مرکز بین المللی مطالعات صلح-ipsc
در یک دهه اخیر روابط هند و شورای همکاری خلیج فارس بویژه با عربستان ابعاد گوناگونی به خود گرفته است. برای بررسی روابط روبه گسترش هند با خلیج فارس با آقای دکتر قدرت الله بهبودی نژاد دانش آموخته روابط بین الملل از دانشگاه جواهر لعل نهرو و متخصص جنوب آسیا به گفتگو نشسته ایم.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: روابط جدید هند و ایالات متحده در خلیج فارس را چگونه ارزیابی می کنید؟
روابط جدید هند و ایالات متحده در خلیج فارس یک انحراف اساسی از رویکردهای سنتی هند در خاورمیانه و در قبال ایالات متحده است. یکی از اصول ریشه‌دار سیاست خارجی قبلی هند این بود که هند یا باید با آمریکا مخالفت کند یا در خاورمیانه از آن فاصله بگیرد. نشست اخیر در ریاض بین ولیعهد سعودی و مشاوران امنیت ملی ایالات متحده، امارات و هند بر همگرایی استراتژیک فزاینده بین هند و ایالات متحده در خلیج فارس تأکید می کند. همچنین بر امکانات جدید هند در شبه جزیره عربستان تاکید می کند.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: تابوی ایدئولوژیک در سیاست خارجی هند چه بود؟
هر پیشنهادی مبنی بر نشستن هند با آمریکا، اسرائیل و کشورهای خلیج فارس، همین چند سال پیش به عنوان یک خیال تلقی می شد. برخی از دلایل پشت این تابوی ایدئولوژیک عبارتند از:
به طور سنتی، هند با هدف حفظ بی طرفی و استقلال در روابط خارجی خود، سیاست عدم تعهد را دنبال می کرد.
هند از نظر تاریخی روابط خود با کشورهای همسایه در جنوب آسیا را در اولویت قرار داده است. و بر ایجاد اتحادهای منطقه ای، حل و فصل مناقشات و ارتقای یکپارچگی اقتصادی در همسایگی نزدیک خود متمرکز شد.
در گذشته، هند منابع محدودی برای سرمایه‌گذاری در ایجاد نفوذ در مناطق فراتر از همسایگی خود از جمله خلیج فارس داشت. هند بر توسعه داخلی خود و پرداختن به مسائل اقتصادی داخلی تمرکز داشت که تا حدودی تعامل آن را با کشورهای خلیج فارس محدود کرد.
همچنین با مشاهده روابط عمیق هند با روسیه، افزایش روابط هند با آمریکا نیز در گذشته به عنوان یک تابو تلقی می شد.
به دلیل درگیری اعراب و اسرائیل در موضوع فلسطین، این تصور در میان سیاست گذاران هندی وجود داشت که هند نمی تواند به وضوح با اسرائیل دوست باشد.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: هند چگونه سیاست خارجی خود را تغییر داده است؟
پس از درک اهمیت خاورمیانه در سیاست خارجی هند، این کشور شروع به افزایش روابط خود با خلیج فارس کرد. تغییر مهم به این سمت با تشکیل یک گروه چهار کشوری – که در اکتبر 2021 رونمایی شد – به نام I2U2 مشاهده شد که ایالات متحده، هند، اسرائیل و امارات متحده عربی را گرد هم آورد.
هند سیاست خود را با رد این تصور که هند نمی تواند به وضوح با اسرائیل دوست باشد تغییر داد و تعادل خوبی در روابط با اسرائیل و اعراب ایجاد کرد.
