مرکز بین المللی مطالعات صلح - IPSC

معادله تسليح ارتش لبنان و آينده آن – گفتگو با مسعود ادريسي

اشتراک

مركز بين المللي مطالعات صلح – IPSC

غریب به یک سال کرسی ریاست جمهوری لبنان خالی مانده است و بحث تسلیح ارتش لبنان در چند ماه اخیر، از نگاه جناح های مخالف از اهمیتی ويژه اي برخوردار بوده است. اخيرا هم نخست وزیر لبنان اعلام کرد که کشورش در آینده‌ای نزدیک تسلیحاتی به ارزش سه میلیارد دلار را از فرانسه تحویل خواهد گرفت. در همین حال منابع خبری گزارش دادند که تحویل این سلاح‌ها در ماه فوریه خواهد بود. در همين راستا براي بررسي نوع تسليح ارتش لبنان گفتگويي با جناب ادريسي داشته ايم:

 واژگان كليدي: تسليح ارتش لبنان ‏‏ٌ‎ٌٌْْ‏ٌ، ارتش لبنان   ،لبنان و حزب اله، لبنان، آينده ارتش لبنان

بحث تسلیح ارتش لبنان در چند ماه اخیر، از نگاه جناح های مخالف از چه اهمیتی برخوردار است؟

وضعیت ارتش لبنان به این دلیل که همواره مرز مشترک با رژیم اشغالگر قدس داشته است، تحت تاثیر این همسایگی بوده است. اسرائیلی ها و هم آمریکایی ها و کلا اروپایی ها خیلی علاقه مند نبودند که لبنان دارای یک ارتش ملی و دارای تسلیحات مختلف باشد و یک ارتش توانمند باشد، چون این امر را خطري برای اسرائیلی ها می دانستند. سیاست آمریکایی ها و غربی ها از دیرباز تضعیف ارتش به خصوص در منطقه ی تسلیحات بود . لذا سعی می شد که ارتش لبنان را یک ارتش در سطح نیروی انتظامی و داخلی نگه دارند که در مواقعی لازم در درون کشور فعالیت انتظامی داشته باشد؛ این سیاست آمریکایی ها و اروپایی ها در وهله ی اول بوده است. ضمن این که با توجه به قومیت های مختلفی که در لبنان ساکن است، بخش های مختلف لبنان نیز نظرات مختلفی داشته اند. و هریک دنبال این بوده اند که ارتش را وابسته به خود و جریان خود کنند. این عاملی که جریان های داخلی لبنان تمایلی به داشتن یک ارتش قوی نداشتند. این روند ادامه داشت تا زمانی که وضعیت سوریه وضعیت خاص و بحراني شد ؛ لذا طبیعی بود که با توجه به تاثیرپذیری لبنان از جریانات داخل سوریه به خصوص حرکت های که گروه تکفیری مثل جبهه النصره و داعش و سایر گروه ها ( كه در سوریه فعال بودند و در لبنان نیز تاثیر گذار بودند) همه باعث شد که روی ارتش لبنان به عنوان یک نیروی بازدارنده علیه چنین حرکت هایی یک حساب ویژه باز شود. یعنی حتی دیگر گروه های مختلف در لبنان به این نتیجه رسیدند که ارتش لبنان هم به لحاظ تسلیحاتی و هم به لحاظ فرم و بافت تغییر کند و به یک ارتش نسبتا مجهز و قوی تبدیل شود. این مسائل باعث شد جريان های مختلف، هر جریانی به دنبال این باشند که ارتش را به سمت خود متوجه کنند. طبیعی بود که آمریکایی هایی، عربستانی های و حتی فرانسوی ها پیشنهاداتی به ارتش لبنان بدهند. از جمله این کمک ها، کمک سه میلیارد دلاری بود که عربستان درصدد بود با تسلیحات فرانسه برای ارتش لبنان بخرد. از دیگر سو کشور ایران به عنوان کشوری که همواره از دولت لبنان حمایت می کرده است در سفری که وزیر دفاع ايران به آن جا داشت طرح کمک های تسلیحانی به لبنان را ارائه كرد.

نگاه بازیگران مختلف و جناح های مختلف لبنان به تسلیح ارتش لبنان به وسیله ی تسلیحات ایرانی، روسی، غربی و عربستانی چیست؟

گروه هایی که از سوی آمریکا، عربستان و فرانسه حمایت می شوند و به طور مشخص چهارده مارسی ها طبیعی است که به دنبال این هستند، که ارتش لبنان هم به لحاظ تجهیزات وهم به لحاظ نیروی انسانی به کمک کشورهای حامی آن ها مثل امریکا و فرانسه با پول عربستان حمايت شود. بخش دیگر يا هشت مارسی ها در راس آن ها گروه حزب الله طبیعی است که انتظار دارند ارتش لبنان توسط ایران تسلیح شود. این دو دیدگاهی است که درباره ی تسلیح ارتش وجود دارد.

