مرکز بین المللی مطالعات صلح - IPSC

اردن- اطلاعات کشورها

اشتراک

اردن- اطلاعات کشورها

 

اردن


اطلاعات کلی


فهرست

اطلاعات اصلی

جغرافیا

موقعیت و اندازه

مرزها

ویژگی های طبیعی و آب و هوایی

منابع طبیعی

جمعیت

نژاد

دین

زبان

جمعیت

شاخص های جمعیتی

شاخص های توسعه انسانی

اقتصاد

بودجه

GDP

کار

کشاورزی

شیلات

صنعت

تجارت

صنایع نفت و گاز طبیعی

حکومت

اطلاعات اصلی

رئیس حکومت

مقامات عالی رتبه

قانون اساسی

قوای حکومت

قوه مجریه

قوه مقننه

قوه قضائیه

انتخابات

انتخابات اخیر

نیروی نظامی

بودجه نظامی

خدمت نظامی

شاخه ها

نیروی انسانی

اطلاعات اصلی

    نام رسمی: اردن (مملکت الاردن الهاشمی)

پایتخت: امان

زبان: عربی زبان رسمی است؛ انگلیسی در بخش بزرگی از جمعیت تکلم می شود.

دین: اسلام دین رسمی است.

). 1 دینار اردن= 1000 فیل.JDپول ملی: دینار اردن (

رئیس حکومت: پادشاه عبدالله بن الحسین دوم

روز استقلال: اردن استقلال خود را از بریتانیا در روز 25 مه 1946 به دست آورد.

جغرافیا

موقعیت و اندازه

موقعیت: در جنوب غرب آسیا واقع شده است.

اندازه: 89342 کیلومتر مربع(1)

قلمرو: سرزمین اصلی

مرزها

مرزها:

شمال: سوریه

جنوب شرق: عراق

جنوب: عربستان سعودی

شرق: عربستان سعودی

غرب: فلسطین اشغالی و کرانه باختری

طول مرزها(2): در مجموع 1635 کیلومتر

عراق: 181 کیلومتر

فلسطین اشغالی: 238 کیلومتر

عربستان سعودی: 744 کیلومتر

سوریه: 375 کیلومتر

کرانه باختری: 97 کیلومتر

خط ساحلی: 26 کیلومتر(3)

ویژگی های طبیعی و آب و هوایی

اراضی(4)

اردن به دو منطقه اقلیمی تقسیم شده است. اردن شرقی اکثریت سرزمین اردن را تشکیل می دهد. این منطقه شامل بخشی از فلات عربی است که دربردارنده قسمتی از بیابان سوریه است. در بخش غربی این فلات، ارتفاعات اردن قرار دارد. غربی ترین نقطه این فلات، دریای سرخ است- دره نشستی اردن، که بخشی از دره نشستی بزرگ است. این دره، کرانه های شرقی و غربی رود اردن را که رود اصلی اردن است از یکدیگر جدا می کند. دشت بحر المیت در غرب، حاشیه فلات عربی را شکل می بخشد و پست ترین نقطه روی زمین است. دشت های خشک بیابانی در مناطق شرقی و جنوبی کشور واقع شده اند.

آب و هوا(5)

آب و هوای اردن مدیترانه ای با تابستان های گرم و خشک و زمستان های سرد و مرطوب است. دمای میانگین در امان از 4 تا 12 درجه سانتیگراد در ماه ژانویه و 18 تا 32 درجه سانتیگراد در ماه آگوست در نوسان است. میانگین بارش سالانه 300 میلی متر است (179 میلی متر در سال 2002)(6). بادهای رایج اردن باد غبارآلود خمسین و باد خشک شمال است.

مخاطرات طبیعی: خشکسالی ها و زمین لرزه های پراکنده.(7)

منابع طبیعی:

فسفات، پتاش و نفت خام.(8)

جمعیت

نژاد

عرب: 98%(9)

-اکثریت وسیع ساکنان اردن عرب هستند، عمدتاً اردنی و فلسطینی(10). یک اقلیت مهم، اعراب بدوی اند که بزرگترین گروه بومی قبل از ورود فلسطینی ها به شمار می روند. در سال های اخیر پناهندگان عراقی نیز با جمعیتی در حدود 750 هزار نفر(11) به اقلیتی مهم تبدیل شده اند. این پناهندگان از سال 2003 وارد اردن شده اند.(12)

اقلیت ها(13): اقلیت کوچکی از ارمنی ها و سیرکاسی ها.

