ترامپ در خاورمیانه بدنبال چیست ؟
داود احمدزاده کارشناس مسائل غرب آسیا مرکز بین المللی مطالعات صلح-IPSC بازگشت مجدد دونالد ترامپ به کاخ سفید و بازتاب های خبری آن در منطقه خاورمیانه و قاره سبز همچنان با تفسیرهای متفاوت و گاهی متضاد ادامه دارد .ترامپ توانست بار دیگر با تشکیل کمپین قوی انتخاباتی ( حضور اشخاصی چون ایلان ماسک ) وبا تاکید بر دو شاخص اصلی تعیین کننده در کارزار انتخاباتی (یعنی اقتصاد و مهاجرت )کمپین دموکراتها و نماینده آنان ( بایدن و هریس ) شکست دهد و دارایی استراتژیک حزب دمکرات را حتی با حضور افرادی چون اوباما، کلینتون و سلبریتی های هالیوودی طرفدار وی با ناکامی تاریخی مواجه سازد. بی تردید ترامپ از ضعف های ساختاری حزب دمکرات و ناتوانی های شخص جوبایدن و معاون وی در قامت رقیب انتخاباتی اش در امر سیاست گذاری در امور داخلی و خارجی برای پیشبرد اهداف ونیل به پیروزی بهره جست. بطوریکه جمهوری خواهان توانستند در
رویکرد روسیه به ترامپ: فرصتسازی یا ریسکپذیری؟
معصومه محمدی پژوهشگر مسائل اوراسیا مرکز بین المللی مطالعات صلح- IPSC در این یادداشت به بررسی چگونگی سیاستهای روسیه در قبال ریاستجمهوری ترامپ، از زاویه فرصتها و ریسکها پرداختهشده است. این نوشتار با تحلیل منابع معتبر و علمی به بررسی اجزای کلیدی این رویکرد پرداخته است. این تحلیل بر مبنای گزارشها و تحلیلهای منتشر شده توسط مؤسسات پژوهشی نظیر موسسه بروکینگز و مرکز مطالعات بینالمللی و استراتژیک (CSIS) است و تلاش میشود تا با نگاهی همهجانبه، تعاملات این دو کشور را در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ و دوره جدید آن مورد بررسی قرار دهد. با انتخاب مجدد دونالد ترامپ بهعنوان رئیسجمهور آمریکا، رویکرد روسیه به ترامپ احتمالاً شامل مجموعهای از فرصتها و ریسکها خواهد بود. روسیه از سیاستهای ترامپ به دلیل تمرکز وی بر کاهش نقش ایالاتمتحده در مسائل بینالمللی و رویکرد کمتر تهاجمی نسبت به روسیه در مقایسه با رقبای دموکرات او استقبال میکند. بااینحال، شرایط ژئوپلیتیکی
نیاز راهبردی دموکراتهای امریکا و درخواست از ایران برای ترور ترامپ!