 

آمریکا، فرانسه و دیگر کشورهای اروپایی چه نگاهی به تسلیح ارتش لبنان دارند؟

هم اکنون خطري لبنان را تهدید می کند و آن خطر گروه های تکفیری اعم از داعش، تکفیری و گروه های دیگر که به خصوص در گروه های سنی نشین لبنان وجود دارند. نمونه ی آن قضیه ی عرسال است که هنوز هم ادامه دارد. این نشان می دهد که ارتش لبنان اگر بخواهد با این گروه ها مقابله کند باید تجهیز شود. کشورهایی مثل آمریکا و عربستان می دانند که اگر ارتش لبنان قوی نباشد؛ نیروی جایگزین آن نیروی مثل حزب الله است که توان خوبی دارد. لذا نمی خواهند این اقدامات به وسیله ی گروه هشت مارس و حزب الله انجام شود. فکر می کنند که بهترین راهش این است که خود ارتش لبنان را تجهیز کنند تا جلوی گروه های تکفیری را بگیرند.

بازیگران منطقه ای عرب چه نگاهی به تجهیز ارتش در لبنان دارند؟

این بازیگران همین نظر را دارند که ارتش لبنان باید تجهیز شود. اما مشکل این ها باز همان همکاری ارتش لبنان با حزب الله است. لذا خیلی با احتیاط عمل می کنند و حاضر نیستند با این شاکله ی (که ارتش لبنان دارد و نیروی انسانی و بدنه ی آن اکثرا از نیروهای شیعی است و تمایل به حزب الله دارند و در راس ارتش لبنان هم مایل به همکاری با حزب الله هستند) خیلی مایل نیستند که در این شرایط به ارتش لبنان کمک شود.

 

آینده ی تجهیز ارتش لبنان به چه سمت و سویی پیش خواهد رفت؟

اخیرا مشاور وزیر دفاع عربستان در لبنان بوده است و بحث هایی راجع به کمک های تسلیحاتی به لبنان شده است. در ملاقات های مختلفی که ایشان داشته، به طور تلویحی بیان کرده که شرط ما برای کمک به ارتش لبنان آن است که ارتش لبنان تعامل خود را با حزب الله کم کند یا اصلا تعاملی نداشته باشد. این از پیش شرط هایی است که همیشه آمریکایی ها و هم فرانسوی ها و هم عربستان که می خواهد کمک های مالی به ارتش لبنان بکند، مطرح کرده اند. ولی در صحنه ی واقعی لبنان این کار برای ارتش لبنان امری غیرمحال است؛ زیرا ارتش لبنان هم به لحاظ اطلاعاتی و هم به لحاظ تسلیحاتی به نیروی حزب الله نیاز دارد. لذا همیشه بحث کمک به تجهیز لبنان وجود داشته است اما در عمل نتیجه بخش نبوده، چرا که شرایطی را همواره برای ارتش قرار می دهند.

 

آینده ی تجهیز ارتش لبنان به چه سمت و سویی پیش خواهد رفت؟

اخیرا مشاور وزیر دفاع عربستان در لبنان بوده است و بحث هایی راجع به کمک های تسلیحاتی به لبنان شده است. در ملاقات های مختلفی که ایشان داشته، به طور تلویحی بیان کرده که شرط ما برای کمک به ارتش لبنان آن است که ارتش لبنان تعامل خود را با حزب الله کم کند یا اصلا تعاملی نداشته باشد. این از پیش شرط هایی است که همیشه آمریکایی ها و هم فرانسوی ها و هم عربستان که می خواهد کمک های مالی به ارتش لبنان بکند، مطرح کرده اند. ولی در صحنه ی واقعی لبنان این کار برای ارتش لبنان امری غیرمحال است؛ زیرا ارتش لبنان هم به لحاظ اطلاعاتی و هم به لحاظ تسلیحاتی به نیروی حزب الله نیاز دارد. لذا همیشه بحث کمک به تجهیز لبنان وجود داشته است اما در عمل نتیجه بخش نبوده، چرا که شرایطی را همواره برای ارتش قرار می دهند.

مطالب مرتبط