چشم انداز ژئوپلیتیک و امنیت در دریای سرخ
حسین ربیعی هیئت علمی دانشگاه خوارزمی مرکز بین المللی مطالعات صلح- IPSC گشایش کانال سوئز در سال 1869 منجر به تمرکز ژئوپلیتیک جدیدی بر دریای سرخ و خلیج عدن به عنوان رابط کلیدی بین اروپا و سرزمینهای آسیا و خاورمیانه شد. حضور نظامی بریتانیا در جنوب یمن، به ویژه در بندر عدن، همراه با سومالی لند بریتانیا و در جزیره سقطری، ابزاری برای حضور در جنوب دریای سرخ و تنگه باب المندب فراهم کرد. در سال 1936، بریتانیا و مصر معاهده انگلیس و مصر در سال 1936 را در لندن امضا کردند که پس از 54 سال به اشغال مصر از سوی انگلیس پایان داد. بر اساس این معاهده تعداد نیروهای مسلح انگلیس در مصر کاهش یافت و یک اتحاد نظامی 20 ساله امضا شد. دریای سرخ یکی از مهمترین آب راه ها و شلوغ ترین مسیر کشتیرانی جهان است که سالانه تقریباً یک تریلیون دلار کالا از
زلزله غزه و سونامی دانشجویی در آمریکا
فاطمه خادم شیرازی پژوهشگر و مدرس دانشگاه مرکز بین المللی مطالعات صلحIPSC- یکی از بزرگترین دستاوردهایی که اخیراً جنگ غزه به دست آورده ، پیوستن دانشگاه های معتبر آمریکایی از نظر علمی و آکادمیک ،خشم دانشجویان و اساتید این دانشگاه ها نسبت به جنایات نسل کشی در فلسطین است.بخش آکادمیک در آمریکا همچنین به دلیل رویدادهای نوار غزه با استعفا و تعلیق روبرو شده است .مهم ترین سوال این است که آیا این سونامی دانشجویی می تواند تغییری عمیق در سیاست آمریکا ایجاد کند؟آیا این تظاهرات توانایی تغییر افکار عمومی نسبت به اسرائیل را دارد؟ آیا در انتخابات آتی ، کارت کنگره به عنوان حامی اسرائیل ارزش خود را از دست می دهد؟ – سونامی دانشجویی و تغییر در سیاست آمریکا در 18 آوریل2024، دانشجویانی که جنگ اسرائیل در نوار غزه را رد کردند، در محوطه دانشگاه کلمبیا در نیویورک تحصن کردند و از دولت خواستند که همکاری دانشگاهی خود را با
نقش کنونی عربستان در خاورمیانه
فاطمه خادم شیرازی پژوهشگر و مدرس دانشگاه مرکز بین المللی مطالعات صلحIPSC- هم سویی مجدد بازیگران کلیدی در خاورمیانه و فراتر از آن مسیری برای ایجاد امنیت در صلح، نشان می دهد که کشورهای صاحب قدرت نفت می خواهند خاورمیانه را در تصویر جهانی تغییر دهند.یکی از این کشورها عربستان سعودی است، که تلاش دارد با نقشی متفاوت خود را در صحنه بین المللی بازنمایی کند.با توجه به بافت خاورمیانه و این واقعیت که تغییرات در این منطقه آنی است ، تنها می شود به بازیگران ثابت و قدرتمند به عنوان مرجع اصلی ،که آینده خاورمیانه بر آنها استوار است، تکیه کرد.لذا به نظر می رسد مولفه هایی برای تاثیرنقش این بازیگران در سه عامل سیاسی، اقتصادی و تغییرات جهانی خلاصه می شود. در این مقاله سعی داریم در مورد نقش کنونی عربستان سعودی، یکی از این بازیگران قدرتمند بپردازیم. – سیاسی سیاست و اراده دولت ها، تعیینکننده اصلی اهداف