اسلام ذوالقدرپور پژوهشگر مسائل بین الملل مرکز بین المللی مطالعات صلح-IPSC در سیاستگذاری خارجی و روبط بینالملل، فهم هر سیاست، تاکتیک، ابزار، انگاره، نیت و … دارای اهمیت حیاتی برای بازیگران نظام جهانی است. فهم هر رویداد و گاه هر سخن کوتاه یا تک واژه میتواند نظام جهانی را دستخوش یک بحران نموده یا از یک تنش رها سازد. نظم جهانی چه در رویکرد نظم کهن یا نظم نوین جهانی بر فهم نیت، انگاره و سخن بازیگران استوار است که گاه فهم یک سخن و انگاره از طراحی و مدیریت یک جنگ بزرگ نیز سختتر و مهمتر است. در چنین وضعیتی است که گاهی سیاستگذاران برای اعلام نیت و انگاره قلبی خود از افعال و جملههای معکوس نیز بهره میبرند! یکی از نمونههای این استفاده از جملات و افعال معکوس در روابط بین الملل را میتوان وضعیت امنیت و حفظ جان دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق و
فرصت اتحادیه اقتصادی اوراسیا برای مناطق آزاد ایران
دکتر سعید پورعلی عضو هیئتعلمی جهاد دانشگاهی و کارشناس مناطق آزاد تجاری – صنعتی مرکز بین المللی مطالعات صلح-IPSC مجلس شورای اسلامی در ۲۹ مهرماه ۱۴۰۳ لایحه موافقتنامه تجارت آزاد بین جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا و کشورهای عضو آن که به پیشنهاد وزارت صنعت، معدن و تجارت در جلسه ۲۷ خردادماه ۱۴۰۳ به تصویب هیات وزیران رسیده بود را اعلام وصول کرد. بررسی و تصویب این لایحه در مجلس شورای اسلامی میتواند فرصتهای بسیار ارزشمندی برای اقتصاد کشور و فعالان اقتصادی و مناطق آزاد تجاری – صنعتی برای خروج از انزوای اقتصادی و گشایش فضاهای جدید همکاری و تعامل ایجاد کند. بحث کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی و توسعه صادرات غیرنفتی ایران به کشورهای همسایه هم یکی از اولویتهای اقتصاد سیاسی کشور در دهه اخیر بوده است که با پیوستن به اتحادیه اقتصادی اوراسیا میتواند یک گام بهپیش بردارد. اتحادیه اقتصادی اوراسیا(EAEU) یک اتحادیه اقتصادی میاندولتی
کریدور میانه در گرجستان و چشم انداز پیش رو
دکتر مریم وریج کاظمی پژوهشگر مسائل ژئوپلیتیک مرکز بین المللی مطالعات صلح- IPSC پروژه کریدور میانه که به نام مسیر حمل و نقل بین المللی ترانس خزر نیز شناخته می شود، کریدور ترانزیتی است که شرق آسیا و اروپا را از طریق آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی به هم متصل می کند. این کریدور به دلیل اینکه از دو دریا و چندین کشور عبور میکرد، کمتر از مسیر زمینی شمالی یعنی از طریق روسیه مورد توجه قرار میگرفت اما به دلیل جنگ روسیه و اوکراین انبوهی از محموله های بین المللی به سمت مسیر جنوبی-کریدور میانه- هدایت شدند و در حال حاضر این کریدور ضمن اینکه به عنوان بخشی از ابتکار کمربند و جاده چین در نظر گرفته می شود از اهمیت زیادی برخوردار شده است. حمله روسیه به اوکراین، گرجستان را در مرکز مسیر اصلی ترانزیتی جایگزین قرار داد که شرق را به غرب متصل می کند
بحران غزه و ضرورت بروزرسانی دیپلماسی
