سیده مسعوده میرمسعودی
تحلیلگر مسائل روابط بین الملل
مرکز بین المللی مطالعات صلح –IPSC
وقتی نظامیان آمریکایی برای جنگ با شبه نظامیان ملقب به دولت خود خوانده داعش وارد خاک سوریه شدند هیچکس فکر نمی کرد که بعد چند سال اینگونه از سوریه خارج شوند. بلافاصله با خروج نظامیان آمریکا، ترکیه با عملیات نظامی چشمه صلح از شمال سوریه وارد خاک این کشور شد .هدف بر ایجاد منطقه امن برای آوارگان سوری تا عمق سی کیلومتری حاشیه ی مرز ترکیه بود تا بدین طریق گروه های تروریستی از نظر ترکیه از ی.پ.ک و پ.ک.ک گرفته تا باقیمانده داعش را از منطقه پاک کند .از طرف دیگر، آمریکا با خروج از سوریه و تنها گذاشتن یاران کرد خود در مبارزه با داعش این چنین همگان را حیرت زده کرد .
در این رویدادها ،روسیه نیز با استقبال ایده پیوستن نیروهای کردها به دولت مرکزی و در خواست یاری از دولت بشار اسد و پشت کردن آمریکا به کردها، بنوعی استراتژی پوتین را عملی کرده و برای حضور طولانی روسیه در زمین سوریه هارمونی ایجاد کرد .
در حالیکه در صدر رسانه ها موضوع تهاجم ترکیه به سوریه و آتش بس پیشنهادی آمریکا به ترکیه مطرح بود ، تویئت 27 اکتبر ترامپ همه را متعجب کرد که در عملیات 4 ساعته در ادلب در روستای برایش، کشتن ابوبکر البغدادی خلیفه خود خوانده داعش کسی که وی او را با عناوین بزدل و سگ معرفی کرده بود ،اعلام کرد. جالب تر اینکه این مکان در 5 کیلومتری مرز ترکیه قرار دارد !ترامپ هم چنین از همکاری کردها و ترکیه و روسیه در این عملیات که حذف سرکرده گروهک داعش را بدنبال داشت ،تشکر نمود و قسمت جالب این بود که با اینکه دولت آمریکا DNA ابوبکر البغدادی را تایید کرده بود باز روسیه با شک به این مسئله نگاه کرد .
حال در اینجا این سوال پیش می آید که آیا پوتین های روسی جایگزین چکمه های آمریکایی در سوریه می شوند ؟
آیا آمریکا با خروج نسبی از خاورمیانه میدان بازی را نفع روسیه واگذار می کند؟
آیا سوریه با وجود آمار نسبی حدودا 10000 جنگجوی داعش نیاز به حمایت و حضور آمریکا ندارد یا به قول ترامپ این جنگ های بی پایان در سوریه احمقانه محسوب می شوند؟
در آنالیز سیاست خارجی آمریکا مخصوصا در سوریه می توان با قرار دادن پازل های حرکتی آمریکا در سوریه در این چند سال به یک نقشه کامل از استراتژی آمریکا پی برد .آمریکا در چشم انداز گسترده خود در سوریه منافع قابل توجهی نداشت و بقول ترامپ این شرکت در جنگ های احمقانه 7 تا8 تریلیون دلار برای آمریکا هزینه در بر داشت که اگر منظور فقط، حفظ پرستیژ حضور در سوریه باشد بنظر کمی سنگین می آید .
ترامپ یک فرد بازاری است و همیشه در هر میدانی حساب سود و زیان را در نظر می گیرد و شاید علت پیروزی ترامپ نیز همین حساب سود و زیان در تبلیغات انتخاباتی برای معادلات روابط بین الملل باشد .عملا ترامپ و تصمیم گیران آمریکایی به این نتیجه رسیده اند که مبارزه با این گروهک های افراطی بجز زیان برای آمریکا نتیجه دیگری ندارد و با بستن پرونده این جنگ احمقانه با کشتن ابوبکر البغدادی خواستند یک تابلوی “خروج با عزت را به جای “خروج با ذلت” به جهانیان نمایش دهند .
البته” ملاحظه روسیه “در هر شرایطی از شروع ریاست جمهوری ترامپ ،این ایده را تقویت می کند که ترامپ همیشه در جایي که روسیه اطراق می کند کمی با احتیاط عمل میکند که این در هر استراتژی ترامپ به قدری پررنگ شده است که گاه می توان گفت که پوتین های روسی جایگزین چکمه های آمریکای می شوند.
حال باید دید در زمین سوریه کارکرد پوتین های روسی می تواند مثل چکمه های آمریکایی باشد یا نه ؟ زمان این موضوع روشن خواهد کرد .
واژگان کلیدی: روسیه، جایگزین، آمریکا، سوريه، سیده مسعوده میرمسعودی
