دكتر حيدر عدل
پژوهشگر افغانستاني مقيم اروپا
مرکز بین المللی مطالعات صلح –IPSC
در يكشنبه بيستم ماه جنوري تظاهرات مردمي در فرانسه زير نام ” جليقه زرد ها ” و يا زرد پوشان ، وارد هفته دهم خود گرديد. اين جنبش به تاریخ دهم ماه اکتوبر سال روان با فراخوان دو جوان فرانسوى كه در حومه پاريس زنده گي داشتند، از طريق فيسبوك آغاز گردید. آنها مردم را به اعتراض به افزايش قيمت نفت و ماليات بر ان فراخواندند، كه در ساعت های نخست همان روز حدود ٢٠٠ هزار نفر قول اشتراك در اين اعتراض ها را به آنها دادند.
به تدريج مردم با پشتیبانی ازين دو نفر از طريق شبكه هاي اجتماعي، فراخوان عمومي را در سرتاسر فرانسه گشترش دادند. بايد خاطر نشان گردد كه، اعضاي اين جنبش هيچ نوع وابستگي سياسي، سازماني و سنديكايي نداشتند و تا به امروز نيز این وضعیت به همين منوال ادامه دارد. به همين دليل است كه مردم به اين جنبش كلمه ” خود جوش ” را عنوان نوده اند.
دولت آقاي ماكرون در ابتدا اين فراخوان و اين اعتراض ها را دست كم گرفت و به خواسته هاي مشروع آنها توجه ننمود؛ تا اينكه در روز ١٧ نوامبر اولين اعتراض سراسري در فرانسه با شركت ٢٨٠ هزار نفر، رسما آغاز گرديد و اينها در ابتدا راه هاي مواصلاتي را بستند. تجمعات و اعتراض های جليقه زرد ها در حقيقت يك حركت دادخواهانه و سياسي است، اما شركت كننده گان اين تظاهرات خود را وابسته به احزاب سياسي و سنديكايي نمي دانند. احزاب چپ و راست فرانسه، جمع سنديكاها از اين جنبش و خواسته هاي قانوني شان حمايت عام و تام خود را ابراز داشته اند.
فرانك بولر يكي از اعضاي شناخته شده جنبش جليقه هاي زرد ميگويد: ما نميخواهيم كسي جنبش ما را بنام خود مصادره كند. ما رهبر جنبش نميخواهيم. انقلاب فرانسه با جنگ ” ارد ” آغاز شد. اكنون اين جنگ براي ما جنگ ماليات مواد سوخت است.امروز، اين جنبش از حلقه محدود آنهايی كه اعتراض های شان بخاطر پايين آوردن قيمت مواد سوخت بود، آغاز نموده بودند، فراتر رفته و خواسته هاي مشروع ديگری را كه مردم سالها با آن مواجه بوده و ان مشكلات را تحمل نموده بودند، نیز مطرح گردیده است. درين جنبش اقشار مختلف جامعه از جمله جوانان، روشنفكران، احزاب چپي و راستي ، سنديكاها و بخصوص درين هفته هاي اخير دكتران و پرستاران ها با لباس هاي سفيد خود نیز زير نام سفيد پوشان با آنها پيوسته اند.
از همه مهمتر اينكه، اين اعتراض ها زماني قوت بيشتر بدست آورد كه، فعالين حوزه زنان و فمنيست ها نیز درين تظاهرات یکجا شدند. خواسته هاي جدي آنها عبارت اند از: كاريابي، امنيت، عدالت و افزايش قدرت خريد. ( امنيت به مفهوم جلوگیری از آزار جنسي كه سالانه قرباني هاي زيادي را به همراه دارد. )
اين فضاي پيش امده همه و همه ناشي از سياست هاي غلط آقاي امانويل ماكرون مي باشد كه درين دو سال از حاكميت خود، تمام توجه را بخاطر پولدار شدن بيشتر سرمايه داران مبذول داشته و روز تا روز نرخ بهره را بلند برده و مردم را دچار دشواری اقتصادي نموده است.
شني كيوين ، يكي ار تاريخ نويس ها و منتقدين دولت ماكرون درين مورد مينويسد: كه جنبش جليقه زرد ها منحصرا بوسيله تكتيك هاي رسانه هاي اجتماعي و سهمگيري هزاران نفر پيش برده مي شود و اين فضاي پيش آمده خود نشانگر يكي ديگر از افزایش اعتراض های اجتماعی و علايمی از انزواي انبوهی از جمعيت است؛ زيرا سرمايه داران فرانسه كه حدودا يك درصد جامعه را تشكيل ميدهند بصورت غير باورنكردني به ميلياردر هاي بزرگ جهاني تبديل شده می روند، و بر قدرت استعماري شان افزود مي گردد. در مقابل ٩٩ در صد متباقي افراد جامعه مجبور هستند كه بیشتر كار كنند و براي بلند بردن هر چه بیشتر سطح توليد اين يك در صد با مزد پايين فداكاري نمايند.