دکتر محمدحسن صنعتی تحلیلگر مسائل منطقه ای مرکز بین المللی مطالعات صلح- IPSC یک سال از 7 اکتبر 2023، روزی که بخشی از نیروهای حماس و چند گروه شبه نظامی ملی گرا در فلسطین و مشخصا غزه در پاسخ به رفتارهای ضدبشری صهیونیستهای حاکم بر فلسطین اشغالی اقدام به حمله موشکی علیه سرزمین های اشغالی نمودند گذشت. به گفته آگاهان سیاسی این اولین حمله به خاک اسرائیل ازسال 1948 و جنگ اعراب و اسرائیل یعنی از 75 سال قبل تا کنون شناخته می شود . شاید همین نکته هم باعث شده تا این عملیات با نوعی اتفاق نظر از ناحیه تحلیل گران شکستی خفت بار برای رژیم صهیونیستی محسوب شود. خصوصا که این بار حمله به جای چند ارتش عربی مجهز ، از سوی یکی – دو یا چند گروه شبه نظامی رخ داده است . اکنون یک سال است که سردمداران این رژیم با حداکثر بهره
وضعیت دروزیهای لبنان در سال 2024
دکتر گلناز سعیدی عضو هیئت علمی دانشگاه مرکز بین المللی مطالعات صلح- IPSC دروزها، یک جامعه مذهبی و فرهنگی خاص در لبنان، با تاریخ و فرهنگ غنی، با چالشهای مهمی از جمله بحران اقتصادی، سیاسی و اجتماعی مواجه هستند. دروزیها همواره به همزیستی مسالمتآمیز با دیگر گروهها اهمیت میدهند، با چالشهای اجتماعی و امنیتی ناشی از تنشهای داخلی و خارجی روبرو هستند. رویکردهای آینده دروزیها در جهت تقویت همبستگی داخلی و حفظ هویت فرهنگی و مذهبی نسل جوان، بهعنوان راهکاری برای مقابله با چالشهای موجود، مورد بررسی قرار میگیرد. تلاشها نشاندهنده عزم جامعه دروزی برای حفظ هویت و موقعیت خود در جامعه متنوع لبنان است. دروزها، به عنوان یک جامعه مذهبی و فرهنگی منحصر به فرد در لبنان، با تاریخ و هویتی عمیقاً ریشهدار، با چالشهایی چندگانه در عرصههای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی روبرو هستند. ریشههای این گروه به قرن یازدهم میلادی و ظهور مذهب اسماعیلیه بازمیگردد
امریکا و چالش پیوند زنجیره جزیره های چین
دکتر مریم وریج کاظمی پژوهشگر مسائل ژئوپلیتیک مرکز بین المللی مطالعات صلح- IPSC چین در حال جوانسازی است اما نه در حوزه جوانی جمعیت بلکه در بخش صنعت و اقتصاد. در این راستا تبدیل چین به یک قدرت دریایی بزرگ برای دستیابی به اهداف ژئواکونومیک در اولویت قرار دارد و رشد قابل ملاحضه ای را می توان در تعداد کشتیها، زیردریاییها و هواپیماها و مجموع عملیات آنها در دریا مشاهده نمود. در حالی اواخر سال 2024 را طی می کنیم، چین تحت رهبری «شی جین پینگ» در حال حرکت با سرعت تمام در آب های آزاد است. با توجه به اینکه پکن در حال غلبه بر توان دریایی ایالات متحده از طریق افزایش ناوگان دریایی اش می باشد، انتظار میرود که روند تولید کشتیهای جدید چینی که در حال بهرهبرداری هستند، حداقل تا سال 2035 بدون وقفه ادامه یابد(1). از نظر تعداد کشتیها، هر یک از سه نیروی
احساس خطر ترکیه و امکانپذیری اسرائیل بزرگ یا دولت جهان صهیون
اسلام ذوالقدرپور پژوهشگر مسائل بین الملل مرکز بین المللی مطالعات صلح- IPSC امکانپذیری یک سیاست که خود برگرفته از یک نیت یا انگاره است، مؤلفه اصلی سیاستگذاری عمومی مطلوب و موفق است. اصل امکانپذیری، سیاستگذار و حکمران را در سیاستگذاری هدایت نموده، انگارهها و نیتهای بلندپرواز یا دست نیافتنی را تراز یا حذف مینماید. در واقع اصل امکان پذیری یکی از ابزارهای کاهش یا حذف ریسک از سیاستگذاری عمومی است. امکان پذیری بهویژه در سیاستگذاری خارجی دارای اهمیت است که نیات و انگارههای بلند پروازانه و هژمونیک بر آن سایه افکنده است. سیاستگذاری خارجی و روابط بینالملل کارزار تقابل سیاستها و تاکتیکهایی است که گاهی امکانناپذیری آنها بر همگان روشن است اما همچنان مورد توجه و عمل قرار میگیرند! در چند هفته اخیر انگاره دولت جهانی صهیون یا ” اسرائیل بزرگ از بحر تا نهر ” بار دیگر بر افکار عمومی جهان بهویژه آسیای جنوب غربی چیره شده
