مرکز بین المللی مطالعات صلح – IPSC
گذشته از نوع تنش های پیشین ایران با یمن در ماه های گذشته روابط ایران ویمن به سوی بهبودی کامل سوق یافته است. چنانچه اخیرا رئیس جمهور یمن امروز (چهارشنبه) پس از دریافت استوارنامه از سفیر ایران در صنعاء اعلام کرد که روابط با ایران باید از طریق کانال های رسمی و دیلپماتیک دو دولت پیگیری گردد. همچنین نخست وزیر یمن گفته است فرصت های خوبی برای تقویت مناسبات با ایران وجود دارد . در همین راستا برای بررسی راههای افزایش همکاری‌ها در حوزه‌های سیاسی و.. دو کشور گفتگویی با دکتر عبدالرحمان راجح داشته ایم:
واژگان کلیدی: بهبود روابط ایران با یمن، روابط ایران با یمن، ایران ، یمن، ایران و یمن، مناسبات ایران با یمن
مرکز بین المللی مطالعات صلح: در دوسال گذشته، بعد از بیداری اسلامی، چه مشکلاتی در روابط ایران و یمن بوده است؟
روابط یمن و جمهوری اسلامی ایران همیشه به یک عامل خارجی وابسته بوده است. و این عامل خارجی فشار عربستان سعودی و فشار ایالت متحده آمریکا به دولت یمن بوده است. معمولا روابط جمهوری اسلامی ایران در دوره ی علی عبدالله صالح خیلی گسترش پیدا نکرده است. چون علی عبدالله صالح سعی می کرد از این روابط به عنوان یک تهدید برای عربستان سعودی و آمریکا استفاده کند، تا بتواند از غرب و ایالت متحده وعربستان سعودی کمک های مالی بگیرد. دوما همیشه دولت یمن جمهوری اسلامی ایران را متهم می کرده است که از جنبش انصارالله وحوثی ها حمایت می کند. در حالی که جمهوری اسلامی ایران همیشه اعلام می کرده است که ما دنبال صلح و ثبات امنیت در یمن هستیم و مردم یمن را به گفتگو و صلح دعوت می کرد.
بعد از بهار عربی عبدربه منصورهادی هم، سیاست علی عبدالله صالح را دنبال کرد، و خود را به غرب و ایالت متحده و عربستان سعودی نزدیک نمود. وی چند اتهام بزرگ به جمهوری اسلامی ایران زده است، از جمله کمک به حوثی ها و قاچاق اسلحه برای آنها. اتهامی که ایران و انصارالله رد کرده است و گفته است، هدف ازاین دروغ دولت ، ترساندن و ایجاد فتنه ملی و مذهبی در یمن وهم چنین نزدیکی به غرب و عربستان سعودی بوده است.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: روابط ایران و یمن در یک سال گذشته، چگونه بوده است؟
همان طوری که می دانید، در گذشته روابط یمن و ایران یک سیر تنشی داشته است. اما با توجه به تحولاتی که انجام شده است، به خصوص بعد از اینکه جنبش انصارالله توانسته است، یک جایگاه قوی سیاسی بزرگ در یمن بگیرد. این روابط رو به بهبودی رفته است. جمهوری اسلامی ایران بعد از تقریبا دو سال یا کمتر یک سفیر به یمن معرفی کرد واین سفیر هم اکنون در یمن حضور دارد. دولت یمن و آقای عبدربه منصور هادی در استقبال سفیر ایران، که تقریبا یک ماه پیش به یمن رسیده است، اعلام کرده است که ما آماده همکاری کامل با جمهوری اسلامی ایران هستیم. به نظرمن روابط بهبود یافته است و درآینده بهتر هم خواهد شد.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: چه عواملی در یکی دو ماه گذشته به بهبود روابط ایران و یمن کمک کرده است؟
فکر می کنم دولت یمن به این نتیجه رسیده است، که جمهوری اسلامی ایران، کشوری بزرگ در منطقه است. اتهامات و تشنج در روابط یمن و ایران در این چند سال، به نفع ملت و دولت یمن نبوده است. گروه هایی که از لحاظ مذهبی، دوستی نزدیک به ایران هستند، گسترش پیدا کرده اند و توانستند در قدرت شریک شوند. به همین دلیل دولت یمن از جمله عبدربه منصور هادی، کمی لحن گفتارش تغییر یافته است وهمچنین دولت یمن، جمهوری اسلامی ایران را به عنوان عاملی برای بهبود روابط دولت یمن و جنبش انصارالله استفاده می کند. در ماه های اخیر حرف هایی بوده است، که دولت ایران بین یمن و جنبش انصارالله برای رسیدن به توافقنامه صلح و ثبات در یمن میانجیگری کند.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: چه گروهها و احزابی از بهبود روابط بین ایران و یمن استقبال می کنند؟
به اعتقاد من تجربه نزدیکی به عربستان و ایالات متحده آمریکا و دشمنی با ایران در این چند سال هیچ فایده ای برای دولت و ملت یمن نداشته است. واقعیت آن است که بیشتر گروه های سیاسی مثل انصار الله و حزب سوسیالیستی و سایر احزاب یمن به جز احزاب وابسته به عربستان سعودی، خواهان روابط قوی با جمهوری اسلامی ایران در چارچوب منافع ملی هستند. جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک کشور منطقه ای بزرگ است. بطوری که حتی احزابی که نزدیک به ایران نبودند می گویند این کشور یک کشور قدرتمند در منطقه است و اگر روابط خیلی قوی با ایران نداشتیم، حداقل یک روابط خوب و نزدیک به هم داشته باشیم.
مخالفان روابط ایران و یمن چه گروه ها و چه شخصیت ها و احزابی هستند؟
مهم ترین احزابی که مخالف روابط ایران و یمن است حزب الاصلاح یا اخوان المسلمین و سلفی ها و بعضی از احزاب اجیر عربستان سعودی هستند. آنها این امر را فرافکنی می کنند، که ایران سعی می کند، تشیع را تبلیغ کند و خطری برای عربها به عنوان دشمن نژادی و مذهبی هستند. این گروه ها در یمن وجود دارند، اما بیشتر آنها اجیر عربستان سعودی هستند.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: نگاه رئیس جمهورو نخست وزیر کنونی یمن به ایران چگونه است؟
این روابط رو بهبود می رود. اخیرا در یک حرکت که در یمن سابقه نداشت، از سفیر جمهوری اسلامی ایران در صنعا دعوت شده است و استاندار بندر دریای عدن ، بندری که نقطه استراتژیک و یک منطقه جهانی است، با این سفیر ملاقات کرده است و اعلام کرده است، کل بنادر یمن مخصوصا بندر عدن، از سرمایه گذاری و کمک ایران در سرمایه گذاری در این بنادر استقبال می کند و این یک امر بزرگ است. چون قبلا سرمایه گذاری در این بندریا بنادر یمن، مخصوص عربستان و امارات متحد عربی و قطر بوده است و کشور دیگری نمی توانست وارد شود. همچنین دعوت دیروز از ایران برای سرمایه گذاری در این بندر به معنای یک تحول بزرگ بوده است. گذشته از این سفیر ایران اعلام کرده است که جمهوری اسلامی ایران حاضر است، در مورد سرمایه گذاری در بنادر و ساخت نیروگاههای برق و گازطبیعی همکاری کند و علاوه بر آن ایران بورسیه دانشجویان یمنی را برای تحصیل در ایران را گسترش می دهد و اگر دولت یمن درخواست کند، آماده حضور و کمک به دولت یمن است.
