دکتر سید سلمان صفوی
فرهنگسرای نیاوران نماد تعامل بین المللی هنر:
روز چهارشنبه از سوی مهندس صافی مدیر کاردان فرهنگسرای نیاوران و از دوستان دیرین برای حضور در برنامه افتتاحیه هفته فرهنگی ژاپن و کنسرت پیانو خانم نوریکو اوگاوا در روز عید غدیر دعوت شدیم. با وجود برنامه های مختلف در آن روز به منظور درک تجربه ژاپنی ها در ارائه فرهنگ کشورشان به اتفاق خانواده به فرهنگ سرای نیاوران رفتیـم. مدیریت مهندس صافی در سال های اخیر سبب زنده و فعال شدن این فرهنگسرا شده است. در روزعید غدیر چندین برنامه شامل نمایشگاه نقاشی با قهوه، نمایشگاه و فروش آثار نقاشی هنرمندان معاصر از سهراب سپهری تا هنرمندانی از نسل جدید، نمایشنامه خارق العاده “آسید کاظم” و نمایشنامه مدرن “شهر تنهایی من” در این مجموعه در حال اجرا بود.
در برنامه موسیقی مشترک ایران و ژاپن، ابتدا یک گروه چهارنفره شامل دو هنرمند ایرانی و دو هنرمند ژاپنی به اجرای موسیقی سنتی ایرانی پرداختند. سپس خانم نوریکو اوگاوا پیانیست معروف ژاپنی با اجرای هنرمندانه و خارق العاده خود تحسین همگان را برانگیخت. سفیر ژاپن، تعدادی دیپلمات از کشورهای مختلف، دکتر مختاباد هنرمند برجسته کشورمان و آقای مرادخانی معاون هنری وزارت ارشاد نیز در این برنامه حضور داشتند.
سپس در سالن نمایش تئاتر “آسید کاظم” اثر استاد فقید محمود استاد محمد حضور یافتیم. تئاتر مذکور یک نمایش سنتی و دراماتیک در فضای قهوه خانه ای است که اساس بازی آن در تُـرنا و در مورد دوستی است، با تأکید بر این نکته که “دوستی خَش برمی دارد؛ اما دوست داشتن نـه.” بازی بازیگران بسیار هنرمندانه بود و ارتباط عاطفی قابل توجهی با حضار برقرار کردند. در طول این نمایشنامه 51 صلوات فرستاده می شود. نمایشگاه نقاشی با قهوه نیز نگاه و کاری نو با قابلیت مطرح شدن در سطح جهانی بود.
اشتراک ذهنی دلسوزان هنر ایران:
در گفتگو با آقای مرادخانی معاون هنری وزارت ارشاد، مهندس صافی، دکتر مختاباد، مهندس کاظمی و مهندس معزالدین دریافتم دردها و نگاه های هنری همگان مشترک است. در دوره تصدی 8 ساله دولت اصول گرا به فرهنگ وهنر ایران آتش زده شد و امروز ویرانه ای با میلیاردها تومان بدهی و دل های پژمرده برای دولت امید به میراث رسیده است.
چهارشنبه در جلسه ای در سازمان مناطق آزاد با حضور آقایان مهندس معزالدین، مهندس کاظمی، دکتر امامی، مهندس سدیدی و سردار سیدمیثـم صفوی برای تأسیس “مؤسسه کیش آرت” جهت معرفی هنر ایرانی، با تشکیل شورای راهبردی این مؤسسه بنا شد طرح توجیه اقتصادی و بیزنس پلان هر یک از طرح های هنری و الویت بندی آنها تدوین گردد تا ضمن معرفی هنر ایرانی، آن را به بهره برداری اقتصادی برسانیم.
حاصل این دو نشست با ترکیب و برنامه های مختلف، پدیدار شدن روح امید و ایجاد افق های جدید جهت سربلندی ایران عزیز و برون رفت از دوره زمستان کنونی است که فکر و احساس و خلاقیت و هنر ایرانی به ویژه در حوزه سینما، موسیقی، مجسمه سازی و تئاتر شدیدا محصور و محدود شد. اما جای سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی خالی بود.
