ارتباط سطح زندگی با اعتراضات سفید در جوامع مختلف 

سیده مسعوده میر مسعودی
 تحلیلگر روابط بین الملل
مرکز بین المللی مطالعات صلح- IPSC 
 

کشورهایی که در آنها شاخصه دولت ملت سابقه دیرینه دارند و بر اساس تقسیمات بعد از سقوط امپراتورها تشکیل نشده اند و خود جزو کشورهایی اند  هم دولت سازی و هم ملت سازی در آنها انجام شده  معمولا ملتی پایدار دارند  در عین حال مردمی صبور و دارای سطح تحمل بالایی اند چون تجارب زیاد و با ارزشی درمقطع های زمانی مختلف  داشته اند .  اگر حکومت حاکم بر این ملت ها بتواند همزمان با زمامداری حاکمیت قانون ، شفافیت بالا و پاسخگویی و منافع محور داشته باشد و افکار و تصمیمات کلیدی آن مملکت را بر اساس منافع ملی،امنیت ملی و مهمتر از همه اینها در ارتقا پرستیژ  کشور و احترام در سطح جهانی حفظ نماید،و  همزمان سطح زندگی و رفاه اجتماعی را  برای آن مردم حفظ کند ، بسیار موفق و بدون حاشیه خواهد بود .

حال این سوال پیش می آید که اگر  حاکمیت کشوری با این سابقه نتواند شاخصه های حاکمیت خوب را به اجرا بگذارد و آن احترام جهانی را بدست آورد  حتی باعث مهاجرت نخبه های خود به خارج از کشور شود چه  اتفاقی می افتد ؟

از دست دادن ارزش پول ملی کشور و بیشتر شدن خط فقر و ایجاد نارضایتی چگونه عوارضی برای آن کشور ایجاد می کند؟در اینجا قبل از ورود به موضوع  مطروحه کمی درباره  چند مفهوم  مرتبط صحبت  کنیم :

تعریف فقر مطلق :

فقر مطلق به اینکه فرد به نیازهای ابتدایی زندگی دسترسی نداشته باشد، اشاره دارد. یعنی چیزهایی نظیر آب پاکیزه، تغذیه، خدمات بهداشتی، آموزش، پوشاک و سرپناه. امروزه تخمین زده می‌شود که حدود ۱٫۷ میلیارد نفر در جهان در فقرِ مطلق زندگی می‌کنند.ویک نکته در حال حاضر با پاندمی جهانی  کرونا،این آمار بسیار بالا هم رفته است و خیلی از افراد داری مشاغل سطح متوسط نیز به این درجه سقوط کرده اند .

فقرِ نسبی به نداشتنِ سطحی معمول یا اجتماعاً پذیرفته از منابع یا درآمد در مقایسه با سایر افراد آن جامعه یا کشور اشاره دارد. در اکثر دوره‌های تاریخی، از آنجا که شیوه‌های سنتی تولید برای تأمین استانداردهای یک زندگی راحت برای همهٔ جمعیت کافی نبودند فقر غالباً اجتناب‌ناپذیر در نظر گرفته می‌شود.

سطح زندگی:

سطح زندگی اصطلاحی است که برای نشان دادن حدود مصارف مادی و معنوی ملت در یک کشور به کار می‌رود.سطح زندگی به میزان و چگونگی برآوردن نیازهای مادی و معنوی بستگی داشته و در ساختارهای اقتصادی – اجتماعی و در مراحل مختلف رشد تاریخی و بر حسب کشورهای مختلف فرق می‌کند. سطح زندگی مستقیماً به تولید اجتماعی، درآمد ملی، میزان مصرف کالاهای بلند مدت و کوتاه مدت و چگونگی برطرف کردن نیازهای فرهنگی و بهداشتی وابسته است.

حال با این اشاره این سوالات  مطرح می شود اعتراضات چه زمانی رخ میدهد در زمانی که فقر چه نسبی و چه مطلق تحمل افراد را از بین برده باشد و راهی جز اعتراض وجود نداشته  باشد ، اتفاق می افتاد. در عصر نوین با پیشرفت فناوری اطلاعات و ارتباطات این اعتراضات شکل و فرم دیگری پیدا کرده است که شبکه‌های اجتماعی یکی از محور های اصلی گسترش این نوع اعتراضات می باشد که اصطلاح “اعتراضات سفید  “را به خود اختصاص داده است .اعتراضات سفید  مثل کمپین های اعتراضی در توییت ها و هشتگ های اعتراضی و ….است که این نوع اعتراضات بعضی اوقات  با سازمان های حقوق بشری ،به افشاگری  گسترده  هم ختم می شود که بسیار گسترده و با سرعت بالا یی همراه است.و می تواند پرستیژ حقوق بشری کشور را مورد هدف قرار دهد .

 در برابر این نوع اعتراضات دولت های مسئول دو راه می توانند پیش بگیرند .اول اگر مسئله اقتصادی باشد یا یک عمل سیاسی و …باشد . در مورد اول با تدبیر و اختصاص مبالغی  از بودجه کشور  یک  کمک قابل قبول  در مقطع حساس مثل بحران کرونا  برای ملت انجام دهند یا در عمل خلاف نظر مردم کمی عقب نشینی و تجدید نظر دهند. 

دوم راه پیش رو که می تواند خشم مردم را بیشتر کند سرکوب گسترده و استراتژی فشار مضاعف را  در پیش بگیرد . لذا باید منتظر عواقب خوبی نباشد 

در سوی دیگر داستان ،اگر این نوع اعتراضات سفید  در مخاطبان سطح متوسط پیش بیاید، چون سطح آموزش و دانایی این افراد بالاست  این اعتراضات مي تواند به یک دگرگونی و آشوب  تبدیل  شود. طبق نظریه آشوب جیمز روزانا معمولاً گروه های آموزش دیده و دانا  خشونت بیشتری را قادر به انجام اش هستند. در حال حاضر ،.پاندمی کرونا، با همراه شدن  خط فقر به علت از دست دادن کسب و کارها و فرصت های شغلی  و ساختار فساد  و در عین ضعیف اقتصادی در کنار آنها می تواند در آن واحد با تعامل این دو  مشکل ، اعتراضات سفید را به اعتراضات بزرگ و غیر قابل کنترل تبدیل کند.

خشم مردم به معیشت شان سابقه دیرینه دارد و در تاریخ هر کشوری خشم برای نان بدترین خشم هاست . پس رهبران جوامع بايد مواظب خشم مردم  بوده و به آنها واضح و شفافیت کامل صحبت کرد. بهار  عربی  نمونه این روند و  این خشم بهاری یا همان بیداری عربی بود .هرچند بیشتر در کشورهای جدید و بدون دیرینه ملت سازی و دولت سازی  تشکیل شده اند .  هدف این نوشتار آن است  که باید حاکمیت ها در این برهه پاندمی کرونا  قانون مدار و مسولیت پذیر عمل کنند تا بتوانند از  ایجاد اعتراضات سفید و تبدیل آن به اعتراضات شدید جلوگیری کنند. این امر نیاز به یک تصمیم قاطع در اتاق های فکر کشورها دارد. يعني باید توجه  بیشتري به سیاست داخلی ، رفاه مردم منافع ملی و در نهایت دقت بیشتری به اعتراضات سفید داشته باشند .

واژگان كليدي: ارتباط ,سطح زندگی , اعتراضات سفید , جوامع, مختلف , سیده مسعوده میر مسعودی,
بین الملل