دین(14):

دین رسمی: اسلام دین رسمی است.(15)

مسلمانان:

سنی: 92%

شیعه و دروزی: 2%

دیگر ادیان:

مسیحی ها: 6% (اکثراً ارتودوکس یونانی)

جمعیت

جمعیت(16):

میلیون نفر(17)5,103,639سرشماری 2004:

9/5 میلیون نفر (اواسط 2009)

میزان رشد طبیعی: 2.4%

میزان رشد: 3.45% (2007-1990)(18)

تراکم در هر کیلومتر مربع: 57.1% (سرشماری 2007)(19)

جمعیت زیر 15 سال: 37%

جمعیت بالای 65 سال: 3%

تولد ناقص: 28

میزان مرگ و میر: 20 در هر 1000 تولد زنده

میزان باروری: 3.6

مرگ ناقص: 4

امید به زندگی: 73 سال؛ در مردان 72 سال؛ در زنان 74 سال

شاخص های توسعه انسانی(20)

شاخص توسعه انسانی: 0.770 (2007)؛ رتبه 96.

میزان باسوادی بزرگسالان: 91.1 درصد افراد 15 سال به بالا (2007)؛ رتبه 64

میزان عضویت زنان در شبکه های اجتماعی: 88 (2005)(21)

شاخص فقر: 6.6؛ رتبه 29

سرشماری جمعیت استان ها در سال 2004(22)

عجلون 118725 نفر

امان 1942066 نفر

عقبه 102097 نفر

بلقا 346354 نفر

ایربید 928292 نفر

جراش 153602 نفر

کرک 204185 نفر

معان 94253 نفر

مدابا 129960 نفر

مفرق 244188 نفر

تفیله 75267 نفر

زرقع 764650 نفر

اقتصاد

)= 1000 فیل.(23)JDپول ملی: دینار اردن (

ذخایر ارزی خارجی: 5601 میلیون دلار (2005)(24)

تورم: 3.5% (2005)؛ 6.3% (2006)(25)

بودجه

درآمد

2003(26): 2381.2 میلیون دینار اردن

برآورد 2009(27): 5545 میلیارد دلار

هزینه

2004(28): 2543.6 میلیون دینار اردن

برآورد 2009(29): 8.233 میلیارد دلار

بدهی دولتی(30):

GDPبرآورد 2009: 69.6% از

GDPبرآورد 2008: 62.2% از

(برآورد 2009)(31)GDP

: 33.06 میلیارد دلارGDP

(نرخ ارز رسمی): 22.56 میلیارد دلارGDP

: 3.1%GDPمیزان رشد واقعی

درآمد سرانه: 5300 دلار

به تفکیک هر بخش:GDP

کشاورزی: 3.7%

صنعت: 29.9%

خدمات: 66.5%

کار

نیروی کار(32):

برآورد 2009: 1.667 میلیون نفر

میزان مشارکت نیروی کار(33):

جمعیت زنان بزرگسال: 15.5%

جمعیت مردان بزرگسال: 71.5% (2007)

اشتغال به تفکیک هر بخش(34):

صنعت: 21.8%

کشاورزی: 3.6% (2005)

بیکاری(35):

برآورد 2009: 13.5%

برآورد 2008: 12.6%

کشاورزی

محصولات عمده: گوجه فرنگی، خیار و خیارشور، زیتون، هندوانه، سیب زمینی، کدو، گل کلم، کلم قرمز، موز، سیب، لیمو و لیمو ترش (2007).(36)

میزان استفاده از زمین (8824000 هکتار) در سال 2006(37) :

زمین قابل کشت: 190 هزار هکتار

کشت دائمی: 86 هزار هکتار

مرتع: 742 هزار هکتار

آب(38):

میزان بارش سالانه در سال 2002 : 179 میلی متر

میزان استفاده از آب به تفکیک هر بخش در سال 2002 :

کشاورزی: 74.5%

صنعت: 3.9%

خانگی: 20.6%

شیلات(39)

میزان ماهی صید شده در سال 2006 در مجموع 510 تن بود که اکثراً از آب های داخلی به دست آمد.

