مرکز بین المللی مطالعات صلح - IPSC

هژمونی طلبی آمریکا و تهدید صلح جهانی

اشتراک

سید سلمان صفوی

مرکز بین المللی مطالعات صلح – IPSC

چکیده

بر أساس واقعیتهای تاریخی، سیاست های نظامی، سیاسی و اقتصادی دولت آمریکا علیه اکثریت مردم جهان، مهمترین تهدید امنیت و صلح جهانی است.

آمریکا اولین کشوری است که سلاح هسته ای ساخته است و تنها کشوری است که از آن استفاده کرد و بیش از صدهزار غیر نظامی را در ژاپن با بمب هسته ای کشته است.

آمریکا جنگهای متعددی در نقاط مختلف جهان علیه ملتهای جهان راه انداخته است، مثل جنگ ویتنام، کره، عراق، افغانستان و اکنون حمله به ایران(ژوئن ۲۰۲۵)

تحمیل تحریم های اقتصادی آمریکا علیه ملل جهان ، زندگی میلیونها نفر در جهان را با مشکلات زیادی روبرو کرده است.

حمایت همه جانبه آمریکا از اشغالگری و تجاوزات اسراییل موجب آوارگی و کشته شدن هزاران نفر در فلسطین و خاورمیانه شده است.

مقدمه

موضوع صلح و امنیت بین المللی یکی از حساس ترین و پیچیده ترین موضوعات در روابط بین الملل است.

سیاست های آمریکا، به ویژه در ابعاد نظامی، اقتصادی و سیاسی خود، بزرگترین تهدید برای ثبات جهانی است. این نظریه مبتنی بر تحلیلی تاریخی و معاصر از نقش حکومت آمریکابه عنوان یک قدرت یکجانبه است که رویکرد مداخله گرایانه مبتنی بر منطق هژمونی را به جای همکاری بین المللی اتخاذ کرده است.

اول: حکومت آمریکا و صنعت ترور هسته ای

در سال 1945، حکومت آمریکااولین کشوری بود که سلاح های هسته ای را علیه غیرنظامیان در هیروشیما و ناکازاکی استفاده کرد. این استفاده جان بیش از 100000 غیرنظامی ژاپنی را در یک لحظه گرفت که یک نقض اخلاقی و انسانی است که در تاریخ بی سابقه است. این رویداد بنیادین هژمونیک آمریکا، تأثیر عمیقی بر نظم جهانی گذاشت و منطق «زور بالاتر از قانون» را پایه گذاری کرد و واشنگتن ابزارهای بازدارندگی را در انحصار خود گرفت بدون اینکه به طور موثر تحت نظارت بین المللی قرار گیرد.

دوم: جنگ ها و مداخلات نظامی آمریکا

از جنگ جنگ کره (1950-1953) جنگ ویتنام (1955-1975) حمله به عراق (2003) جنگ در افغانستان (2001-2021) و مداخله نظامی در ایران در ژوئن 2025، سیاست حکومت آمریکاالگوی روشنی از مداخلات نظامی را نشان می دهد که فراتر از دفاع از خود یا کمک های بشردوستانه است. این جنگ ها، در اصل، منعکس کننده جاه طلبی امپریالیستی است که توسط منافع ژئوپلیتیکی و اقتصادی هدایت می شود و اغلب با گسترش جنگ، اخلال صلح و امنیت جهانی، هرج و مرج و خشونت پایان می یابد.

سوم: تحریم های اقتصادی به مثابه ابزار هژمونی

تحریم های اقتصادی کمتر از جنگ های نظامی خطرناک نیستند؛ آنها نشان دهنده یک جنگ سرد خاموش علیه مردم هستند، نه رژیم ها. تحریم های اعمال شده علیه کشورهایی مانند ایران، کوبا، سوریه و ونزوئلا اقتصاد داخلی را تضعیف کرده است، نرخ فقر را افزایش داده و میلیون ها نفر را از دسترسی به دارو و غذا محروم کرده است. این اقدامات که اغلب خارج از چارچوب شورای امنیت سازمان ملل انجام می شود، نقض قوانین بین المللی و باج خواهی سیاسی توسط یک قدرت بزرگ است.

چهارم: حمایت از اشغالگری اسرائیل

حمایت بی قید و شرط حکومت آمریکا از اسرائیل یکی از برجسته ترین عوامل بی ثباتی در خاورمیانه است. ایالات متحده، از طریق حمایت سیاسی، نظامی و اقتصادی، شیوه های اشغال، آوارگی و تجاوز علیه مردم فلسطین را سرپوش می گذارد و مانع تمام ابتکارات سازمان ملل با هدف راه حل عادلانه و جامع برای مسئله فلسطین می شود. این نگرش به دامن زدن به خشم در میان مردم عرب و مسلمان کمک کرده و بسیاری از جنبش ها را به سمت گزینه مقاومت مسلحانه سوق داده است.

نتیجه گیری: به سوی نظم جهانی متعادل تر

با توجه به موارد فوق، حکومت آمریکااز طریق سیاست های استیلاطلبی خود، بزرگترین تهدید برای صلح جهانی است. برای دستیابی به یک نظم جهانی متعادل تر و عادلانه تر، این نظریه خواستار پایان دادن به استیلا طلبی حکومت آمریکا، تقویت چندجانبه گرایی بین المللی و حمایت از مردم در مبارزه برای صلح عادلانه و توسعه است. همچنین بر لزوم اصلاح همه جانبه ساختار نظام بین الملل که در درجه اول نهادهای سازمان ملل متحد قرار دارد، تأکید می کند تا اطمینان حاصل شود که از نیروی اقتصادی و نظامی آمریکا برای دستیابی به منافع محدود به هزینه مردم آسیب پذیر استفاده نمی شود.

راه حل پیشنهادی:

نیاز به ایجاد یک ائتلاف جهانی علیه هژمونی یک جانبه. تقویت نهادهای بین المللی اصیل و مستقل. تقویت مقاومت فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در برابر هژمونی طلبی آمریکا. ملل جهان متحد شوید و از مبارزه مردم آسیب پذیر برای آزادی و استقلال حمایت کنید.

کتابشناسی

صفوی، سید سلمان، جهان اسلام در سده معاصر(۱۴۰۳). تهران: انتشارات سلمان آزاده با همکاری مرکز بین المللی مطالعات صلح- لندن.

Chomsky, Noam (2004). Hegemony or Survival: America’s Quest for Global Dominance. London: Penguin.

Chomsky, Noam (2004). The Myth of American Idealism: How U.S. Foreign Policy Endangers the World. London: Hamish Hamilton.