جنبش زرد پوشان با وجودي كه رهبري مشخص و سازمان يافته ندارند و هر روز دولت با خشونت در برابر آنها از وسایل گوناگون فشار، مانند استفاده از گاز اشك اور و مرمي هاي پلاستيكي، لت و کوب و سلب آزادی، استفاده می برد كه حتی منجر به كشته شدن چند نفر و زخمي شدن ده ها نفر گرديده و علاوه بر آن درين مدت شش هفته بيشتر از ١٨٠٠ نفر زندانی شده اند.
از جانب ديگر بخش بزرگی از وسايل ارتباط جمعي كشور كه رهبري آن بدست سرمايه داران بزرگ می باشد، عليه اين جنبش تبليغات سوء انجام داده و مي خواهند ذهنيت عامه را در برابر اين جنبش مغشوش سازند؛ ولي خوشبختانه اين سروصدا های وسایل ارتباط جمعی تاثيری بر تغییر واقعيت هاي عيني جامعه و خواسته هاي بر حق جنبش نداشته است. علاوه بر این همه فشار ها ، باز هم اين اعتراضات روز تا روز ابعاد گسترده تر پيدا کرده كه همه ناشي از توان مديريت و سازماندهي رهبران جنبش است. آنها به این باور اند كه، اين اعتراض ها تا رسيدن به هدف غایی، تمام شدني نيست.
برخی از منتقدين و نويسنده گان فرانسه مانند، سوفي ونيش، دوران كنوني را با دوران انقلاب فرانسه مقايسه مي كنند. با دادن مثال از سرود مارسيز گرفته تا پديدار شدن چهره لويي شانزدهم در سيماي ماكرون.او حوادث اخير فرانسه را چنين بيان ميدارد: صحنه پردازي وقايع كنوني بي شك بيشتر به اشوب هاي شبيه است كه، ماكياولي آنها را در ” گفتارها ” توصيف كرده تا شورش هاي انقلابي یی كه پروژه سياسي و حتي درون ماندگار شان روشنتر است. آقاي ونيش در ادامه مي افزايد كه، ماكياولي به ما ميگويد: اغلب اوقات، علت اغتشاشات ثروتمندان هستند. چرا كه ترس از دست دادن ثروت در آنها همان خواست و ميلي را ايجاد ميكند كه نزد آنهاي كه چنین ثروتی ندارد و در طلب بدست اوردن آن هستند. آنها همواره مي خواهند سلطه خود را افزايش دهند و بيشتر مال اندوزي كنند، فرو دستان را تضعيف و فقير كنند، يعني آن مردمي را كه ميخواهند زنده گي شايسته اي داشته باشند.
ازين نقل قول ها و مثالهاي اين تاريخ نويس معروف فرانسوي چنين استنباط مي گردد كه سرمايه داران بزرگ آرزو ندارند تا طبقه متوسط در جامعه رشد یابد و آنها كوشش مي کنند این طبقه را از بين برده تا در جامعه صرف طبقه غني و فقير وجود داشته باشد.اما دوران فعلي را نميتوان با سالهاي ١٧٨٩ فرانسه مقايسه كرد. امروز عصر بالندگی فرهنگي و توسعه آموزه هاي علمي و فنی است. از جانب ديگر، قدرت حاكمه از مردم فاصله گرفته و بخش بزرگي از وجاهت خود را از دست داده است. آقاي ماكرون در زمان كمپاين های انتخاباتي خود وعده هاي زيادي به مردم داده بود و چنين تصور ميشد كه او مانند پدر يك خانواده سياست خواهد كرد. اما بر عكس او اكنون سيماي يك حاكم مستبد را بخود گرفته و تمام توجه اش درين مدت دوسال صرف براي پولدار شدن بیشتر سرمايه داران متوجه بوده است و بس.
براي آقاي ماكرون ، درين فضاي پيش امده، دو راه بيرون رفت ازين حالت موجود است:
١- باید به خواست اعتراض كننده ها جواب مثبت بدهد و به رهبر واقعي مردم مبدل گردد. درين صورت اقتدار گرايي در فرانسه از بين رفته و ارامش بوجود خواهد امد. گرچه آقاي ماكرون هفته قبل رسما اعلان نمود كه ، ماليات بر مواد سوخت را متوقف مي نمايد و براي آنهايكه مزد كمتر دارند ماهانه مبلغ صد يورو افزایش به عمل می آید كه متقاعدين نيز شامل اين كمك ها خواهند بود؛ اما اعتراض كننده ها اين تغييرات را كافي نمي دانند.
٢- يا اينكه آقاي ماكرون ، اعلان وضعيت اضطراري نموده و مجمع عمومي را منحل كند. درين صورت آقاي ماكرون بايد اعتراف نمايد كه بحران در كشور سياسي است تا نماينده گان واقعي مردم در مجلس راه يابند. با پذیرش اين تغيير ميتوان گفت كه یک عمل انقلابي از جانب مردم بوجود امده است.
بايد خاطر نشان ساخت كه ، اين جنبش زماني موفق خواهد شد و به خواسته هاي مشروع خود خواهد رسيد كه نگذارند عنان آنها بدست سازمآن هاي راست افراطي بيفتد و هم جاسوس هاي انگليس و امريكا در آن رخنه نموده و دست درازي نمايند.
واژگان کلیدی: جليقه زرد ها، سرنوشت، آينده، دولت امانول ماكرون، فرانسه