تاجیکان و فشار و تهدید پانترکیسم
سهراب بدخشانی پژوهشگر تاجیک مرکز بین المللی مطالعات صلح-ipsc استراتژی ایالات متحده برای مهار چین و روسیه در آسیای مرکزی، استفاده از «پانترکیسم» است که کمهزینهترین روش به نظر میرسد، زیرا ترکیه و کشورهای ترکتبار منطقه از لحاظ ذهنی و سازمانی برای این روند آمادگی دارند. اخیراً وزارت علوم ترکیه اعلام کرده که نام «آسیای مرکزی» در کتابهای درسی مدارس و دانشگاهها به «ترکستان» تغییر خواهد یافت. همزمان، فعالان پانترک در قرقیزستان، ازبکستان و قزاقستان با ایجاد گروههای فیسبوکی به تبلیغ تغییر نام منطقه به «ترکستان» پرداختهاند و از دولتهای خود میخواهند که این تغییر را هرچه زودتر عملی کنند. در این میان، نظر تاجیکستان و تاجیکان بهعنوان اقلیتی ملی و زبانی برای آنها اهمیتی ندارد. این گروهها هدف از تغییر نام را مبارزه با ارزشهای دوران استعمار شوروی و بازگشت به نام اصلی منطقه میدانند، اما در عین حال از استفاده از نامهای باستانی و شناختهشدهای مانند
وفاق ملی و تغییر صحنه بازی در منطقه
دکتر محمد مهدی مظاهری استاد دانشگاه مرکز بین المللی مطالعات صلح–IPSC در روزها و هفته های اخیر سیاست خارجی ایران شاهد تحرکات بسیاری برای نجات منطقه از یک جنگ فراگیر بوده است. در شرایطی که ترور فرماندهان مقاومت در رأس برنامه های رژیم اسرائیل قرار گرفته (که برخی از آنها با نقض حاکمیت ایران و عبور از خط قرمزهای مشخص کشورمان همراه بوده است) و این رژیم در حمله به غزه و لبنان به طور مرتب و سازمان یافته مرتکب جنایات جنگی، نقض حقوق بشر و حقوق بشردوستانه شده و می شود و کشورهای غربی نیز به دلیل راهبردها و منافع خود در منطقه غرب آسیا در برابر آن سکوت کرده و به حمایت مالی و نظامی از آن ادامه می دهند، جمهوری اسلامی ایران تلاش کرد با اجرای عملیات وعده صادق پاسخی قاطع به ترور مهمان رسمی اش (اسماعیل هنیه) و سردار نظامی اش (شهید نیلفروشان) نشان دهد و
چشمانداز ژئوپلیتیکی منطقه پس از حمله تهران به اسرائیل
حسن کریمی پست دکتری جغرافیای سیاسی _ دانشگاه شهید بهشتی تهران مرکز بین المللی مطالعات صلح-IPSC شهادت اسماعیل هنیه در تهران و شهادت سیدحسن نصرالله در جنوب لبنان بیشتر از آنکه شکست حماس و حزب الله باشد، آسیب دیدن منافع ملی ایران بود. در زمان شهادت هنیه ایران قول انتقام داد، اما خویشتنداری کرد تا اینکه سیدحسن نصرالله شهید شد. بعد از اینکه همه منتظر حمله تهران به اراضی اشغالی بودند. ایران با شلیک دویست موشک به اراضی اشغالی حمله کرد. تلایو وعده پاسخ داده است. اما پاسخ تل اویو چگونه خواهد بود؟ کدام مراکز را هدف قرار میدهد؟ و کی این اتفاق رخ میدهد؟ سخت افزاری خواهد بود یا نرم افزاری؟ بماند برای بعد. سوالی که اکنون مطرح است، این است که چشم انداز ژئوپلیتیکی بعد از این حمله برای منطقه و بخصوص جمهوری اسلامی ایران و رئیس جمهور میانهروش چگونه خواهد بود؟ در پاسخ باید گفت
