معصومه محمدی
پژوهشگر مسائل اوراسیا
مرکز بین المللی مطالعات صلح- IPSC
رویکرد سیاست خارجی دونالد ترامپ نسبت به اروپا، بهویژه با انتخاب مجدد ترامپ بهعنوان رئیسجمهور ، میتواند موجب تغییرات قابلتوجهی در روابط اقتصادی، امنیتی و زیستمحیطی میان آمریکا و اتحادیه اروپا شود. در این نوشتار با تحلیل سه حوزهی اقتصادی و تجاری، سیاستهای دفاعی و محیطزیست، تأثیرات و نتایج احتمالی سیاستهای ترامپ را بر اروپا مورد بررسی قرار گرفته شده است. انتظار میرود که این سیاستها، چالشهایی را در زمینههای تعرفهها و تجارت، تعهدات ناتو و حمایت از سیاستهای زیستمحیطی برای اروپا ایجاد کنند و آن را مجبور به تنظیم سیاستهای مستقل و جدید کند.
روابط ایالات متحده و اتحادیه اروپا تحت تأثیر متغیرهای سیاسی و اقتصادی مختلفی قرار دارد که با تغییر رؤسایجمهور و سیاستهای دولتها تغییر میکنند. دوران ریاستجمهوری ترامپ به دلیل رویکرد “اول آمریکا” و تاکید بر منافع ملی، شاهد تغییرات اساسی در سیاستهای تجاری، دفاعی و زیستمحیطی بود که با پیروزی مجدد او، این الگوهای رفتاری میتوانند با شدت بیشتری تکرار شوند.
۱. سیاستهای اقتصادی و تجاری
ترامپ با تمرکز بر کاهش کسری تجاری ایالات متحده و افزایش تولید داخلی، در دوره اول خود تعرفههای سنگینی بر واردات اروپا اعمال کرد. این سیاستها به طور خاص بر روی صنایعی همچون خودروسازی اروپا (بهویژه آلمان) تاثیر قابل توجهی داشتند. انتظار می رود ترامپ با پیروزی مجدد، با تشدید این تعرفهها سعی در تضعیف صادرات اروپا به ایالات متحده را داشته و این امر میتواند منجر به تغییرات اساسی در روند تجارت و سرمایهگذاری بین دو بلوک شود و اتحادیه اروپا را به سمت استراتژیهای تجاری مستقلتر و کاهش وابستگی به بازارهای آمریکا سوق دهد.
از طرفی، افزایش فشارهای آمریکا برای کاهش وابستگی اقتصادی به چین میتواند اروپا را در وضعیت پیچیدهای قرار دهد. ترامپ ممکن است از اروپا بخواهد در جنگ تجاری و تکنولوژیکی آمریکا و چین همکاری بیشتری داشته باشد. این درخواست میتواند تعادل استراتژیک اروپا را در تجارت جهانی و روابط خود با چین تحت تاثیر قرار دهد.
۲. سیاستهای دفاعی و ناتو
یکی از موضوعات حساس در روابط آمریکا و اروپا، نقش ایالات متحده در امنیت نظامی اروپا است. ترامپ در دوره اول خود بارها انتقاداتی نسبت به کشورهای اروپایی بهویژه در خصوص هزینههای نظامی مطرح کرد. وی معتقد بود که آمریکا نباید بار اصلی هزینههای نظامی ناتو را به تنهایی بر دوش بکشد و اروپا باید سهم بیشتری از هزینههای دفاعی خود را تامین کند. ترامپ ممکن است از اتحادیه اروپا بخواهد نقش بیشتری در تأمین امنیت خود ایفا کند، یا حتی تهدید کند که حمایت آمریکا از ناتو کاهش یابد.
این نگرش ترامپ میتواند فشار بیشتری بر کشورهای عضو ناتو وارد کند تا بودجههای نظامی خود را افزایش دهند و به سمت استقلال دفاعی حرکت کنند. از طرفی، اروپا ممکن است برای کاهش وابستگی به حمایتهای نظامی آمریکا، استراتژیهای دفاعی مستقلتری را دنبال کند. این تغییرات میتواند ساختار ناتو و امنیت منطقهای اروپا را دچار تحول کند و تعاملات بینالمللی را پیچیدهتر سازد.
۳. سیاستهای زیستمحیطی
رویکرد ترامپ به سیاستهای زیستمحیطی در دوره قبل، حاکی از تردید و حتی مخالفت با توافقنامههای بینالمللی بود. ترامپ در دور اول ریاستجمهوری خود از توافقنامه پاریس خارج شد و رویکردی سختگیرانه نسبت به سیاستهای محیطزیستی جهانی اتخاذ کرد. با بازگشت ترامپ به کاخ سفید، وی احتمالاً این رویکرد را ادامه خواهد داد و حتی نظارتهای زیستمحیطی داخلی را کاهش خواهد داد تا از صنعت و تولیدات داخلی حمایت کند.
این اختلافات میتواند به شکاف بیشتری میان آمریکا و اتحادیه اروپا منجر شود، زیرا اروپا در سیاستهای زیستمحیطی خود بر کاهش انتشار گازهای گلخانهای و حفاظت از محیطزیست تاکید زیادی دارد. اتحادیه اروپا در نتیجهی این اختلافات ممکن است تلاش بیشتری برای پیشبرد سیاستهای سبز و انعقاد توافقنامههای جدید با دیگر قدرتهای جهانی بهویژه چین و هند انجام دهد.
پیشنهاد میشود اتحادیه اروپا:
- سیاستهای تجاری مستقلتر را تقویت کند و راههای جدیدی برای توسعه روابط تجاری با دیگر کشورها پیدا کند.
- سرمایهگذاریهای دفاعی داخلی را افزایش دهد و به سمت یک ساختار دفاعی مستقل و قابلاعتماد حرکت کند.
- پیشگامی در سیاستهای زیستمحیطی را تقویت کند و به دنبال همگرایی جهانی در این حوزه باشد.
به این ترتیب، اتحادیه اروپا میتواند در مقابل سیاستهای احتمالی ترامپ، نه تنها از منافع خود دفاع کند، بلکه به عنوان یک قدرت مستقل در صحنه بینالمللی نقشآفرینی کند.
به طور کلی اینطور به نظر می رسد با بازگشت ترامپ به کاخ سفید، اتحادیه اروپا باید خود را برای شرایط جدیدی آماده کند که در آن چالشهای تجاری، امنیتی و زیستمحیطی بیشتری پیشبینی میشود. با این وجود، این چالشها میتوانند فرصتی برای اروپا فراهم کنند تا سیاستهای خود را به سمت استقلال بیشتر و همکاری با دیگر بازیگران بینالمللی هدایت کند.
منابع
https://www.cer.eu/publications/archive/policy-brief/2024/surviving-trump-20-what-does-us-election-mean-europes-economy