نقد سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی:
معرفی فرهنگ و هنر اسلامی – ایرانی از جهت ساختار اداری حکومت ایران در حوزه مأموریت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است. متأسفانه این سازمان طی سال های گذشته موفقیت چندانی در کارنامه خود نداشته است. ریاست برخی از افراد غیرمتخصص ، خیل کارمندان سفارشی غیرمتخصص، فقدان برنامه بلندمدت برای مناطق مختلف جهان، شتاب در بازدهی فعالیت های فرهنگی – هنری، عدم اتصال به شبکه هنرمندان اصیل، تفکر و عمل محافظه کارانه، ضعف برخی رایزن های فرهنگی، فقدان بودجه کافی، فعالیت های موازی، تحمیل پرسنل از خارج از سازمان توسط برخی از شخصیت ها یا سازمان ها، کمبود نیروی مجرب، وجود طیف های مختلف نظیر طیف آقایان تسخیری و ابطحی، طیف هند و . . . اسباب شکست و ترک خوردن چهره این سازمان شده است.
اینک در دولت اعتدال پس از تصدی آقایان تسخیری، محمدی عراقی، مصطفوی و خرمشاد برای نخستین بار شخصیتی عهده دار ریاست سازمان شده که از آغاز در سازمان حضور داشته و مراتب ترقی از کارشناسی تا معاونت را به مرور زمان طی کرده است. دکتر ابوذر ابراهیمی ترکمان رایزن فرهنگی سابق ایران در روسیه، نویسنده پنج کتاب و صد مقاله و از چهره های منورالفکر و متعادل مسئول هدایت این سازمان فرسوده شده است. به مناسبت این انتصاب پیشنهاداتی جهت به سازی این سازمان به دولت و دکتر ابراهیمی ارائه می شود.
دوست دیرین و منورالفکر ما آقای علی جنتی وزیرارشاد، دولت و مجلس متفقاً باید بودجه ای قوی در اختیار این سازمان قرار دهند. در حال حاضر بودجه سازمان حتی از بودجه جامعة المصطفی نیز کمتر است. سازمان های مختلف فرهنگی – هنری از طریق همفکری و مالی سازمان را تقویت کنند. در حال حاضر سازمان بیش از هزار کارمند دارد در صورتی که سازمان مشابه در چین شامل این تعداد نیرو است؛ لذا به نظر می رسد تعدیل نیرو ضروری است. از پذیرش افراد سفارشی به سازمان اجتناب شود. با ارتقاءِ جایگاه نیروهای متخصص موجود در سازمان، بهترین نیروها بر اساس قدرت مدیریت، دانش، زبان و روابط عمومی قوی به عنوان رایزن فرهنگی منصوب شوند. ستاد اجرایی دیپلماسی فرهنگی – هنری متشکل از سازمان میراث، وزارت ارشاد، سازمان فرهنگ، صدا و سیما و سازمان مناطق آزاد تشکیل شود. معرفی هنر ایرانی به جامعه جهانی به خصوص در عرصه سینما، تئاتر، موسیقی، ادبیات و هنرهای تجسمی در الویت قرار گیرد و از ارائه کارهای ضعیف خودداری شود. قراردهای فرهنگی – هنری مشترک با شهرهای مختلف جهان منعقد شود. از بخش خصوصی برای همکاری دعوت شود و حتی المقدور کارها به آنها واگذار شود. از وجود نیروهای ایرانی مقیم خارج از کشور بهره برداری شود. “ارتباطات” که تا کنون مغفول بوده است فعال گردد. برنامه ریزی و هدف گذاری های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت واقع بینانه برای مناطق مختلف جهان تدوین شود. بخش ارزشیابی فعالیتهای سازمان قوی گردد. با گزارشهای خلاف واقع برخی رایزنها و بزرگ نمایی های دروغین موفقیتهای آنها برخورد شود. البته اشخاص محترم زیادی در این سازمان هستند که باید کمال استفاده از آنها شود. برخی رایزنها نظیر دکتر ایوبی، دکتر گرمارودی، دکتر بهمن اکبری، دکتر ابراهیمی و… در ماموریتهایشان موفق بوده اند.
امید است با تدبیر آقایان دکتر نجفی، علی جنتی و دکتر ابراهیمی تحولی در حوزه فرهنگ و هنر کشور در داخل و خارج صورت گیرد. دل های بسیاری به شما امید بسته اند و چشمان کثیری به ارزیابی کار شما مشغول اند. امیدوارم در پیشگاه حضرت حق و ملت عزیز ایران سربلند باشید.
رئیس مرکز بین المللی مطالعات صلح