گروه I2U2 و تحولات پیش رو در غرب آسیا
دکتر مریم وریج کاظمی پژوهشگر مسائل ژئوپلیتیک مرکز بین المللی مطالعات صلح- IPSC اسرائیل، هند، امارات متحده عربی و ایالات متحده امریکا، به مناسبت یکمین سالگرد «توافق ابراهیم» در اکتبر2021 چهارضلعی را که به اختصار «I2U2» خوانده می شود در راستای تعاملات ژئواکونومیک و با تمرکز بر سرمایه گذاری های مشترک در شش حوزه از جمله آب، انرژی، حمل و نقل، فضا، سلامت و امنیت غذایی تشکیل دادند. اجرای پروژه های مشترک توسط بخش های تجاری این چهار کشور با هدف کاهش انتشار کربن و پیشرفت در زمینه مراقبت های بهداشتی و فناوری های سبز در اولویت قرار دارد(1). ضمن اینکه این گروه تلاش های را برای حضور مسلط بر فضا به جهت غلبه بر چالشهای محیطی و تغییرات آب و هوایی(2) و پیشبرد همکاری در کاربردهای داده های فضایی برای منافع بشریت با امضاء «توافقنامه آرتمیس» (3) در دستور کار قرار دادند. گروه«I2U2» منعکس کننده تغییرات در چشم
نقش دیاسپورا در اقتصاد اندونزی
فاطمه خادم شیرازی پژوهشگر و مدرس دانشگاه مرکز بین المللی مطالعات صلح-IPSC مهاجرت بینالمللی نیروی کار بخش مهمی از اقتصاد اندونزی است.اندونزی یکی از بالاترین نرخهای بیکاری را دربین کشورهای آسهآن دارد؛ که باعث شده بسیاری به دنبال کار در خارج از کشور باشند.اندونزی یکی از کشورهای مبدأ اصلی کارگران مهاجر در جهان است که عمدتاً در بخشهایی با دستمزد پایین مشغول به کار هستند. تعداد قابل توجهی از این کارگران در کشورهای آسیایی و خاورمیانه کار می کنند. بیثباتی کارگران مهاجر اندونزیایی در بخشهای مختلف از جمله مبتنی بر دریا ، بدنهای را به وجود آورده است که به نظر میرسد برای محافظت از آنها اقدامات کمی صورت گرفته است.دیاسپورا تا چه میزانی در اقتصاد اندونزی موثر هستند؟ و همچنین دولت اندونزی برای حمایت از کارگران مهاجر و گروه خاص زنان ، بهویژه در کشورهای خاورمیانه چه سیاستهای مهاجرتی اعمال کرده است؟ -شرایط کاری دیاسپورا در
نقش نهادهای صنفی و مدنی در مناطق آزاد
دکتر سعید پورعلی عضو هئیت علمی جهاد دانشگاهی و کارشناس مناطق آزاد تجاری صنعتی مرکز بین المللی مطالعات صلح–IPSC رابطه جامعه و دولت به عنوان یک موضوع پیچیده و چند وجهی در علوم اجتماعی و سیاسی ، به تعامل میان نهادهای دولتی و ساختارهای اجتماعی مربوط میشود. این رابطه میتواند شامل ابعاد مختلفی چون قدرت، قوانین، فرهنگ و مسائل اجتماعی باشد. در برخی از تحلیلها، نقش دولت را در شکستن یا تقویت انسجام اجتماعی و همچنین تأثیر جامعه بر سیاستگذاری و عملکرد دولتها پررنگ دیده شده است. از آن جایی که نقش دولت در حفظ امنیت و نظم عمومی، تأمین خدمات عمومی 117 گانه، تنظیم مقررات اقتصادی ،توسعه اجتماعی فرهنگی، تأمین رفاه اجتماعی، نمایندگی و مشارکت و تشویق توسعه پایدار تأثیرات عمیقی بر زندگی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی افراد دارد. لذا یکی از مهمترین وظایف دولت ایجاد بسترهای قانونمند در مشارکت مدنی است. ایفاء این وظیفه باعث میشود تا