روابط ناآرام هند نیز با دو پادشاهی عربی، عربستان سعودی و امارات متحده عربی، به مشارکت استراتژیک محکم تبدیل شد.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: اهمیت افزایش روابط هند با خلیج فارس چیست؟
می توا ن در این باره از جمله دلایل زیر را ذکر نمود
-مقابله با تروریسم و پاکستان: اگر هند لنز «ضدغربی» خود را در خاورمیانه کنار بگذارد، ایالات متحده امریکا غرب را وادار میکند که تعصب خود را به طرفداری از پاکستان در اندیشیدن به رابطه بین شبه قاره و خلیج فارس کنار بگذارد. آنها می توانند به هند در مقابله با تروریسم نیز کمک کنند و نیز تداوم انحطاط استراتژیک پاکستان باعث می شود که ارتباط آن با تغییر ژئوپلیتیک خلیج فارس بسیار کمتر شود. کشورهای خلیج فارس شاهد تغییر ایدئولوژیک از دین به ناسیونالیسم بوده اند. تعامل با آنها همچنین به هند کمک می کند تا بر نیروهای خطرناک افراط گرایی مذهبی خشونت آمیز در شبه قاره غلبه کند.
-امنیت انرژی: کشورهای حوزه خلیج فارس از جمله عربستان سعودی، امارات متحده عربی ، قطر و کویت، تولیدکنندگان عمده نفت و گاز هستند. هند برای نیازهای انرژی خود به شدت به کشورهای حاشیه خلیج فارس وابسته است، زیرا آنها بخش قابل توجهی از واردات نفت و گاز این کشور را به خود اختصاص می دهند. تقویت روابط تضمین کننده تامین انرژی پایدار و قابل اعتماد است که برای اقتصاد رو به رشد هند بسیار مهم است. آنها همچنین برای کاهش وابستگی به نفت در دراز مدت برنامه ریزی می کنند که می تواند برای هند نیز مفید باشد.
بین سال‌های 18-2014، برق خورشیدی نصب شده در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس بیش از 300 درصد افزایش یافت. امارات، عربستان سعودی، عمان و بحرین اعضای ائتلاف بین المللی خورشیدی هستند که توسط هند آغاز شده است.
-همکاری اقتصادی: کشورهای خلیج فارس دارای اقتصادهای قوی با پتانسیل سرمایه گذاری قابل توجه هستند. هند به دنبال افزایش همکاری های تجاری و اقتصادی با این کشورها، کشف فرصت ها برای سرمایه گذاری، توسعه زیرساخت ها و تجارت دوجانبه است. راه‌هایی را برای کسب‌وکارهای هندی باز میکند تا از بازارهای پرسود خلیج فارس بهره ببرند و از بخش‌های متنوع آنها مانند ساخت‌وساز، املاک و مستغلات، امور مالی و گردشگری بهره ببرند.
سرمایه گذاری از خلیج فارس به هند طی چند سال گذشته به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. هند می تواند از روابط خود برای جذب سرمایه گذاری های بیشتر از خلیج فارس استفاده کند. همچنین، توافقنامه تجارت آزاد (FTA) بین هند و شورای همکاری خلیج فارس در حال مذاکره است.
حواله‌ها و دیاسپورا: کشورهای خلیج‌فارس میلیون‌ها نفر از مردم هند را در خود جای داده‌اند که از طریق حواله‌ها نقشی حیاتی در اقتصاد هند دارند. تقویت روابط با این کشورها از طریق ایجاد رفاه و حمایت بهتر، افزایش مهاجرت نیروی کار و ایجاد فرصت های شغلی بیشتر، به کارگران هندی کمک می کند. در طول سال مالی 2021-2022، هند بالاترین حواله های تاریخ را دریافت کرد. امارات پس از آمریکا بیشترین سهم را داشته است.
-اهمیت ژئواستراتژیک: خلیج فارس به دلیل موقعیتی که اروپا، آسیا و آفریقا را به هم متصل می کند، دارای اهمیت ژئواستراتژیک است. تعامل افزایش یافته هند در منطقه، بستری برای گسترش نفوذ خود و شکل دادن به پویایی های منطقه ای فراهم می کند. این به هند اجازه می دهد تا در گفتگوها، ابتکارات و سازمان هایی مانند شورای همکاری خلیج فارس ، اتحادیه عرب، و انجمن حاشیه اقیانوس هند (IORA) شرکت کند و روابط دیپلماتیک و مشارکت های استراتژیک خود را تقویت کند.
