مرکز بین المللی مطالعات صلح – IPSC
در یک سال گذشته تهدیدهای امنیتی مصر در شرق و غرب این کشور افزایش یافته است و اخیرا نیز قرارداد فروش ناوهای میسترال به مصر، دومین قرارداد بزرگ تسلیحاتی بین پاریس و قاهره بوده است. در این بین با توجه به رویکرد دفاعی و نظامی مصر گفتگویی با حسن هانی زاده برای تعیین وضعیت نظامی امنیتی و نظامی مصر داشته ایم:
واژگان کلیدی: وضعیت نظامی مصر ، وضعیت امنیتی مصر ، وضعیت دفاعی مصر ، خریدهای نظامی مصر
مرکز بین المللی مطالعات صلح: مهم ترین اولویت ها و رویکردهای امنیتی مصر در دوران سیسی چه بوده است؟
با توجه به این که عبدالفتاح السیسی از طریق یک نوع کودتای شبه نظامی به قدرت رسید، هم در داخل و هم در سطح جامعه جهانی با یک بحران مشروعیت مواجه است و فشارهایی در داخل از سوی اسلام گرایان و فشارهایی هم از سوی جامعه جهانی مخصوصا آمریکا و غرب علیه رژیم مصر صورت می گیرد، به دلیل این که عبد فتاح السیسی یک نظامی را که از طرف صندوق های رای گیری در گذشته به قدرت رسیده است، برکنار کرده است و قدرت را در دست گرفته است. لذا رژیم عبدالفتاح السیسی و نظامیان حاکم در مصر هم با یک بحران امنیتی در داخل، و هم با یک بحران امنیتی در سطح منطقه و جهان روبرو هستند. اکنون افکار عمومی به دلیل اقدامات رژیم عبدالفتاح السیسی به شدت ناراضی است. شاید نیمی از مردم مصر نسبت به حاکمیت نظامیان در مصر در واقع نگران هستند و نقض حقوق بشر در مصر نسبت به گذشته افزایش یافته است. مصر اکنون از طریق همکاری با عربستان و دور شدن از جامعه جهانی در انزوا قرار گرفته است. اتفاقاتی که در شرم الشیخ و سینا رخ داده است، نشان می دهد که جریان های نظامی قدرتمند در حال شکل گیری هستند، که تلاششان بر این است که رژیم عبدالفتاح السیسی را با یک چالش امنیتی مواجه کنند. ضمن اینکه اکنون اختلاف نظر شدیدی هم میان امریکا و عبدالفتاح السیسی و نظام جدید مصر وجود دارد.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: چه تهدیدهای دیگر امنیتی در غرب و شبه جزیره سینا و … وجود دارد؟
ترورهایی که اخیرا صورت گرفته است، نشان می دهد، طیف اسلام گرایان مخصوصا اخوان المسلمین از طریق عملیات زیرزمینی و یارگیری جدید و تجدید سازمان برای انجام عملیات نظامی، آماده می شود. مصر اکنون با یک خطر امنیتی جدی در داخل مواجه است. ضمن اینکه اقدامات رژیم عبدالفتاح السیسی علیه ملت فلسطین و آب انداختن به تونل های میان رفح و غزه نشان می دهد که دولت عبدالفتاح السیسی هم با یک بحران در درون منطقه جهان عرب و جهان اسلام هم مواجه است. اقدامات زیرزمینی اخوان المسلمین علیه دولت عبدالفتاح السی سی به گسترش ناامنی ها در مصر کمک کرده است. در حال حاضر عبدالفتاح السیسی با یک بحران هویتی در داخل و در سطح جامعه اروپا مواجه است.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: سیاست دفاعی مصر در شرایط کنونی و در سطح منطقه با توجه به ناوهای مورد علاقه میسترال و طرح ارتش متحد عربی چیست؟