حکمرانی عقلانی نیاز حیاتی محور راهبردی اورآسیا
علی بمان اقبالی زارچ کارشناس ارشد اوراسیا مرکز بین المللی مطالعات صلح-IPSC جهان سیاست در حالی به سال جدید شمسی وارد شده که همانند رشد تکنولوژی بر سرعت تحولات سیاسی و امنیتی افزوده شده و عرصه بین الملل درگیر بحران های متکثر و متنوع از جمله نسل کشی در غزه و جنگ اوکراین می باشد که عمدتا متمرکز بر محوریت اورآسیاست. در منطقه قفقاز تحولات جدید در سال ۱۴۰۰ با عملیات نظامی آذربایجان بر علیه ارمنستان شروع شد و هدف غایی در این رقابت بین محور ترکی – آذری و ارمنستان داشتن سهم بیشتر در تسلط بر منطقه اورآسیاست که دارای اهمیت ژئوپلتیک و ژئواکونومیک است. هم چنین در پاییز 1402 نیزوهای جمهوری آذربایجان منطقه قره باغ را تصرف نموده و کوچ اجباری دهها هزار ارمنی به ارمنستان رقم خورد و هم اکنون مذاکرات طرفین برای واگذاری 4 روستا به آذربایجان در مراحل نهایی است .در شرایط جدید که
هالیوود ابزاری برای قدرت نرم پنتاگون
دکتر مریم وریج کاظمی پژوهشگر مسائل ژئوپلیتیک مرکز بین المللی مطالعات صلح- IPSC پنتاگون در فیلم های مانند طولانیترین روز، تنها بازمانده، مرد آهنی، جک رایان، آپولو 13، فرنچایزهای پارک ژوراسیک، جیمز باند، مارول، گودزیلا، ترانسفورمرز، ملاقات با والدین، جزر و مد زرشکی و من افسانهام نقش موثری داشته است. بدین ترتیب رابطه دیرینه هالیوود و پنتاگون به ارتش ایالات متحده نفوذ قابل توجهی در برخی از پرفروش ترین فیلم های تاریخ سینما که عمدتا مضامین نظامی دارند، داده است(1). به هر حال ترویج نظامی گری به معنای بودجه بیشتر برای پنتاگون و پیمانکارانش، اعتبار بیشتر، نظارت و بررسی کمتر، جنگ های بیهوده تر و سودجویی بیشتر است. ارتش در ازای اجازه استفاده از پایگاههای نظامی، سلاحها، کارشناسان و نیروها، عملاً به یک تولیدکننده مشترک با حق وتوی منحصر به فرد تبدیل میشود. دیوید راب روزنامه نگار توضیح می دهد که چگونه دهه هاست پنتاگون به فیلمسازان می
رویکرد هند به تحولات نوین در غرب آسیا
دکتر مریم وریج کاظمی پژوهشگر مسائل ژئوپلیتیک مرکز بین المللی مطالعات صلح- IPSC روابط هند و منطقه غرب آسیا از دیرباز بر سه عنصر نیروی انسانی، وجوه ارسالی و نفت استوار بوده است. بدین ترتیب غرب آسیا یکی از موفق ترین مناطق برای دیپلماسی هند در دهه گذشته به شمار می آید و هر گونه تنش و درگیری در این منطقه می تواند بر نیازهای اقتصادی و استراتژیک هند تأثیرات منفی بر جا بگذارد. با توجه به اینکه هند، سومین واردکننده و مصرف کننده بزرگ نفت در جهان، بخش قابل توجهی از خرید نفت خود را از منطقه غرب آسیا وارد می کند اهمیت ژئواکونومیک این منطقه برای هند بسیار فوق العاده می باشد و همواره دولت های متوالی این کشور با درک کامل تأثیرات ژئواکونومیک و ژئوپلیتیک منطقه غرب آسیا بر تجارت و اقتصاد خود، همکاری های توسعه ای و تصمیمات دیپلماتیک و تجاری را اتخاذ کردند.