صنعت

صنایع عمده: نساجی، کود، پتاس، استخراج معدن فسفات، داروسازی، تصفیه نفت، سیمان، مواد شیمیایی معدنی، تولید چراغ و توریسم.(40)

: 25.9% در سال 2002.(41)GDPدرصد صنعت در

میزان رشد تولیدات صنعتی: 2.6% (برآورد 2009)؛ رتبه جهانی 46.(42)

تجارت

صادرات(43):

6.989 میلیارد دلار (برآورد 2009)

صادرات عمده: نساجی، کود، پتاس، فسفات، سبزیجات و دارو.

شرکای صادراتی اصلی: هند 16.2%، عراق 16.1%، ایالات متحده آمریکا 13.2%، عربستان سعودی 6.9%، امارات متحده عربی 4.6% (2008).

واردات(44):

12.31 میلیارد دلار (برآورد 2009)

واردات عمده: نفت خام، ماشین آلات، تجهیزات حمل و نقل، آهن و غلات.

شرکای وارداتی اصلی: عربستان سعودی 21.2%، چین 10.4%، آلمان 6%، ایالات متحده آمریکا 4.6%، مصر 4.5%، اوکراین 4.3% (2008).

صنعت نفت و گاز طبیعی

صنعت نفت(45)

تولید: صفر (برآورد 2008)، رتبه 151

مصرف: 108 هزار بشکه در روز (برآورد 2008)؛ رتبه 74

صادرات: صفر (برآورد 2007)، رتبه 183

واردات: 108200 بشکه در روز (برآورد 2007)؛ رتبه 64

ذخایر اثبات شده: 1 میلیون بشکه (برآورد اول ژانویه 2009)؛ رتبه 96

صنعت گاز طبیعی(46)

تولید: 250 میلیون متر مکعب (برآورد 2008)؛ رتبه 74

مصرف: 2.97 میلیارد بشکه (برآورد 2008)؛ رتبه 73

واردات: 2.72 میلیارد بشکه (برآورد 2008)؛ رتبه 42

صادرات: صفر (برآورد 2008)؛ رتبه 165

ذخایر اثبات شده: 6.031 میلیارد بشکه (برآورد اول ژانویه 2009)؛ رتبه 87

حکومت

اطلاعات اصلی

استقلال: اردن در سال 1921 امیر ماورای اردن شد و استقلال خود را از بریتانیا در روز 25 مه 1946 کسب کرد و به پادشاهی اردن هاشمی تبدیل شد.

نظام: سلطنت مشروطه

رئیس حکومت: پادشاه عبدالله بن الحسین دوم

قانون اساسی: قانون اساسی در روز اول ژانویه 1952 به تصویب رسید.

تقسیمات اداری: 12 استان

رئیس حکومت

پادشاه:

هم اکنون ملک عبدالله دوم است که بعد از مرگ پدرش ملک حسین در روز 7 فوریه 1999 سلطنت را به دست آورد.

اختیارات پادشاه(47):

مصونیت کامل از تمام تعهدات و مسئولیت ها را داراست.

قدرت تصویب و اعلان قوانین را دارد.

انتصاب اعضا و رئیس مجلس سنا و نخست وزیر.

تصویب و تأیید احکام مرگ.

فرمانده ارشد نیروهای مسلح است.

اعلان جنگ، صلح، امضای پیمان ها، فراخوانی به انتخابات و انحلال مجلس نمایندگان.

مقامات عالی رتبه

نخست وزیر و وزیر دفاع: سمیر زید الرفاعی

معاون نخست وزیر و وزیر امور خارجه: رجائی معاشر

معاون نخست وزیر و وزیر کشور: نایف غدی

قانون اساسی

قانون اساسی اولیه(48):

قانون اساسی سال 1928: در سال 1928 توسط امیر عبدالله تحت قیمومیت بریتانیا اعلان گردید. این قانون اساسی در سال 1947 بازنگری شده و دوباره مورد تصویب واقع شد.

