حسام کیان مقدم كارشناس مسائل پاكستان مرکز بین المللی مطالعات صلح- IPSC شیعه به صورت عمومی در شبه قاره هند و به صورت خصوصی در پاکستان مدت هاس از حیث جمعیت بخش قابل توجهی را به خود اختصاص داده و فعالیت های عمومی پیروان این مذهب نیز بسته به میزان اتحاد و قدرت رهبران آنان در طول تاریخ 71 ساله پاکستان متغیر بوده است. اگر بخواهیم صورتی گرافیکی برای میزان قدرت شیعیان که طبیعتا به میزان قدرت جنبش های شیعی ختم خواهد شد ترسیم کنیم باید عنوان کنیم که یک نمودار سینوسی گویاترین شکل ممکن خواهد بود. شیعیان گاهی در نقطه صفر قرار داشته اند و بدون توجه به تاثیر گذاری های کلان غرق در امور داخلی خود بوده اند، گاه با تکیه بر اعتقاداتشان و به لطف داشتن رهبری آگاه در سیاست کلان پاکستان نقش آفرینی کرده اند و گاهی نیز اسیر وهم و اختلافات شده اند که باعث