مبادلات فرهنگی و مردم با مردم: هند پیوندهای تاریخی، فرهنگی و اجتماعی با کشورهای خلیج فارس دارد که قدمت آن به قرن ها قبل می رسد. تقویت روابط دوجانبه موجب ارتقای مبادلات فرهنگی، گردشگری و تعاملات مردمی و تقویت درک متقابل و حسن نیت بین ملت‌ها می‌شود. این به حفظ و ترویج میراث مشترک، سنت ها و ارزش های مهاجران هندی در خلیج فارس کمک می کند.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: ابعاد دیگر تقویت روابط راهبردی هند و مشخصا عربستان سعودی چگونه است؟
قابل ذکر است که عربستان سعودی یکی از دو عضو گروه 20 (دیگری ترکیه) از منطقه خاورمیانه شمال آفریقا (MENA) است و به عنوان بزرگترین اقتصاد منطقه، جایگاه ویژه ای در گسترش راهبردی هند به منطقه دارد.
هند و عربستان سعودی در سال های اخیر تعاملات دیپلماتیک و سیاسی خود را برای تقویت روابط تجاری، تجاری، سرمایه گذاری، امنیتی و دفاعی افزایش داده اند. آخرین سفر ولیعهد بن سلمان بر بحث در مورد موضوعات مورد علاقه دوجانبه و بررسی پیشرفت های شورای همکاری استراتژیک بود که در جریان سفر نخست وزیر نارندرا مودی به ریاض در اکتبر 2019 آغاز شد. این سفر اهمیت زیادی پیدا کرد. زمینه اعلام تاریخی کریدور اقتصادی هند-خاورمیانه-اروپا (IMEEEC) در اجلاس G20 به عنوان یک کریدور حمل و نقل چند وجهی برای تقویت اتصال و تجارت بین سه منطقه با مشارکت ایالات متحده و G7 از طریق مشارکت برای جهانی زیرساخت و سرمایه گذاری.
سفر دولتی در 11 سپتامبر 2023 بن سلمان با استقبالی تشریفاتی بی نظیری از ولیعهد قبل از ادامه دیدار در سطح عالی با نخست وزیر مودی آغاز شد. ولیعهد سعودی را یک هیئت بزرگ از وزرا و تجار همراهی می کردند. مودی و بن سلمان در این دیدار پیشرفت‌ها در روابط دوجانبه را بررسی کردند و ریاست اولین نشست رهبران شورای مشارکت راهبردی شامل دو کمیته وزارتی آن یعنی کمیته همکاری‌های سیاسی، امنیتی، اجتماعی و فرهنگی و زمینه همکاری های اقتصادی و سرمایه گذاری را برگزار کردند. از جمله موضوعاتی که در این دیدار مورد بحث قرار گرفت، تقویت همکاری های دوجانبه در زمینه هایی مانند انرژی، دفاع، امنیت، حمل و نقل، بهداشت، آموزش، فناوری، گردشگری و همکاری های فرهنگی و همچنین در حوزه فضا و نیمه هادی ها بود. علاوه بر این، دو طرف در مورد تقویت همکاری نهادینه شده در بخش‌های استارت‌آپ و فین‌تک بحث و گفتگو کردند و در عین حال بر روی بررسی احتمالات برای اتصالات شبکه برق به توافق رسیدند. این بحث بیشتر احتمالات تجارت با ارزهای محلی و تسریع مذاکرات توافقنامه تجارت آزاد هند و شورای همکاری خلیج فارس (FTA) را بررسی کردند. هشت تفاهم نامه/توافقنامه در طول این بازدید از جمله در مورد توسعه یک مشارکت جامع انرژی امضا شد. هند و عربستان سعودی همکاری دوجانبه قوی در بخش انرژی دارند.