قانون اساسی اصلاح شده

قانون اساسی سال 1952: قانون اساسی بازنگری شده توسط پادشاه اردن در سال 1950 عرضه شد و در سال 1952 به تصویب رسید. قانون اساسی سال 1952 بعد از تصویب، در سال های 1974، 1976 و 1984 سه بار دیگر اصلاح گردیده است.

قوای حکومت

قوه مجریه

قوه مجریه: نخست وزیر و هیئت وزیران قدرت تسلط بر تمام امور داخلی و خارجی کشور را در دست دارند. آن ها پاسخگو به مجلس نمایندگان هستند.(49)

نخست وزیر فعلی: سمیر زید الرفاعی، منصوب شده در روز 14 دسامبر 2009.

قوه مقننه(50)

نظام: تک مجلسی

مجلس: مجلس اعیان و مجلس نمایندگان

مجلس اعیان:

به نام مجلس اعیان سنا نیز خوانده می شود.

مرکب از 55 سناتور است که همگی توسط پادشاه برای مدت 4 سال منصوب می شوند.

مجلس نمایندگان:

با نام مجلس النواب نیز معروف است.

مرکب از 110 عضو است که با رأی مستقیم مردم برای مدت 4 سال انتخاب می شوند.

6 کرسی مختص زنان و برخی دیگر برای اقلیت های مذهبی و قومی است.

قوه قضائیه(51)

نظام قانونگذاری و تدوین: بر پایه حقوق مدنی و اصول قانون اسلامی بنا نهاده شده است. دادگاه ها به سه رده تقسیم می شوند: مذهبی، مدنی و دادگاه ویژه.

دادگاه مدنی:

به سلسله مراتبی 4 رده تقسیم شده است.

با تمام مسائل مدنی و جزایی که ارتباطی با دادگاه های مذهبی ندارند سر و کار دارد.

دادگاه مذهبی:

به دادگاه شریعت و دادگاه غیر مسلمانان تقسیم شده است.

دادگاه شریعت به تمام مسائل مربوط به وضعیت شخصی مسلمانان می پردازد.

یک دادگاه ویژه وجود دارد که به اختلافات بین دو دادگاه مذهبی یا بین یک دادگاه مذهبی و دادگاه مدنی دیگر می پردازد.

سلسله مراتب نظام دادرسی:

دادگاه بخش: این ها به تمام موضوعات مدنی و جزایی توجه دارند.

دادگاه وهله نخست: موارد مطرح در دادگاه های بخش در اینجا مورد قضاوت واقع می شوند. هفت نوع از این دادگاه ها موجود است.

دادگاه استیناف: موارد مطرح در دادگاه های وهله نخست می تواند در اینجا مورد حکم واقع شود. این دادگاه همچنین می تواند به پرونده های رسیدگی شده در دادگاه مذهبی بپردازد.

دادگاه عالی استیناف/ دادگاه انقطاع: این دادگاه رأس سلسله مراتب دادگاه هاست.

دادگاه عالی: دادگاهی ویژه است که قانون اساسی را در موارد لزوم توسط رهبران مجلس تفسیر می کند.

شورای عالی: این شورا که شورای ویژه هم نام دارد در صورت تقاضای نخست وزیر قانون را تفسیر می کند و نیز قانون جزا را برای اعضای پارلمان اعمال می کند.

تفکیک قوا(52)

قوه مجریه:

پادشاه قدرت قانونگذاری زیادی دارد. همچنین سناتورها را منصوب می کند، می تواند احکامی را صادر و اعلان کند، پارلمان را منحل کند و برای انتخابات فراخواند یا انتخابات را به تعویق اندازد.

هنگامی که پارلمان جلسه ای ندارد یا منحل شده است شورای وزیران که مشروط به تأیید رسمی پادشاه هست می تواند قوانین مشروطی را صادر کند که قدرت قانونی دارند.

قوه مقننه:

پارلمان قدرت الغای وتوی پادشاه را با اکثریت دو سوم دو مجلس داراست.

تنها مجلس نمایندگان می تواند رأی اعتماد به کابینه را وتو کند.

قوه قضائیه:

قانون اساسی استقلال قوه قضائیه را تضمین می کند.