این کار یک تهدید تاکتیکی است، عبدالفتاح السیسی به دلیل اختلافی که با امریکا و کاهش کمک های اقتصادی و نظامی امریکا به رژیم جدید مصر موجب شده است که عبدالفتاح السیسی به سمت روسیه و فرانسه متمایل شود. قراردادهای نظامی میان عبدالفتاح السیسی و پوتین و هم چنین خرید دو ناو جنگی از فرانسه توسط عبدالفتاح السیسی نشان می دهد که آقای عبد فتاح السیسی رئیس جمهور مصر یک اختلاف اساسی با امریکا پیدا کرده است و امریکاییها از این که نظامیان در مصر حاکم باشند در حقیقت نگران هستند. به همین دلیل اکنون مصر تلاش می کند تا یک امنیت پایداری برای اسرائیل ایجاد کند و ضمن این که برای امتیاز از امریکا به یارگیری جدیدی در سطح جهان دست زده است و به سمت روسیه و فرانسه متمایل شده است.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: در شرایط کنونی از نگاه دولت مصر چه تهدیداتی فراروی امنیت و ثبات در مصر در سطح منطقه وجود دارد؟
علاوه بر مشکلات داخلی و تقابل جریان های اسلامی و ملی در مصر، هم چنین نارضایتی قبطی های مسیحی مصر نسبت به شرایط ناپایدارامنیتی، حملات مکرر به کلیسای مسیحیان در مصر، موضوع اختلاف شدید میان حماس و دولت عبدالفتاح السیسی، اختلاف میان قطر و مصر بر سر مسائل منطقه ای و کمک پیوسته قطر به اخوان المسلمین برای انجام فعالیت های زیرزمینی علیه دولت عبدالفتاح السیسی، سلسله چالش هایی است که آینده نظام مصر را تهدید می کند. به علاوه در سطح جامعه جهانی با توجه به این که مواردی از نقض حقوق بشر توسط نظامیان مصر مشاهده شده است، به نظر می رسد که دولت عبد فتاح السی سی در سطح جامعه جهانی به خصوص در سطح جامعه اروپایی با مشکلات جدی مواجه است. عبد فتاح السی سی تلاش می کند، از طریق انجام برخی اقدامات تاکتیکی به نوعی در مقابل فشارهای امریکا و قطر ایستادگی کند.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: خرید ناوهای میسترال باعث افزایش قدرت نظامی مصر می شود؟تا چه حدی می تواند این تقویت نظامی مصر تا جه حدی موجب تقویت سیاسی، نظامی مصر در جهان عرب شود؟
عربستان سعودی و مصر دو یار یکدیگر مخصوصا در حوزه ی نظامی و سیاسی هستند. عربستان سعی می کند برای تقابل با قدرت های منطقه ای مثل جمهوری اسلامی ایران به نوعی مصر را تقویت کند و حتی بیشترین خرید تسلیحاتی را با کمک عربستان در مصر صورت می گیرد. یعنی عربستان بیشترین هزینه های خرید تسلیحات مصر را مخصوصا در دوره ی عبد فتاح السیسی پرداخت می کند . به همین دلیل اکنون مصر سعی می کند در حوزه ی جهان اسلام و جهان عرب در حقیقت یک نقش فرادستی ایفا کند و به عنوان رهبر جهان اسلام و رهبر جهان عرب در سطح منطقه مطرح باشد. اما با توجه به وجود اختلافات شدید میان اسلام گرایان و نظامیان به نظر می رسد که مصر به دلیل برخوردار نبودن از ظرفیت های لازم حتی با خرید و تقویت بنیه دفاعی خود نخواهد توانست به عنوان یک قدرت عربی و اسلامی مطرح شود.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: آیا ممکن است حضور مصر در بحران هایی مثل یمن، لیبی و غیره با توجه به تقویت نظامی مصر افزایش یابد؟
با توجه به این که مصر در کنار عربستان یک نقش تخریبی در رخدادهای جهان عرب بازی می کند و به عنوان بازیگر بحران های عربی مطرح می شود. ولی این مسئله نه تنها جایگاه مصر را تقویت نخواهد کرد، بلکه افکار عمومی را علیه مصر تهدید خواهد کرد. با این حال مصر سیاست احتیاط آمیزی را دنبال می کند و سعی می کند، نیروهای خود را خیلی درگیر مسائل یمن و لیبی و سوریه و عراق نکند و بیشتر به ایجاد زمینه برای رهبری سیاسی جهان عرب اکتفا کند.