مواجهه ایران و اسرائیل و لزوم اصلاحات ساختاری در سازمان ملل
دکتر محمد مهدی مظاهری استاد دانشگاه مرکز بین المللی مطالعات صلح-IPSC در هفته های گذشته شاهد تغییر مرکز ثقل تحولات و بحرانها از جنگ غزه در شرق مدیترانه به سمت منطقه غرب آسیا بودیم، تحولاتی که دورنمایی از توسعه میدان جنگ و گسترده تر شدن سطح درگیری ها را به تصویر کشید. نقطه آغاز این شرایط بحرانی، حمله رژیم اسرائیل به کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در سوریه بود که نه تنها سبب شهادت سیزده تن از مستشاران نظامی ایران و شهروندان سوری شد، بلکه تخریب کامل ساختمان کنسولگری را نیز به دنبال داشت. در پی این اقدام که نقض فاحش حقوق بین الملل بود، جمهوری اسلامی ایران در ابتدا منتظر واکنش جامعه جهانی و نهادهای بین المللی از جمله شورای امنیت سازمان ملل شد تا در صورت امکان، پاسخی حقوقی به این تجاوز آشکار بدهد؛ اما بعد از اینکه مشخص گردید دولتهای غربی استانداردهای دوگانه خویش را به شورای امنیت
بازگشت بومرنگ بیداری اسلامی و بیداری ترکی در ترکیه
اسلام ذوالقدرپور پژوهشگر مسائل بین الملل مرکز بین المللی مطالعات صلح-IPSC سیاستگذاری عمومی که دانش اداره امور عمومی یا مهندسی علوم سیاسی است، فرآیندی دارد که سیاستها، تاکتیکها و ابزارهای آن میتواند چرخش نموده و پیامدهای خسارتباری برای صاحب این سیاستگذاریها داشته باشد. چرخش سیاستها و ابزارها به سوی سیاستگذار یا طراح سیاست، روندی است که در بسیاری حوزههای سیاستگذاری رخ میدهد. این روند چرخش سیاست مانند بومرنگی است که بعد از پرتاب، دوباره به سوی پرتابکننده یا صاحب بومرنگ بازمیگردد و در صورتی که پرتاب کننده هوشیار نباشد، بومرنگ به وی برخورد نموده، خسارت و آسیب به پرتاب کننده وارد میسازد. بخش عمده سیاستهای عصر کنونی، ویژگی بومرنگی یافته و سیاستگذاران را با چالش چرخش سیاست یا بازگشت سیاستها مواجه ساخته است.، چنین وضعیتی را میتوان سیاستگذاری بومرنگی نامید که صاحب سیاست را در دام سیاست خود گرفتار و آسیب نهایی را بر سیاستگذار خویش وارد میسازد!
