حسن کریمی فوق دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه شهید بهشتی مركز بين المللي مطالعات صلح-ipsc مقدمه: موریس دوورژه حقوقدان معروف فرانسوی، حزب سیاسی را چرخ دنده ماشین دموکراسی می‌داند. وی بر این باور است که تنها زمانی می‌توان در یک جامعه از دموکراسی سخن گفت، که احزاب سیاسی وجود داشته باشند. جامعه‌ای که در آن حزب نباشد، سخن گفتن از حاکمیت مردم گزافه‌ای بیش نیست. تصورم بر این است سخن جناب دوورژه بیشتر به کار جوامع پیشرفته می‌آید؛ زیرا بعضی جوامع در حال توسعه شرق، حزب را با کانون‌های دوستانه و بعضاً خانوادگی اشتباه گرفته‌اند. به‌گونه‌ای که در بعضی از ممالک در حال توسعه از جمله منطقة جنوب غرب آسیا، بسیاری از احزاب، اساسنامه، مرامنامه و اهداف آنها شبه‌مردمی، فامیلی و رانتی است. نمونه آن اتحادیه میهنی کردستان عراق است. اتحادیه میهنی تا زمانی که بنیانگذار آن جلال طالبانی زنده بود، حزبی کارآمد و قابل احترام در عراق، کردستان و منطقه
