فاطمه خادم شیرازی پژوهشگر و مدرس دانشگاه مرکز بین المللی مطالعات صلحIPSC- اداره خودمختار شمال شرق سوریه در میان هرج و مرج جنگ غزه، در چهارمین کنفرانس عمومی 21 دسامبر 2023 در شهر رقه ، به طور رسمی قانون اساسی خود را ، تحت عنوان قرارداد اجتماعی تصویب کرد.این یک تحول بالقوه و قابل توجه ای بود که کمتر مورد توجه تحلیل گران جهانی قرارگرفت. این قرارداد براساس تفکرات ژان ژاک روسو در مورد یک جامعه لیبرال است. این قرار دادبازتاب هایی از سوی احزاب مختلف مخالف، به ویژه شورای اسلامی سوریه مطرح شد که «قرارداد» را «یک پروژه جداییطلبانه پنهان» توصیف کردند.بسیاری از تغییرات، اصلاحات و الحاقات مصوب کنفرانس بی سر و صدا به تصویب رسید، به استثنای اعلام «سند قرارداد اجتماعی» جدید، که رسما اعلام شد. در این مقاله تلاش داریم تا به سوالاتی از جمله این که سند قرارداداجتماعی چیست؟و چه مغایرتی با قانون اساسی سوریه دارد؟نقش آمریکا و