دادگاه عالی، قدرت سؤال و محاکمه وزرا و بازبینی احکام مجلس قانونگذاری و نیز تفسیر قانون اساسی را دارد.

شورای عالی، قدرت بازنگری در احکام مجلس قانونگذاری و تفسیر قانون اساسی را دارد.

انتخابات

نظام قانونگذاری: تک مجلسی

حق رأی: جهانی، 18 سال به بالا(53)

نظام انتخاباتی(54):

سلطنت: موروثی

مجلس سنا: 55 عضو مجلس سنا توسط پادشاه برای مدت 4 سال منصوب می شوند.

مجلس نمایندگان: 110 عضو آن توسط رأی مستقیم مردم برای مدت 4 سال انتخاب می شوند. 6 کرسی برای زنان و 12 برای اقلیت های مذهبی و قومی (مسیحی ها و سیرکاسی ها) در نظر گرفته شده است.

انتخابات اخیر

انتصابات پارلمانی در سال 2009(55)

انتصاب: توسط پادشاه

روز تمدید: 17 دسامبر 2009

هدف: انتصاب 55 عضو مجلس سنا یا مجلس اعیان.

نتایج:

زنان: 7 کرسی برای زنان در مجلس اختصاص یافت که 12.3% کرسی ها را دربرمی گیرد.

رئیس مجلس: طاهر المصری

دبیر کل: خلف الهمائیسه

انتخابات پارلمانی در سال 2007

برگزار شده در: روز 20 نوامبر 2007

هدف: انتخاب 110 نماینده مجلس نمایندگان

رأی دهندگان:

جمعیت واجد شرایط: 5723000 نفر (2007)(56)

آرای به ثبت رسیده: 2455686 (2007)(57)

میزان مشارکت: 54%(58)

نتایج:

احزاب اصلی رقابت کننده(59):

جبهه عمل اسلامی

مستقل ها

زنان: 7 کرسی؛ 6.36% کرسی ها(60)

انتخابات پارلمانی در سال 2003

برگزار شده در: روز 17 ژوئن 2003

هدف: انتخاب 110 نماینده مجلس نمایندگان

رأی دهندگان:

جمعیت واجد شرایط: 5307470 نفر (برآورد جولای 2002)(61)

آرای به ثبت رسیده: 2325496(62)

میزان مشارکت: 1342999 نفر (58%).(63)

نتایج(64)

توزیع آرا:

جبهه عمل اسلامی: 10.4% آرا

مستقل ها و دیگران: 89.6 % آرا

توزیع کرسی ها:

جبهه عمل اسلامی: 17 کرسی

مستقل ها و دیگران: 87 کرسی

زنان: 6 کرسی؛ 5.45% کرسی ها.

عضویت در سازمان های بین المللی

سازمان ملل متحد: 14 دسامبر 1955

اتحادیه عرب

سازمان کنفرانس اسلامی

جنبش عدم تعهد

صندوق بین المللی پول: 29 آگوست 1952

سازمان تجارت جهانی: 11 آوریل 2000

بانک جهانی

بانک بین المللی بازسازی و توسعه: 29 آگوست 1952

مؤسسه مالی بین المللی: 20 جولای 1956

آژانس تضمین سرمایه گذاری چندجانبه: 12 آوریل 1988

مرکز بین المللی حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری: 29 نوامبر 1972

قانون رم برای دادگاه کیفری بین المللی: 11 آوریل 2000

تأیید کنوانسیون های بین المللی

کنوانسیون های حقوق بشر

کنوانسیون های سازمان بین المللی کار

کنوانسیون های سازمان ملل علیه فساد و جرایم سازمان یافته فراملی

پیمان های زیست محیطی

نیروی نظامی

بودجه نظامی(65)

در سال 2005:

973 میلیون دلار

169 دلار برای هر نفر

GDP7.6% از

خدمت نظامی(66)

احضار به خدمت: احضار به خدمت مردان در 18 سالگی است. این قانون در سال 1999 لغو شد و در جولای سال 2007 احیا شد. تمام مردان زیر 37 سال موظف به ثبت نام هستند. خدمت نظام وظیفه تنها شامل حال مردان می شود.

