دکتر مرتضی اشرافی کارشناس مسایل آسیای مرکزی و قفقاز مرکز بین المللی مطالعات صلح – IPSC مقدمه: حضور اسلام در آسیای مرکزی به قرنهای اولیه هجری برمیگردد. قبل از اسلام نیز مذاهب توحیدی در این منطقه ریشه دوانده بودند. ادیان بودایی، زرتشتی، مانوی، مزدکی، یهدی، مسیحی و… در طول تاریخ، مذهب مردم این منطقه را تشکیل دادهاند. یهودیت، کهن ترین مذهب اعتقادی توحیدی در این منطقه است. یهودیان روابط تجاری و بازرگانی وسیعی با همسایگان منطقهای ایجاد کرده بودند. آسیای مرکزی محل تماسهای بشری و روابط متقابل فرهنگی و تبادل افکار بوده ، کیشهای متعددی در آن تبلیغ شده و در طول دورههایی نیز گسترش یافتهاند. با این حال، پس از ظهور اسلام این مکتب توحیدی بهصورت اعتقاد غالب در منطقه درآمد. [1]