عربستان سعودی یکی از بزرگترین تامین کنندگان نفت هند است و هدف از مشارکت جامع انرژی ایجاد یک مکانیسم همکاری سودمند دوجانبه در بخش انرژی برای آینده ای سبزتر و پایدار است، در حالی که دو کشور به طور همزمان پیوستن به شبکه های برق و گاز و اتصال فیبر نوری زیر دریا را بررسی می کنند. . هدف این تفاهم نامه ها افزایش همکاری در زمینه های انرژی های تجدیدپذیر، بهره وری انرژی، هیدروژن، برق، و اتصال به شبکه و همچنین نفت، گاز طبیعی، ذخایر استراتژیک نفت و امنیت انرژی است. دو طرف در مورد تسریع در تحقق پروژه های پالایشگاه Westcoast ساحل غربی که در سال 2017 توسط کنسرسیومی متشکل از سه شرکت ملی نفت هند با مشارکت عربستان سعودی آرامکو و شرکت ملی نفت ابوظبی راه اندازی شد، توافق کرد ه اند. تشکیل یک کارگروه مشترک برای یافتن راه هایی برای تسریع در طرح سرمایه گذاری 100 میلیارد دلاری عربستان در هند، دیجیتالی سازی و ساخت الکترونیک، برای همکاری بین آژانس های مبارزه با فساد دو کشور ، همچنین بین بانک های EXIM و آرشیو ملی سعودی و همچنین همکاری دو کشور در بخش نمک زدایی را می توان برشمرد
همکاری‌های دفاعی و امنیتی یکی دیگر از زمینه‌هایی است که هند و عربستان سعودی در سال‌های اخیر همکاری‌های خود را به طور قابل توجهی افزایش داده‌اند و دو طرف تعاملات نظامی به نظامی را از طریق تمرین‌های مشترک، بازدیدهای منظم دوجانبه و دیدارهای میان رهبران نظامی افزایش داده‌اند. آنها همچنین در حال بررسی فرصت‌هایی برای همکاری در تولید دفاعی هستند . علاوه بر این، امنیت ملی ، تبادل اطلاعاتی بیشتر میان دو کشور برای همکاری و مشارکت در مبارزه با تروریسم و رادیکالیسم، مبارزه با جرایم سازمان‌یافته و جلوگیری از تامین مالی تروریسم بین دو کشور وجود دارد.
همکاری های دوجانبه بیشتر در زمینه آموزش از طریق توسعه ارتباطات بین دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی مختلف و همچنین از طریق تبادل دانشجو و پروژه های تحقیقاتی مشتر ک، مراقبت‌های بهداشتی، گردشگری و فرهنگ از دیگر زمینه‌هایی است که دو طرف برای افزایش همکاری‌ها از طریق برنامه‌های توسعه مهارت‌های مشترک و ساخت فیلم مشترک ، فناوری اطلاعات و ارتباطات و کارآفرینی، مواد شیمیایی و کودهای شیمیایی، امنیت غذایی، تولید پیشرفته و انرژی و پایداری انجام میدهند.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: اشتراک دیدگاه‌های جهانی و جاه طلبی های جهانی دو کشور چگونه است ؟
