دکتر محمد مهدی مظاهری
استاد دانشگاه و تحليل گر ارشد مسائل بين الملل
مرکز بین المللی مطالعات صلح –IPSC
اسفند ماه همیشه برای ایرانیان ماهی پر از تکاپو و تلاش برای نو شدن بوده است، مردم ایران هر سال در این آخرین ماه سال در تقویم هجری شمسی می کوشند تا کارهای عقب مانده را جبران کرده و برای آغاز سالی نو و حالی نو مهیا شوند. اسفند ماه امسال اما ویژگی مهم دیگری نیز داشت؛ برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی و انتخابات میان دوره ای مجلس خبرگان که با توجه به شرایط منطقه ای و بین المللی کشور از ابعاد زیادی دارای اهمیت بود.
فراتر از صداهای مختلفی که ندای نا امیدی، قهر و تحریم انتخابات را سر می دادند، بخشهای زیادی از مردم ایران اما باز هم صبورانه پای صندوقهای رأی آمدند تا نشان دهند به آینده ایران می اندیشند و اجازه نمی دهند هیاهوهای سیاسی رأی و نظر آنها را از صحنه قانون گذاری کشور محو کند.
اما همزمان با این رخداد حساس سیاسی در داخل کشور، اتفاق مهم و البته تأسف باری نیز در یک اجلاس بین المللی علیه کشورمان رقم خورد. بعد از کشمکشهای بسیار و البته موافقت مجلس و دولت با پیوستن ایران به «اف.ای.تی.اف»، به دلیل عدم تصویب نهایی دو کنوانسیون بین‌المللی مقابله با تأمین مالی تروریسم، «سی.اف.تی» و مبارزه با جرایم سازمان‌یافته فراملی موسوم به «پالرمو» در مجمع تشخیص مصلحت، کارگروه ویژه اقدام مالی(اف. ای. تی. اف) روز جمعه ٢ اسفند( ٢١ فوریه) در آخرین روز نشست خود در پاریس، نام ایران را در فهرست سیاه این نهاد بین‌المللی و در کنار کره شمالی قرار داد. حال متعاقب این تصمیم تمامی روزنه‌های تبادلات مالی رسمی با ایران مسدود می‌شود و بانک‌ها و مؤسسات مالی اندکی که هنوز در کشورهای همسایه از جمله عراق، ترکیه و در کشورهایی مانند روسیه و چین با ایران کار می‌کنند، ناگزیر به ترک فعالیت‌های رسمی خود با کشورمان می‌شوند.
هر چند تحریم‌های گسترده و ظالمانه دولت آمریکا علیه کشورمان سبب می شود که این تصمیم تأثیر آنی بر اقتصاد ایران نداشته باشد و تکانه های شدیدی در وضعیت معیشتی مردم ایجاد نکند، اما طبیعتا همردیف شدن با کشورهای منزوی همچون کره شمالی، مسأله نویدبخشی برای اقتصاد و اعتبار جمهوری اسلامی ایران نیست. نکته دردناک ماجرا اینجاست که حتی کشورهای تروریست پرور و حامیان مالی اصلی تروریسم یعنی عربستان سعودی و امارات متحده عربی به این کنوانسیون ها پیوسته اند، از مزایا و اعتبار عضویت در آن سود می برند و ضمن برداشتن فشارهای بین المللی از روی کشورهای خود، آزادانه به سیاستهای کثیف خود در حمایت مالی از تروریسم ادامه می دهند، اما جمهوری اسلامی ایران که قربانی تروریسم و البته مدافع کشورهای منطقه در برابر گروههای خطرناک تروریستی است، حال در لیست سیاه این نهاد بین المللی قرار گرفته است.
آش سیاستهای متناقض عربستان تا حدی شور شده که گروه ویژه اقدام مالی (اف ای تی اف) در گزارشی به تاریخ 24 سپتامبر 2018 از بی توجهی عربستان سعودی به جرائم مالی، پولشویی و تامین مالی تروریسم در سطح بین المللی، به شدت انتقاد و رقم این جرائم مالی را مبلغی بین ۱۲ تا ۳۲ میلیارد دلار اعلام کرد! حال اما این نه عربستان خاطی که نام ایران است که به لیست سیاه اف ای تی اف وارد شده و کشورهای جهان را از مبادلات بانکی و تجاری با کشورمان نهی می کند!
هرچند سران کشورهای جهان به خوبی می دانند که کدام کشورها حامی داعش و گروههای افراط‌گرای تروریستی هستند و کدامیک به مبارزه با آنها کمک کرده اند و هر چند نمی توان در ظالمانه، سیاسی و هدفمند بودن تصمیم اف ای تی اف شک کرد، اما در عین حال نمی توان و نباید این اتفاق را کم اثر و بی اهمیت جلوه داد و در ارائه تحلیل گرفتار بی صداقتی و نادیده گرفتن واقعیتها شد.
جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از کشورهای پیشرو در غرب آسیا، چاره ای جر تعامل پویا و مستمر با سایر کشورهای جهان ندارد و راه پیشرفت اقتصادی کشور از مسیر اتکا به توامندیهای داخلی ضمن دریافتن بازارها و بهره گیری از فرصت‌های جهانی می گذرد و اقتصاد کشورهای منزوی محکوم به شکست است. ایران نمی تواند و نباید مسیر تجارت و مبادلات خود را از سایر کشورها جدا کند و در این راه لازم است ما نیز به قوانین و استانداردهایی که همه کشورهای جهان(به جز تعداد محدودی کشورهای ذره ای و غیر اثرگذار) پذیرفته اند، پایبند باشیم؛ حداقل در همان سطحی که سایر کشورهای عضو پایبند هستند!
از آنجا که مجلس دهم پیوستن ایران به اف ای تی اف را تصویب کرد، اما رأی و نظر نمایندگان ملت راه به جایی نبرد و در نهایت کار به جایی رسید که حداقل منفعتی در آن نیست، حال همزمانی انتخابات مجلس و قرار گرفتن نام ایران در لیست سیاه اف ای تی اف شاید یک تلنگر باشد، تلنگری مبنی بر اینکه نقش و نظر مجلس به عنوان مجمعی از نمایندگان ملت باید بیش از پیش تقویت شود. همانگونه که امام راحل فرمودند«…مجلس شورای اسلامی می‌خواهد برای ایران خدمت کند و باید قوه داشته باشد، تنها مرکزی است که تمام قوا باید تابع آن باشند(صحیفه امام ، ج ۱۲، ص: ۱۹۹)».
البته از نمایندگان منتخب جدید نیز انتظار می رود که منافع ملی را در رأس برنامه ها و اهداف خود قرار دهند و اجازه ندهند بازیهای سیاسی، کشمکشهای جناحی و نگرشهای متعصبانه آنها را از حقوق این ملت زجر کشیده و مظلوم که با رأی خود آنها را به قدرت رسانده اند، غافل کند.
واژگان کلیدی:لیست سیاه، FATF ،دکتر محمد مهدی مظاهری ،جرایم سازمان‌یافته فراملی ، برجام
