ماندلا پس از انتخاب شدن به عنوان رییس جمهور، دشمنان دیروزش را از جمله فردریک دوکلرک و مانگوسوتو بوتلزی را به ترتیب به عنوان معاون رییس جمهور و وزیر کشور انتخاب کرد.
سرمقالۀ روز جمعۀ روزنامۀ لوموند، به قلم دیدیه فسن، استاد دانشگاه پرینستون و مدرسۀ مطالعات عالی علوم اجتماعی پاریس تحت” نلسون ماندلا، قهرمان اخلاق و سیاست” به ویژگی های انسانی و اخلاقی و هنر سازش قهرمان آپارتاید پرداخته است. در این مقاله که خلاصۀ آن را می خوانید، آمده است:
شب اولین انتخابات آزاد در سال 1994 در آفریقای جنوبی، کم بودند ناظرانی که تصور می کردند انتخاباتی بدون خونریزی برگزار شود. گذار آرام و ملایم به دمکراسی را کمتر کسی باور داشت. کشوری که از سال 1985 تا 1990 تحت وضعیت فوق العاده قرار داشت سالهای جنگ داخلی سختی را پشت سر گذاشته بود. در سالهای دهۀ 1990 پلیس رژیم آپارتاید دست به کشتارهای زیادی از اعضای حزب کنگره ملی آفریقا زده بود. در آن زمان کریس هانی، دبیرکل حزب کمونیست توسط عوامل یکی از اعضای حزب محافظه کار کشته شده بود و در نشست های حزب کنگرۀ ملی فریاد “بوئرها را بکشید”، همچنان بر آسمان بود. خلاصه اینکه کسی گذار آرام به دمکراسی را متصور نبود. به خصوص اینکه فردریک دوکلرک، رییس جمهور کشور نیز متهم به همکاری با حزب “اینکادا” مانگوسوتو بوتلزی، نیز بود؛ حزبی که متهم به تشدید خشونت های قومی در آفریقا بود.
انتخابات برگزار شد در فضایی که همگان حق رأی یافتند و هیچ اتفاق خاصی رخ نداد. حزب کنگرۀ ملی 62% آراء را بدست آورد و در 7 استان پیروز شد. ماندلا پس از تحمل 27 سال زندان؛ 4 سال زودتر از زمان مشخص شده آزاد شد و رییس جمهور کشور شد و دشمنان دیروزش را از جمله فردریک دوکلرک و مانگوسوتو بوتلزی را به ترتیب به عنوان معاون رییس جمهور و وزیر کشور انتخاب کرد. این ائتلاف و اتحاد میوۀ مذاکرات سختی بود که رییس کنگره ملی با حاکمان سفیدپوست بدان رسیده بود آنهایی که می خواستند اولویت های خود را حفظ کنند و نگران حس انتقام گیری اکثریت سیاه کشور بودند. گروهی که سالهای متمادی با تبعیض حاکمیت کرده بود و قصد نداشتند امتیاز زیادی واگذارکند.
در اینجا قهرمان آپارتاید وارد عمل شد. او همۀ کارمندان سفیدپوست را در پست هایشان حفظ کرد و راه مصالحه را در پیش گرفت. قهرمان، شعار دیگری هم داشت و آن اینکه:” برای صلح، از بخشیدن نترسید” در واقع برای همین شعار بود که ماندلا در مسابقات جام جهانی راگبی در سال 1995، لباس تیم اسپرینگ بوکس را بر تن می کند؛ تیم سفیدپوستی که متهم به اقدامات نژادپرستانه بودند. ماندلا، مدال پیروزی را به کاپیتان می دهد، ژستی تاریخی که ماندلا را به سمبل و قهرمان سازش ملی تبدیل کرد.
ماندلا در 5 سال ریاست جمهوری اش، تلاش کرد خدمات اجتماعی( که به شدت دچار چنددستگی بود) را سر و سامان دهد. اختصاص کمک به بازنشستگان، معلولین و کودکان فقیر و یتیم از مهمترین اقدامات ماندلا بود. در زمان او خدمات پزشکی برای زنان باردار و کودکان زیر 6 سال رایگان شد و روستاهای دورافتاده صاحب جاده و خانوارهای فقیر دارای خانه شدند.
درس زندگی سیاسی و اخلاقی ماندلا اراده وی برای مبارزه با سرکوب و بی عدالتی، شجاعت در تصمیم های دشوار و سخن حق بود. درسی کاملاً معاصر.