خدمت داوطلبانه: 17 سالگی. زنان می توانند برای داشتن مقام در سپاه سلطنتی عربی زنان اردن داوطلب شوند.

شاخه ها(67)

نیروهای مسلح اردن:

نیروهای زمینی سلطنتی اردن

نیروی دریایی سلطنتی اردن

نیروی هوایی سلطنتی اردن

فرماندهی عملیات ویژه

مدیریت امنیت عمومی (هنگام بحران یا جنگ تحت نظارت نیروهای مسلح اردن درمی آید).

نیروی زمینی(68):

تعداد: 84700 (در سال 2002)

به علاوه:

نیروهای ذخیره: 30 هزار نفر

مدیریت امنیت عمومی شبه نظامی: در حدود 10 هزار نفر

ارتش شبه نظامی مردمی: در حدود 35 هزار نفر

نیروی دریایی(69):

پرسنل: 540 نفر (در سال 2002)

پایگاه: عقبه

شماری از عملیات قایق های گشتی را ساماندهی می کند.

نیروی هوایی(70):

پرسنل: 15 هزار نفر (در سال 2002) (از جمله 3400 نفر نیروی دفاع هوایی)

و هواپیماهای میراژ.F -5Es, SF -16As 101 فروند هواپیمای جنگی:

22 فروند هلی کوپتر.

نیروی کار بین 16 تا 49 سال(71)

در حال حاضر

مردان 1812551 نفر

زنان 1559155 نفر (برآورد 2008)

آماده به خدمت:

مردان 1593919 نفر

زنان 1382097 (برآورد 2009)

میزان افراد وارد شده به سن کار در هر سال:

مردان 69830 نفر

زنان 67292 نفر (برآورد 2009)

منابع:

[1] http://data.un.org/CountryProfile.aspx?crName=Jordan

[2] https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/jo.html

[3] https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/jo.html

[4] http://www.infoplease.com/ce6/world/A0859061.html and http://www.atlapedia.com/online/countries/jordan.htm

[5] http://www.atlapedia.com/online/countries/jordan.htm

[6] FAO Statistical Yearbook 2007-2008; Water Use and National Rainfall Indices – Table A.5

[7] https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/jo.html

[8] https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/jo.html

[9] http://www.atlapedia.com/online/countries/jordan.htm

[10] Statesman’s Yearbook puts this figure at 2.8 million, see: “TERRITORY AND POPULATION.” JORDAN. Statesman’s Yearbook Online. Ed. Barry Turner. Palgrave 2009. sadreddin. 27 January 2010 while UNWRA statistics place this figure at 1,930,703 registered refugees as of 30th June 2008, although these are voluntary registrations and are not a wholly accurate reflection, see: http://www.unrwa.org/etemplate.php?id=253

[11] “TERRITORY AND POPULATION.” JORDAN. Statesman’s Yearbook Online. Ed. Barry Turner. Palgrave 2009. sadreddin. 26 January 2010

[12] http://www.britannica.com/EBchecked/topic/306128/Jordan/23344/People#toc256319

[13] http://www.infoplease.com/ce6/world/A0859061.html

[14] https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/jo.html

[15] http://www.britannica.com/EBchecked/topic/306128/Jordan

[16] Population Reference Bureua – 2009 World Population Data Sheet; available at http://www.prb.org/Publications/Datasheets/2009/2009wpds.aspx

[17] “TERRITORY AND POPULATION.” JORDAN. Statesman’s Yearbook Online. Ed. Barry Turner. Palgrave 2009. sadreddin. 26 January 2010

[18] http://www.unicef.org/infobycountry/jordan_statistics.html

[19] “TERRITORY AND POPULATION.” JORDAN. Statesman’s Yearbook Online. Ed. Barry Turner. Palgrave 2009. sadreddin. 26 January 2010

[20] http://hdrstats.undp.org/en/countries/country_fact_sheets/cty_fs_JOR.html

[21] http://www.pogar.org/countries/country.aspx?cid=7

[22] “TERRITORY AND POPULATION.” JORDAN. Statesman’s Yearbook Online. Ed. Barry Turner. Palgrave 2009. sadreddin. 26 January 2010