عربستان سعودی یکی از شرکای جهانی هند است. مشارکت دوجانبه مبتنی بر اشتراک دیدگاه‌های جهانی و دیدگاه‌های همگرای رهبری در دستیابی به رفاه و ثبات برای مردم کشورهای مربوطه است. با در نظر گرفتن این اهداف، هند در زمان نخست وزیری مودی در جهت انجام اصلاحات مالی و نظارتی سریع برای افزایش جذابیت هند به عنوان یک مرکز تجاری جهانی کار کرده است و این نتایج را از طریق دستیابی به رشد اقتصادی سریع این کشور نشان داده است. عربستان سعودی در زمان ملک سلمان و ولیعهد بن سلمان نیز اقدامات استثنایی برای انجام اصلاحات اقتصادی و اجتماعی تحت برنامه چشم انداز 2030 با پروژه های بزرگ اقتصادی و تغییرات گسترده در بهبود تجارت، تجارت و شرایط اجتماعی-اقتصادی در پادشاهی انجام داده است. این امر منجر به ظهور عربستان سعودی به عنوان یکی از سریع ترین اقتصادهای بزرگ جهان شده است. از این رو، جذابیت طبیعی در توسعه مشارکت اقتصادی بین دو کشور وجود دارد. هند و عربستان سعودی شرکای طبیعی هستند که رهبران منطقه ای و قدرت های نوظهور هستند که دارای نفوذ ژئوپلیتیکی در مناطق مربوطه هستند که به طور سنتی مراکز تجارت در آسیا بوده اند. در این راستا، امضای کریدور IMEEEC یک تحول مهم است زیرا این نویدبخش احیای مرکزیت قدیمی خلیج فارس و خاورمیانه به عنوان قطب تجاری و ترانزیتی بین شبه قاره هند و مناطق مدیترانه است.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: اهمیت خاورمیانه برای هند چیست و چرا تا این اندازه برای هند مهم گردیده و به عبارت دیگر چه فرصت هایی برای هند در این منطقه وجود دارد
تغییر قابل توجه در خاورمیانه فرصت های مختلفی را برای قدرت های بین المللی ایجاد کرده است. هند مزیت تعامل طولانی مدت در منطقه را دارد و با توجه به قدرت نرمش، تمایل طبیعی در میان کشورهای منطقه به هند وجود دارد، اما رقابت وجود دارد زیرا بسیاری از کشورها وارد این منطقه شده اند و چین به عنوان اولین محرک برجسته است. از این رو، هند برای تحقق بخشیدن به پتانسیل خود در منطقه نیاز به توسعه یک استراتژی چندجانبه دارد.
خاورمیانه یکی از پویاترین و قابل توجه ترین مناطق در همسایگی گسترده هند است. این امر به دلایل مختلف ژئوپلیتیک، ژئواکونومیک و استراتژیک بسیار مهم است، خواه امنیت انرژی، تجارت خارجی و سرمایه گذاری، یا امنیت دریایی در غرب اقیانوس هند. در سال‌های اخیر، هند به دقت اقدامات دیپلماتیک خود را برای توسعه مشارکت‌های قوی با کشورهای مهم منطقه تنظیم کرده و در این روند تعاملات خود را با منطقه گسترش داده است. این امر به پیشبرد منافع هند، از جمله ایمنی و امنیت شهروندانش در خلیج فارس، واردات نفت و گاز برای برآوردن نیازهای رو به رشد داخلی و افزایش تجارت دوجانبه و جذب سرمایه‌گذاری کمک کرده است. علاوه بر این، هند وارد مشارکت های کوچکی مانند چهارجانبه هند، اسرائیل، آمریکا و امارات (I2U2)، سه جانبه هند، فرانسه، امارات و چهارجانبه پیشنهادی با ایالات متحده، امارات و عربستان سعودی با اهداف توسعه ای و استراتژیک شده است. .
