مركز بين المللي مطالعات صلح-IPSC
اخيرا سازماني تروريستي موسوم به جيش العدل 14 نفر از مرزبانان کشورمان را در سراوان به شهادت رساند. سازمان جیش العدل خود را سازماني سیاسی و نظامی در جهت دفاع از حقوق مردم سنی مذهب ایران دانسته و هدف بنيادین و اساسی خود را دفاع از جان و مال و سرزمین و ناموس و دین فریضه ای الهی و اسلامی و حقی مشروع و انسانی می داند.در همين راستا براي بررسي بيشتر وضعيت گروه جيش العدل گفتگويي با محمد تقي جمشيدي كارشناس پاكستان و رايزن پيشين داشته ايم:
واژگان كليدي: علل پيدايش جيش العدل، گروه جيش العدل ، حاميان خارجي جيش العدل، جنداله و رابطه آن با جيش العدل، جيش العدل
مركز بين المللي مطالعات صلح: به نظر شما بسترها و علل پيدايش گروه جيش العدل پس از دستگيري عبدالمالك ريگي چيست؟
از زماني كه ريگي دستگير شد و ضربه مهمي به اين گروهك وابسته به دشمن خورد بازماندگان گروهك جنداله تضعيف و منشعب شدند. در اين حال تعداد زيادي از اين عوامل مرعوب شده بودند. اما با دخالت عربستان سعودي و شيوخ منطقه و با مديريت امريكايها بار ديگر طرفداران اين جريان ساماندهي شدند. در اين حال گروه جيش العدل تلاش كرده است تا از تجربيات تروريستي و خرابكارانه منافقين نيز بهره برده شود. به گونه اي كه در تشكيلات جيش العدل بسياري از آموزه هاي سازمان منافقين همانند ديكتاتوري درون گروهي، اطاعت محض از رهبرگروه، محاكمه متمردين بنا به دادگاه درون سازماني و همه اعضا خود و خانواده خود را فدايي رهبر بدانند وجود دارد. در واقع اين رويكردها و مواضع مشابه رويكردهاي سازمان منافقين است و به نوعي الگو گيري از اين جريان است. در اين حال با توجه به اينكه در سيستان و بلوچستان مردم اين منطقه فقير و دچار مشكلات مالي بسياري هستند در نگاه نخست اين گروه تلاش كرده است تا عوامل خود را از عوامل داخلي بلوچستان ايران و پاكستان بگيرد. مهمترين هدف اين گروه اين است كه امنيت بسيار مثال زدني دركشور ما را مخدوش كنند. حتي اين گروهك در اطلاعيه هاي خود گفته است كه براي اينكه ايران از مسائل منطقه اي فارغ گردد و نفوذ آن كمرنگ گردد با توجه به اوضاع و احوال ايران به نوعي مكمل داخلي نياز هست و ما ناامني را در ايران شروع كنيم يعني به صورت مشخص مي خواهند شكست عوامل عربستان از درون سوريه را در با حضور در داخل و با به جان هم انداختن بلوچ و سيستاني و شيعه و سني و خصومت و دشمني فرقه اي و مذهبي پيگيري و انتقام خود را از مردم ايران بگيرد.
مركز بين المللي مطالعات صلح: نقش حاميان خارجي در تشكيل جيش العدل تا چه ميزاني است؟
به دنبال علمليات ترويستي اخير در سراوان در پايگاه اين گروهك تصاويري از آموزش كودكان شش تا ده تا دوازه ساله وجود داشت كه آموزش نظامي و نماز جماعت وجود داشت در حالي در پست سر آنها پرچم كامل عربستان سعودي با مشخص بود و حتي به صورت روشن تر همين گروهك در يكي از بيانيه اي خود از كشورهاي عرب حوزه خليج فارسي درخواست كمك مالي ميكند . در اين حال منافع سياسي و مالي حمايت كننده از اين گروه مشخص است. در اين حال تجهيزات نظامي و سلاح هاي پيشرفته و دور بين هاي قوي ديد در شب و انواع اسلحه هاي كنترل از راه دور غيره كه در دسترس اين گروه، انواع خودروهاي و پول هايي كه به عوامل خود داده اند يقينا و به طور قطع نشانه ايي از حمايت مالي خارجي را در كنار خود دارد. در كنار اين هم بايد به حمايت هاي سياسي امريكا هم توجه كرد. قبلا عبدالمالك ريگي كه دستگير شد قصد داشت به ديدار معاون وقت وزير خارجه امريكا رود.
