلیت تولید روزانه ۳۰ میلیون بشکه نفت و گاز تبدیل خواهد شد. در همین راستا برای بررسی چشم انداز صنعت نفت و گاز در امریکا گفتگویی داشته ایم:
واژگان کلیدی: چشم انداز، صنعت، نفت ، گاز ، امریکا
مركز بين المللي مطالعات صلح: وضعیت و ميزان منابع و ميدان هاي نفت و گاز در امریکا چگونه است؟
براساس اطلاعات مندرج در تارنمای اداره اطلاعات انرژی امریکا، ایالاتمتحدهامریکا با دارا بودن 35 میلیارد بشکه ذخائر نفتی در سال 2016 در مقام یازدهم جهان از این نظر قرار داشته است و از نظر ذخائر گازی نیز با 8.7 تریلیون مترمکعب در مقام چهارم جهان قرار دارد. البته این اطلاعات مربوط به ذخائر متعارف نفت و گاز است . در بعضی برآوردها توسط انجمن زمینشناسی ایالاتمتحده، میزان ذخائر نفتی غیرمتعارف این کشور که با تکنولوژی حال حاضر آن قابل بازیافت است تا 950 میلیارد بشکه برآورد شده است که این رقم در صورت درستی، بیش از نیمی از کل ذخائر نفتی متعارف جهان میباشد. ذخائر غیرمتعارف گاز این کشور نیز براساس برآورد همان انجمن، بیش از 65 تریلیون مترمکعب و در صورت درستی، معادل حدود یک سوم کل ذخائر متعارف فعلی گاز جهان است. به همین دلیل است که از توسعه امکانات فنی که در دهه اخیر بهرهبرداری از ذخائر غیرمتعارف را امکانپذیر نموده است به عنوان یک انقلاب یاد میشود. مجموع ذخائر متعارف و غیرمتعارف ایالاتمتحده بیش از صد سال مصرف نفت و گاز این کشور (در سطح فعلی) را تکافو میکند. البته هزینه بهرهبرداری از نفت و گاز شِیلی و مشکلاتزیست محیطی آن بسیار بیشتر از منابع متعارف است.
از نظر ذخائر ذغالسنگ هم امریکا مقام بالائی دارد و تخمین زده میشود که بین 22 تا 26 درصد ذخائر ذغالسنگ جهان در این کشور باشد.
مركز بين المللي مطالعات صلح: جايگاه جهاني تولید نفت و گاز امریکا و توانايي توليد داخلي و واردات و صادرات آن چگونه است؟
بواسطه تحول فناورانه و امکانپذیر شدن بهرهبرداری از منابع غیرمتعارف از نظر فنی و اقتصادی، تولیدات نفت و گاز ایالاتمتحده که از سالها پیش در مسیر کاهشی قرار گرفته بود از سال های 2008 و 2009 مجددا به روند افزایشی تغییر جهت داد. مجموع تولید سوختهای نفتی مایع در امریکا (شامل نفتخام و میعاناتگازی) از حدود 8.3 میلیون بشکه در روز در سال 2006 میلادی به بیش از 15 میلیون بشکه در روز در سال 2015 افزایش یافت و تولید گازطبیعی این کشور از حدود 511 میلیارد مترمکعب در سال 2005 به بیش از 766 میلیارد مترمکعب در سال 2015 رسیده است و البته هر دو رقم در سال 2016 قدری کاهش داشته ولی در سال 2017 مجددا در مسیر افزایشی قرار گرفته است. اینک ایالاتمتحده از نظر تولید گاز و تولید مجموع سوختهای مایع در مقام اول جهان قرار دارد. و از نظر تولید ذغالسنگ نیز در مقام دوم بعد از چین قرار دارد.
از نظر مصرف انرژی ایالاتمتحده بعد از چین در مقام دوم قراردارد. البته ایالاتمتحده به طور خالص هنوز واردکننده نفت و گاز است، با توجه به وسعت این کشور و این که در بعضی فراوردههای نفتی اضافه ظرفیت و در بعضی فراورده ها کمبود دارد در چند سال اخیر محدودیت صادرات مواد هیدروکربنی که از دهه 1970 برقرار شده بود برچیده شد. هماکنون ایالاتمتحده صادرکننده گاز از طریق خطلوله به مکزیک و کانادا و بصورت LNG به نقاط مختلف جهان و حتی منطقه خاورمیانه است و البته در عین حال از کانادا واردات گازی قابلتوجهی هم دارد ولی خالص واردات گازیاش بسیار کاهش یافته است. در مورد نفتخام و فراوردههای نفتی نیز ایالاتمتحده در سال 2016 معادل حدود 5 میلیون بشکه در روز صادرات و معادل حدود 10 میلیون بشکه در روز واردات داشته است. میزان واردات آن از خارج از قاره امریکا بسیار کاهش یافته است.
