مرکز بین المللی مطالعات صلح – IPSC
رئیس اقلیم کردستان قرار است از همه کشورهای حاشیه خلیج فارس دیدار کند. مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان شنبه (7 آذر/28 نوامبر) سفر خود را به کشورهای حاشیه خلیج فارس با دیدار از امارت عربی متحده آغاز کرد. در واقع از نگاه برخی در اربیل اقلیم کردستان امروز به رابطه با دیگر کشورها برای همکاری مشترک و تقویت روابط دوجانبه ، گسترش روابط دوجانبه بین و اقلیم کردستان و گفتگو در خصوص مسایل مربوط به اقلیم نیاز دارد. گفتگوی زیر به منظور بررسی روابط اقلیم کردستان عراق با دولت های شورای همکاری خلیج فارس است.
واژگان کلیدی: کشورهای جنوبی خلیج فارس، اقلیم کردستان عراق ، کشورهای خلیج فارس، کردستان عراق خلیج فارس
مرکز بین المللی مطالعات صلح: اصولا بفرمائید درسال های گذشته روابط اقلیم کردستان با کشورهای همکاری خلیج فارس چه تحولات عمده را طی کرده است؟
بعد از سال 2003 و سرنگونی رژیم بعث عراق کشورهای حوزه خلیج فارس به ویژه امارات، قطر، بحرین و عربستان سعودی و تا اندازه کویت ترجیح دادند تا بجای برقراری رابطه با دولت مرکزی عراق با اقلیم کردستان عراق تعامل مستقیم داشته باشند. شاید این تعامل به تجزیه عراق و جدائی اقلیم کردستان از دولت مرکزی عراق منجرشود، اما با توجه به اینکه آقای جلال طالبانی نگاه درون مرزی دارد و نگاه وی به خارج نیست و تلاش داشته است از طریق ایجاد وحدت میان همه طیف های عراق از تجزیه این کشور جلوگیری کند. لذا این کشورها موفق نشدند عراق را تجزیه و میان اقلیم کردستان و دولت مرکزی اختلاف جدی ایجاد کنند. اخیرآ تلاش های این کشورها مخصوصا امارات متحده، عربستان و قطر برای نفوذ در اقلیم کردستان شدت پیدا کرده و در این راستا امارات متحده سعی می کند که یک نوع رابطه گسترده با اقلیم کردستان برای همکاری ایجاد کند که در درجه اول اقتصادی و بازرگانی است. لذا سفرآقای مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان به امارات متحده در چهار چوب همکاری های موجود میان اقلیم کردستان و کشورهای عضو همکاری خلیج فارس قابل تجزیه و تحلیل است.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: احزاب اقلیم کردستان عراق چه روابطی با کشورهای مثل عربستان، امارات؛ قطر و … دارند؟
رویکرد احزاب اسلامی خیلی به سمت همکاری با کشورهای عرب حوزه خلیج فارس نمی روند. اتحادیه میهنی عراق هم کمتر در مقوله ارتباط با این کشورها قرار دارد. اما حزب دموکرات کردستان عراق به رهبری آقای مسعود بارزانی تلاش بیشتری برای برقراری ارتباط با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس دارد تا بتواند پایگاه محکمی در آینده ایجاد کند. لذا به همین دلیل در حال حاضر نگاه حزب دموکرات با نگاه اتحادیه میهنی کاملا تفاوت دارد. آقای بارزانی سعی می کند که زمینه های بیشتری برای همکاری با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، مخصوصاً امارات متحده ایجاد کند. در طول سالهای گذشته آقای بارزانی بارها اعلام کرده است که زمانی خواهد آمد که اربیل مانند دوبی شود و آرزویش این است که اربیل را مانند دوبی بازسازی کند.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: در یک سال گذشته و بعد از تحولات حضور داعش، نگاه بازیگران ریاض و قطر به اقلیم کردستان و حزب آقای بارزانی چیست؟
نگاه این کشورها به اقلیم کردستان نگاهی کاملا ابزاری است. هدف کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس ایجاد اختلاف میان اقلیم کردستان و دولت مرکزی است. لذا با توجه به اینکه بیشتر رویکردهای کشورهایی مانند عربستان، قطر، امارات، کویت نگاه کاملا پان عربیستی است. لذا خیلی واقع بینانه به اقلیم کردستان نگاه نمی کند. بلکه هدف شان این است که از طریق ایجاد اختلاف میان اقلیم کردستان و دولت مرکزی یک نوع شکاف میان حاکمیت عراق ایجاد کند.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: کشورهای شورای همکاری خلیج فارس چه نگاهی به بحث آینده ریاست اقلیم کردستان دارد؟
اقلیم کردستان در حال حاضر شرایط دشواری را پشت سر می گذارد وجود اختلاف میان اتحادیه میهنی و حزب دموکرات و هم چنین اختلاف میان اقلیم کردستان مرکزی موجب شده است که برخی از بازیگران منطقه ای به این سمت حرکت کنند، تا از طریق تشدید اختلافات میان اقلیم کردستان و دولت مرکزی به نوعی از وضعیت ناپایدار اقلیم کردستان استفاده کنند. در حقیقت تلاش کشورهای عربی مانند عربستان و قطر، تشویق داعش برای تضعیف اقلیم کردستان و هم چنین نابودی و تخریب برخی از شهرهای اقلیم کردستان است تا بعدا بتوانند با سوء استفاده از نیازمندی اقلیم کردستان عراق به کمک مالی کشورهای عرب حوزه ی خلیج فارس، نفوذ بیشتری در اقلیم کردستان پیدا کنند. لذا با توجه به این که ممکن است در آینده برخی از کشورهای حوزه ی خلیج فارس به بهانه بازسازی سنجار و برخی از شهرهای اقلیم کردستان (که توسط داعش تخریب شده است) به نوعی خود را به اقلیم کردستان نزدیک کنند و زمینه تجزیه این اقلیم از دولت مرکزی، فراهم کنند.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: در شرایط کنونی آیا می توان گفت که در آینده، روابط حزب آقای بارزانی با کشورهای شورای خلیج فارس بیشتر خواهد شد؟
بله. طبیعی است که سفر آقای مسعود بارزانی به کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در چارچوب تقویت همکاریهای اقلیم با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس قابل تجزیه و تحلیل است. به نظر می رسد آقای بارزانی سعی می کند به نوعی رابطه خود را با این کشورها تقویت کند تا در آینده بتواند از توان مالی و سیاسی این کشورها برای اقلیم کردستان استفاده کند. به نظر می آید که نگاه آقای بارزانی به کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس یک نگاه کاملا اقتصادی و تجاری است.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: آیا می توان گفت آقای بارزانی تلاش می کند، از روابط خود با شورای همکاری خلیج فارس به عنوان یک اهرم بر علیه بغداد استفاده کند؟
آقای بارزانی در سفر به آمریکا نتوانست باراک اوباما را به تجزیه اقلیم کردستان ازعراق متقاعد کند. به همین دلیل تلاش وی بر این است که به نوعی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس بتوانند زمینه ی تجزیه اقلیم کردستان را فراهم کنند و شرایطی فراهم کنند که بتوانند از طریق تعامل مستقیم اقتصادی برقراری پروازهای هوایی میان شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس و اقلیم کردستان و هم چنین استفاده از ظرفیت این کشورها برای همکاریهای سیاسی و اقتصادی استفاده کند. لذا به نظر می آید آقای بارزانی تمام تلاش میکند که یک پشتوانه عربی در حوزه ی خلیج فارس برای اقلیم کردستان ایجاد کند.