مركز بين المللي مطالعات صلح: جیش العدل هدف خود را دفاع از اهل سنت ایران دانسته در حالي كه مولوي عبدالحميد از روحانيون برجسته بلوچ ايراني اين رويكرد آنها را محكوم كرده است. در اين بين رابطه آنها با اهل سنت ايران چيست؟
در واقع اهل سنتي كه آنها مدعي حمايت از آنها هستند با اهل سنتي بسيار محترمي كه در كشور ما حضور دارند تفاوت هاي بسيار اعتقادي و فكري دارد. مسلمان كشور ما اعم از شيعه و سني محب اهل بيت هستند و در گذشته تاريخي هم ما شاهد تعاملات بسيار مثبت و سازنده فرقه اي بين شيعه و سني و همچنين بلوچ -سيستاني و سيستاني- بيرجندي و.. در منطقه جنوب شرق بوده ايم. در اين حال وجه متفاوت بسيار بارز جيش العدل اين است كه اين گروه ها با تفكيري قابل مقايسه هست. همچنين ما در فقه شيعه مطلقا به معتقدان اسلامي و كساني كه لا اله اله الله گفته باشد را كافر خطاب نميكنيم و در فتاوي علما و برجستگان شيعه و… نيز براين امر تاكيد شده است، اما در مقابل تكفيري ها و اعتقادات مذهبي و فكري جيش العدل تفكراتي وارداتي است. يعني آنها تكفيري و وهابي مسلك هستند و جز و هيچ كدام از شاخه هاي معروف اهل سنت از جمله مالكي، حنفي، شافعي و حنبلي نيست. لذا آنان هر چند ادعاي مي كنند ما اهل سنت هستيم ولي ما مي دانيم تكفيري نه تنها دشمن شيعه هست بلكه هر فرد سني جز خود را هم تكفير ميكنند و قبول ندارد. آنها ميخواهند با دلسوزي و سياست ها و رسانه هايي كه وابسته به تكفيري هاي سعودي هستند خصلت هاي قومي و قبيله اي و سازگاري هاي فرقه اي را در منطقه بر هم زنند و با ايجاد تشنج در درون مرزها به پيگيري اهداف خود بپردازند.
مركز بين المللي مطالعات صلح: آيا رابطه اي بين القاعده و جيش العدل برقرار دانست؟
جيش العدل در واقع يكي از زيرشاخه هاي القاعده است و تفكر قالب و برجسته اين جريان تفكري القاعده اي است. چنانچه بعد از كشتار مرزبانان عزير توسط اين جريان تكفيري در اطلاعيه اي عنوان كردند كه ما آنها را به خاطر كشتار اهل سنت در سوريه كشته ايم . يعني آنكه مي گويند گنه كرد در بلخ آهنگري به شوشتر زدند گردن مسگري مصداق مي يابد و بر چيزي كاملا بي ربط و شبيه موضع گيري القاعده بعد از كشتار شيعيان پاراچنار در پاكستان استدلال ميكنند. القاعده قبلا گفتند كشتار شيعيان پاراچنار را به خاطر كشتار اهل سنت در سوريه مرتكب شده ايم. جدا از اين جيش العدل نيز كمك هايي از القاعده دريافت ميكنند . در برخي از خبرها نيز وجود دارد كه آنها تلاش كرده بودند عواملي وابسته از ايران را به سوريه برند. حتي موضع گيريهاي رسمي جيش العدل در مورد براندازي نظام جمهوري اسلامي هم با مواضع القاعده همسان است.