[23] “ECONOMY : Currency.” JORDAN. Statesman’s Yearbook Online. Ed. Barry Turner. Palgrave 2009. sadreddin. 26 January 2010

[24] “ECONOMY : Currency.” JORDAN. Statesman’s Yearbook Online. Ed. Barry Turner. Palgrave 2009. sadreddin. 26 January 2010

[25] “ECONOMY : Currency.” JORDAN. Statesman’s Yearbook Online. Ed. Barry Turner. Palgrave 2009. sadreddin. 26 January 2010

[26] “ECONOMY : Budget.” JORDAN. Statesman’s Yearbook Online. Ed. Barry Turner. Palgrave 2009. sadreddin. 26 January 2010

[27] https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/jo.html

[28] http://www.statesmansyearbook.com/welcome/uid=7147/entry?entry=countries_ye.Budget

[29] https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/jo.html

[30] https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/jo.html

[31] https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/jo.html

[32] https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/jo.html

[33] http://data.un.org/CountryProfile.aspx?crName=Jordan

[34] http://data.un.org/CountryProfile.aspx?crName=Jordan

[35] https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/jo.html

[36] “ENERGY AND NATURAL RESOURCES : Agriculture.” JORDAN. Statesman’s Yearbook Online. Ed. Barry Turner. Palgrave 2009. sadreddin. 26 January 2010

[37] FAO Statistical Yearbook 2007-2008; Land Use – Table A.4

[38] FAO Statistical Yearbook 2007-2008; Water Use and National Rainfall Indices – Table A.5

[39] “ENERGY AND NATURAL RESOURCES : Fisheries.” JORDAN. Statesman’s Yearbook Online. Ed. Barry Turner. Palgrave 2009. sadreddin. 26 January 2010

[40] https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/jo.html

[41] “ECONOMY.” JORDAN. Statesman’s Yearbook Online. Ed. Barry Turner. Palgrave 2009. sadreddin. 26 January 2010

[42] https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/jo.html

[43] https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/jo.html

[44] https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/jo.html

[45] https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/jo.html

[46] https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/jo.html

[47] http://www.arabruleoflaw.org/countryprofiles/jordan.html

[48] http://www.pogar.org/countries/theme.aspx?t=8&cid=7

[49] http://www.arabruleoflaw.org/countryprofiles/jordan.html

[50] http://www.arabruleoflaw.org/countryprofiles/jordan.html

[51] http://www.pogar.org/countries/theme.aspx?t=9&cid=7

[52] http://www.arabruleoflaw.org/countryprofiles/jordan.html

[53] http://www.ipu.org/parline-e/reports/2163_B.htm

[54] http://www.electionguide.org/country.php?ID=110

[55] http://www.ipu.org/parline-e/reports/2164_A.htm

[56] http://www.electionguide.org/election.php?ID=1123

[57] http://www.electionguide.org/election.php?ID=1123

[58] http://www.ipu.org/parline-e/reports/2163_E.htm

[59] http://www.electionguide.org/election.php?ID=1123

[60] http://www.ipu.org/parline-e/reports/2163_E.htm

[61] http://www.electionguide.org/election.php?ID=364

[62] http://www.ipu.org/parline-e/reports/arc/2163_03.htm

[63] http://www.ipu.org/parline-e/reports/arc/2163_03.htm

[64] http://www.ipu.org/parline-e/reports/arc/2163_03.htm

[65] “DEFENCE.” JORDAN. Statesman’s Yearbook Online. Ed. Barry Turner. Palgrave 2009. sadreddin. 26 January 2010

[66] https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/jo.html

[67] https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/jo.html

[68]h”DEFENCE : Army.” JORDAN. Statesman’s Yearbook Online. Ed. Barry Turner. Palgrave 2009. sadreddin. 26 January 2010

[69] “DEFENCE : Navy.” JORDAN. Statesman’s Yearbook Online. Ed. Barry Turner. Palgrave 2009. sadreddin. 26 January 2010

[70] “DEFENCE : Air Force.” JORDAN. Statesman’s Yearbook Online. Ed. Barry Turner. Palgrave 2009. sadreddin. 26 January 2010

[71] https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/jo.html

مطالب مرتبط