اروپا و رویکرد دوگانه با بحران غزه و تحولات خاورمیانه
علی بمان اقبالی زارچ کارشناس ارشد مطالعات اورآسیا مرکز بین المللی مطالعات صلح-IPSC در هزاره سوم توامان با رشد سریع علم و تکنولوژی ، تحولات بین المللی نیز روندی سرعتی مضاعف به خود گرفته و اگر در قرن بیستم وقوع هر تحول و رویداد جدید یک دهه زمان می برد اکنون این فرایند به سالانه تبدیل شده است به طوری که در سال های اخیر شاهد چند رویداد و بحران مهم نظیر اوکراین و غزه هستیم که بر فرایند تغییرات نظم بین الملل و روابط بین کشورها سایه انداخته است. در این میان اروپاییها بیش از هر زمان دیگر از تداوم درگیری و خشونت در مناطق اشغالی فلسطین نگران شده اند. چرا که بار دیگر توجه جامعه جهانی به منطقه غرب آسیا جلب شده و موضوع اوکراین به تدریج در حال فراموشی است. اظهارات زلنسکی رئیس جمهور اوکراین و دودا رئیس جمهور لهستان موید همین امر میباشد. در واقع
رویکرد کشورهای عربی به پاسخ ایران به اسرائیل و چشم انداز آینده
داود احمدزاده کارشناس مسائل غرب آسیا مرکز بین المللی مطالعات صلح– IPSC پاسخ ایران به اقدام اسرائیل در حمله به کنسولگری ایران در سوریه با انبوهی از موشک و پهپاد های مختلف ، شرایط جدیدی را برای نظم منطقه ای و توازن قوا در خاورمیانه رقم زده است . گرچه برای مقابله با این حملات موشکی ایران به اسرائیل، آمریکا و تروئیکای اروپا به همراه اردن در دفاع از آسمان اسرائیل تمام امکانات پدافندی خود را به کار بستند . با این وجود، با حملات موشکی ایران ، سیاست جنگی پیشدستانه اسرائیل مبتنی بر اصل غافلگیرانه و حمله به دشمن در خاک خود “برای حفظ برتری نظامی مطلق در منطقه” برای دهه های طولانی از سوی استراتژیست های این رژیم دنبال می شد به نظر می رسد که در وضعیت موجود با ابهاماتی روبرو شده است . در طول حیات اسرائیل به غیر از جنگ اکتبر1971که با تهاجم
رویکرد روسیه در قبال شرایط بحرانی اسرائیل در منطقه
معصومه محمدی پژوهشگر مسائل اوراسیا مرکز بین المللی مطالعات صلح-ipsc در ماه اخیر طی حمله هوایی اسرائیل به سفارت ایران در سوریه، سه نیروی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و چهار مستشار ایرانی شهید شدند. سپاه پاسداران نیز شنبه شب و در پاسخ به جنایتهای اخیر رژیم صهیونیستی در حمله به بخش کنسولی سفارت جمهوری اسلامی ایران در دمشق و به شهادت رساندن جمعی از فرماندهان و مستشاران نظامی کشورمان در سوریه، حملات گستردهای را با صدها موشک و پهپاد علیه مواضع رژیم صهیونیستی انجام داد. روسیه در بیانیهای درباره تحولات اخیر منطقه و ناتوانی شورای امنیت سازمان ملل در اقدام مناسب در زمینه حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق، از همه طرفها خواست که برای جلوگیری از وخامت بیشتر وضعیت منطقه، خویشتنداری کنند. این نوع واکنش روسیه در خصوص بحران جدید منطقه در شرایطی است که، روسیه دهه گذشته را صرف تقویت نفوذ خود در منطقه
انتخابات، تغییر بازی سیاسی و اقتصادی ترکیه در سال1402