در حالی که تعاملات هند با این منطقه در حال گسترش و بلوغ است، مهم است که به پویایی های منطقه ای در حال تغییر توجه داشته باشیم. این مهم است زیرا خاورمیانه به دلیل تحولات داخلی، منطقه ای و جهانی تغییرات مهمی را تجربه می کند. در اینباره چهار روند قابل تشخیص است. اولاً، این منطقه از سال 2021 شاهد یک سری آشتی‌های منطقه‌ای است که چشم‌انداز منطقه‌ای و پویایی درون خاورمیانه را به‌طور چشمگیری تغییر داده است. ثانیاً، دولت‌های منطقه در انتخاب‌های سیاست خارجی خود با تأکید بر مشارکت مبتنی بر موضوع و خودمختاری استراتژیک ملاحظه‌کار شده‌اند. ثالثاً، در حالی که ایالات متحده و اروپا در تلاش برای کاهش تعهدات خود در خاورمیانه هستند، روسیه و چین در حال گسترش ردپای خود هستند. در نهایت، این منطقه همچنین مستعد تغییرات و اثرات بی شمار آن است. این تحولات برای تشکیلات سیاست خارجی هند در ترسیم مسیر آینده دیپلماسی در منطقه بسیار مهم است.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: این تغییرا ت که دربالا اشاره داشتید کدامند؟
مهمترین روند در خاورمیانه تغییر در تعاملات درون دولتی است که تقریباً همزمان با تغییر دولت در ایالات متحده در ژانویه 2021 و تأثیر اقتصادی کووید-19 است. جنگ در اوکراین و متعاقب آن بحران غذا و انرژی این روندها را بیشتر تقویت کرد. این اقدامات آشتی‌جویانه شیوه‌های متضاد و تقابلی تعامل میان کشورهای منطقه را که در پی خیزش‌های بهار عربی آغاز شده بود، تغییر داد و دیپلماسی و مذاکره را جایگزین آن کرد. از این رو، کشورهایی مانند عربستان سعودی، امارات، مصر، ترکیه، اسرائیل و ایران همراه با عراق، سوریه، لبنان، قطر، اردن، بحرین و عمان اقدامات دیپلماتیکی را برای پایان دادن یا حل اختلافات و یا حداقل شروع بحث در جهت انجام این کار انجام داده اند. یافتن راه حل قابل قبول دوجانبه این امر منجر به پایان تحریم قطر، امارات متحده عربی، مصر و بحرین شد و این کشورها به تدریج روابط دیپلماتیک، تجاری و سیاسی را احیا کردند. به همین ترتیب، کشورهای شورای همکاری خلیج فارس رهبری را برای بازگرداندن سوریه به منطقه عربی به عهده گرفته اند و به یک دهه انزوا و رویارویی پایان می دهند.
نزدیکی خلیج فارس و اسرائیل، اگرچه پیش از روند کنونی مصالحه است، اما با توافق ابراهیم که الگویی را برای کشورهای منطقه به منظور عادی سازی روابط با اسرائیل ارائه کرده است، به پیشروی خود ادامه داده است. اگرچه ممکن است زمان بیشتری طول بکشد تا دیگر قدرت‌های منطقه‌ای دست به اقدام بزنند، پذیرش واقعی یا بالفعل موجودیت اسرائیل در میان کشورهای عربی به وضوح قابل مشاهده است. این همچنین راه های جدیدتری را برای تعامل هند با منطقه مانند I2U2 باز کرده است. در حالی که فقدان کشور فلسطین همچنان مانعی در تحقق عادی سازی کامل روابط اعراب و اسرائیل است، پیشرفت های دیپلماتیک اخیر مطمئناً دری را برای آینده ای بهتر باز کرده است. توافق مرزی دریایی بین اسرائیل و لبنان با قرارداد اکتشاف گاز دریای مدیترانه در پس‌زمینه به این روند افزوده است . هر چند جنگ کنونی حماس و اسراییل احتمالا این روند را کند خواهد کرد ولی پس از جنگ دوباره از سر گرفته خواهد شد.
به همین ترتیب، ترکیه به دلیل اجبارهای ژئواکونومیکی، تغییر سیاست خارجی را در قبال همسایگان خاورمیانه ای خود آغاز کرده است. از این رو، آنکارا به اختلافات با ریاض و ابوظبی پایان داد، مذاکرات را با قاهره و تل آویو آغاز کرد و به دمشق رسید تا به یک دهه سیاست تقابل‌گرایانه پایان دهد و دیپلماسی را جایگزین آن کند. از برخی جهات، پتانسیل های اقتصادی این گام های آشتی، به ویژه در قبال عربستان سعودی و امارات، به رئیس جمهور اردوغان کمک کرده است تا قدرت را برای یک دوره پنج ساله دیگر حفظ کند.