مركز بين المللي مطالعات صلح: برنامههاي دولت امریکا در بخش نفت و گاز در امریکا چگونه است؟
سیاست حرکت به سمت خودکفائی انرژی در سطح قاره و قطع وابستگی از نفت و گاز وارداتی از خارج از قاره امریکا، سیاست جدی حکومت امریکا است که سال هاست در دستور کار قرار گرفته است و هر دو حزب رقیب نیز بر روی اصل آن اتفاق نظر دارند. گرچه در مورد نحوه تحقق آن همواره اختلافاتی وجود داشته است و دموکرات ها بیشتر بر توسعه سوختهای پاک و سازگار با محیطزیست تاکید دارند و جمهوریخواهان بر توسعه تولید سوختهای هیدروکربنی، اما به هر حال به مدد بهرهبرداری از نفت و گاز غیرمتعارف، ایالاتمتحده به این هدف بسیار نزدیک شده است. جمهوریخواهان همیشه به دنبال صدور مجوزهای بیشتر اکتشافی برای هیدروکربنها و توسعه این منابع هستند.
مركز بين المللي مطالعات صلح: چالشهاي سرمايهگذاري در صنعت نفت و گاز در امریکا چیست؟
از قبل از دهه هفتاد همواره مهمترین چالش سرمایهگزاران امریکا برای سرمایهگزاری در تولید نفت و گاز، چالش قیمت بوده است در مورد نفت و گازهای متعارف نیز هزینه تولید نفت ایالاتمتحده با توجه به ساختار منابع آن، بسیار بیشتر از بقیه نقاط جهان است. شوکهای نفتی و افرایشهای جهانی قیمت نفت، همیشه موجب رونق نفتی در ایالاتمتحده شده است. هزینه تولید نفت و گاز و خصوصا نفت از منابع غیرمتعارف به طریق اولی بیشتر است و در قیمتهای بالای جهانی نفت توجیه اقتصادی پیدا میکند و لذا دوران قیمتهای بالای نفت در بین سال های 2004 تا 2014 برای سرمایهگزاران امریکائی یک موهبت بود که سرمایهگذاری در غیرمتعارفها را توسعه دهند و با توسعه زیرساختها و فناوری مربوطه، هزینهها را کاهش دهند. ولی هنوز بعضی از مناطق نفت شِیل در قیمتهای بیشتر اقتصادی میشوند. چالشهای زیستمحیطی و طرفداران حفاظت از محیطزیست نیز از دیگر چالشهای این سرمایهگزارن است.
مركز بين المللي مطالعات صلح: نگاه ترامپ به نفت و گاز در امریکا چگونه است؟
نگاه ترامپ کم و بیش همان نگاه جمهوریخواهها است، اما چیزی به آن اضافه شده است که تاکید بر توسعه هیدروکربنها و حتی ذغالسنگ را غلیظتر نموده است و آن مساله اشتغال است. ترامپ که در مبارزات انتخاباتی روی مساله ایجاد شغل مانور داده است فکر میکند با توسعه سرمایهگزاری بر روی سوختهای فسیلی فرصتهای شغلی بیشتری فراهم میشود ولذا حتی از ذغالسنگ حمایت میکند و به همین دلیل به مسائل زیستمحیطی بیتوجه است.
مركز بين المللي مطالعات صلح: چشم انداز صنعت نفت و گاز در امریکا و عوامل موثر چگونه است؟
چنانچه ذکر شد ایالاتمتحده پتانسیل آن را دارد که از نظر انرژی خودکفا شود و تجارت انرژی خود را به سطح قاره و کشورهای همسایه جنوبی و شمالی خود محدود کند. این مساله آثار ژئوپلتیکی خود را به همراه دارد. در این شرایط مساله امنیت منطقه خاورمیانه نیز برای ایالاتمتحده متحول شده است. نا امنی خاورمیانه در مقاطعی میتواند با بالا بردن قیمت جهانی نفت برای صنایع هیدروکربنی ایالاتمتحده فرصت توسعه ایجاد کند و همزمان برای رقبای عمده اقتصادی او مانند چین و هند و ژاپن و اروپا مشکلساز باشد.