فاطمه خادم شیرازی پژوهشگر و مدرس دانشگاه مرکز بین المللی مطالعات صلحIPSC- در طول سال 1402،ترکیه شاهد دو انتخاب سرنوشت ساز،ریاست جمهوری و شهرداران بود. این انتخابات چه تحولات مهمی در سطوح سیاسی و اقتصادی این کشور ایجاد کرد؟وتاثیر این انتخابات و تحولات ناشی از آن ، دردو محور سیاسی و اقتصادی چه بود؟موضوعی است که به آن خواهیم پرداخت. – انتخابات اول الف) تحولات سیاسی داخلی در اردیبهشت 1401، پارلمان ترکیه قانون جدید انتخاباتی را تصویب کرد که توسط حزب عدالت و توسعه و حزب جنبش ملی (MHP) (AKP) ارائه شد. این قانون عمدتاً یک محاسبه استراتژیک بود که هدف آن افزایش سهم آرای این دو ائتلاف در انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی 1402بود. این قانون آستانه انتخابات مجلس را از 10 درصد به 7 درصد کاهش داد و فرمول محاسبه توزیع کرسی های پارلمان را تغییر داد. قانون جدید همچنین نحوه انتخاب رئیس و اعضای هیئت های انتخابات
رنسانس جنگ سرد با پیروزی قاطع پوتین در انتخابات اخیر ریاست جمهوری
علی بمان اقبالی زارچ کارشناس ارشد اوراسیا مرکز بین المللی مطالعات صلح-IPSC در حالی که توجه جهانی بر تحولات غزه و تداوم جنایات اسرائیل بر علیه فلسطینیان متمرکز می باشد؛ در جغرافیای پیرامونی دریای سیاه بیش از دو سال از بحران اوکراین می گذرد و تقابل محور یورآتلانتیک و روسیه نتیجه ملموسی نداشته است و اگر چه طرفین درگیر بویژه اوکراین و روسیه متحمل خسارات عدیده انسانی و مادی شده اند، ولی فعلا کیف و کرملین مصمم به ادامه منازعه هستند. هم چنین باید اذعان نمود که فشارهای سیاسی و تحریمی غرب نتوانسته در کوتاه مدت اقتصاد و ساختار نظامی و دفاعی روسیه را دچار ضعف ملموس نماید و در این بخش فرایند ملموس تشدید تقابل قدرت نرم غرب و مسکو بویژه در مجامع بین المللی و حوزه دیپلماسی عمومی می باشد که تعبیر ساده آن خروج از دوره تسامح و تساهل طرفین پس از سه دهه می باشد. در
تحولات سیاسی، نظامی و اقتصادی یمن در سال 1402
فاطمه خادم شیرازی پژوهشگر و مدرس دانشگاه مرکز بین المللی مطالعات صلحIPSC- در طول سال 1402،یمن شاهد مجموعه ای از برجسته ترین رویدادها در سطوح سیاسی، نظامی، اقتصادی در محوریت ، مذاکرات صلح، میانجی گری منطقه ای و جنگ اسرائیل علیه غزه بود. در این مقاله به مهمترین رویدادهای صدر تحولات یمن ، درسه محور سیاسی،نظامی – امنیتی و اقتصادی خواهیم پرداخت. – محور سیاسی یمن در حال حاضر جزء کشورهای شکننده محسوب میشود و از ضعفها و کاستیهای شدید در ساختار برخوردار است. یمن کشوری با شرایط شکننده اقتصادی ، سیاسی و امنیتی دشوار همراه با درگیریهای نوظهور ، و پیامدها و تاثیراتی که مانع رشد و توسعه نهادها و عملکرد کلی دولت روبروست. بر اساس گزارش بانک جهانی و OECD، یمن به دلیل چالشهای ساختاری مزمن موجود، و بحرانهای اقتصادی و سیاسی نوظهور و همچنین درگیریها و شرایط جنگی که اقتصاد را تحت الشعاع قرار داده است،
سیاست و اقتصاد ترکیه در سال 1402
مائده ارکان پژوهشگر مسائل ترکیه مرکز بین المللی مطالعات صلح- IPSC ترکیه در سال 1402 شمسی ، در حوزه سیاست داخلی و خارجی با بحران های مهمی روبرو نبود. در این سال روابط آنکارا با دیگر کشورها ی بهبود یافت و اردوغان تلاش کرد نقش فعالی در منطقه و جهان بازی کند .از میانجیگری در بحران غزه تا حضور فعال در کشورهای آفریقا، آسیای میانه و بالکان. و در حوزه اقتصاد با اتخاذ سیاست های اقتصادی جدید توانست نرخ تورم را کاهش دهد چنانکه تمایل به سرمایه گذاری خارجی در این کشور افزایش یافته است. پیروزی اردوغان در انتخابات ریاست جمهوری 1402 با 52درصد آرا پشتوانه ای بود تا وی بتواند قدرتمندانه تر برنامه هایش را عملی کند . در عرصه فعالیت ها و سیاست های اقتصادی رئیس جمهور ترکیه یک زن را به عنوان مدیر بانک مرکزی انتخاب کرد . وی نرخ بهره را افزایش داد، برنامه ای که