برهان حشمتی کارشناس مسائل قفقاز مرکز بین المللی مطالعات صلح – IPSC رویکرد آذربایجانگرایی باکو و ترویج پان آذریسم هفتاد سال پیش رژیم استالینی در شوروی کمونیستی، با استفاده از عوامل محلی خود، نطفه قومگرایی را در مناطق آذری زبان ایران در شرایطی که این مناطق تحت اشغال ارتش سرخ بود، کاشت. در سایه حاکمیت ارتش سرخ شوروی بر شمال ایران از جمله آذربایجان، در 12 شهریور 1324 فرقه دموکرات به ریاست میرجعفر پیشه وری در تبریز اعلام موجودیت کرد و بطور خارق العاده ای در مدت کوتاهی پس از آن، به قدرت سیاسی و نظامی نیز دست یافت و در 21 آذر به اصطلاح حکومت و مجلس ملی فرقه دموکرات پیشه وری در تبریز تشکیل شد