با این حال، پیامدترین این مصالحه ها احیای روابط دیپلماتیک بین عربستان سعودی و ایران با چین به عنوان تسهیل کننده بین المللی است. این امر به دلایل مختلفی بسیار مهم است زیرا دو غول منطقه‌ای سابقه رقابت بر سر قدرت و موقعیت را داشته‌اند که اغلب منجر به تنش‌های جدی بین آنها می‌شود و این امر به کشورهای دیگر منطقه و درگیری‌ها مانند یمن، سوریه، عراق و لبنان سرایت میکند.
اینها روند جدیدی را در خاورمیانه ایجاد کرده است که در آن کشورهای منطقه عملاً در حال بازنگری در موضع ژئوپلیتیک خود از یک نگرش تقابلی به ترجیح مقدمات دیپلماتیک هستند. این بدان معناست که فرصت‌های قدرت‌های بین‌المللی از جمله هند برای مشارکت در تعاملات منطقه‌ای و فراملی در حال افزایش است. این مهم است، زیرا خاورمیانه تا آنجا که به مسائل توسعه مربوط می شود، پتانسیل بکر و عظیمی را ارائه می دهد. چه در زمینه توسعه زیرساخت ها، صنعت خدمات، امنیت غذایی، مراقبت های بهداشتی، تدارکات دفاعی، اتصال فراملی، یا ارائه راه حل های فن آوری برای چالش های مختلف اجتماعی-اقتصادی، پتانسیل بسیار زیادی برای سرمایه گذاری برای آرزوها و قدرت های در حال افزایش وجود دارد. هند علاوه بر اینکه یک اقتصاد در حال رشد سریع و میراث یک قدرت غیر مداخله گر است، از مزیت تعامل قوی و طولانی مدت در منطقه خاورمیانه است. با توجه به قدرت نرم هند، تمایلی طبیعی در میان کشورهای منطقه به سمت هند وجود دارد. با این وجود، چالش هایی ناشی از سوابق ضعیف تحویل و شبکه پیچیده ای از مسائل داخلی است که اغلب سرمایه گذاری های خارجی را پیچیده می کند. این روندهای منطقه ای همچنین به پویایی ژئوپلیتیک جهانی مرتبط است که در آن روابط آمریکا و اروپا با روسیه و چین متشنج شده است و اولی بر مهار چین در حیاط خلوت خود از طریق مفاهمه هایی مانند هند و اقیانوس آرام و مقابله با جنگ طلبی روسیه در اروپای شرقی با حمایت از مقاومت کیف در برابر مسکو متمرکز است.. این امر خاورمیانه را در دو سطح تحت تأثیر قرار داده است. اول اینکه قدرت های آمریکا و اروپا به دنبال کاهش تعهدات خود در منطقه هستند که ماهیت روابط دوجانبه کشورهای منطقه با آمریکا و اروپا را تغییر می دهد. در سطحی دیگر، این امر باعث می‌شود کشورهای منطقه در انتخاب‌های سیاست خارجی خود محتاط‌تر شوند، به‌جای ائتلاف‌های بی‌قید و شرطی که روابط خاورمیانه و غرب را در بسیاری از دوران جنگ سرد و استراتژیک تعریف می‌کردند. صف بندی هایی جدیدی بوجود امده که روابط آنها را برای نزدیک به سه دهه پس از پایان جنگ سرد مشخص میکند. این بدان معناست که دامنه مشارکت قدرت های غیر غربی برای مشارکت استراتژیک و توسعه ای به میزان قابل توجهی افزایش یافته است.
