مرکز بین المللی مطالعات صلح – IPSC
در دو سال گذشته امارات متحده عربی بعد از عربستان دومین بازیگر مهم در ائتلاف عربی ضد یمن بوده است. گفتگوی زیر برای بررسی جریان های همکار و حامیان امارات در یمن و سناریوهای افزایش یا کاهش نقش امارات در است.
واژگان کلیدی: جریان ،حامیان امارات ، یمن،عربستان، جنوب یمن
مرکز بین المللی مطالعات صلح: جریان های همکار و حامیان امارات در یمن چه گروه هایی هستند؟
با توجه به این که امارات با اخوانی ها مشکل ایدئولوژیک و سیاسی دارند و همیشه با آن ها درگیری دارند، سعی کرده اند در ورود به یمن دو گروه را ایجاد کنند؛ نخست گروه سلفی ها که عموما سلفی های یمن شمالی هستند. امارات به این گروه کمک می کند و به آن ها پول و اسلحه می دهد. امارات در گروه حزم الامنی حدود بیست تا سی هزار نفر سلفی را اداره می کند و آن ها داعشی های القاعده تحت نظر امارات هستند، یعنی تقریبا می توان گفت به شکل جبهه النصره برای قطر در سوریه هستند. امارات با پول و اسحله بسیار تقریبا امنیت عدن، لهج و اطراف سواحل باب المندب در دست این گروه است. از طرف دیگر، امارات روی جدایی طلب های جنوبی کار می کند و سعی دارد از جنوبی های جدایی طلب حمایت کند. رهبران جنوبی در امارات هستند و امارات شبکه های تلویزیونی متعددی برای این گروه در امارات فراهم کرده است و به آن ها کمک مالی می کند و به آن ها آموزش نظامی می دهد. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، تقریبا چهل هزار جنوبی نیروهای این گروه را تشکیل می دهند و حقوق خود را از امارات می گیرند و به آن ها اسلحه و منابع مالی می دهد، اما تقریبا این کمک های مالی به نسبت گروه سلفی ها کمتر است. سلفی ها بیشتر کمک مالی می شوند و بیشتر تحت پوشش امارات هستند. گروه های دیگری هم نظیر گروه های تروریستی تغز مورد حمایت امارات هستند، همچنین خیلی از تحلیلگران معتقدند که امارات از گروه علی عبدالله صالح به عنوان گروه فشار در شمال حمایت می کند.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: چه شخصیت جنوبی ها با امارات در ارتباط بیشتری هستند؟
در حال حاضر بیشتر رهبران جنوبی که قبلا ادعای جدایی طلبی داشتند، در امارات هستند. بارزترین آن ها علی سالم البض، رئیس سابق یمن؛ زبیدی استاندار سابق یمن، بن برک وزیر دولت هادی و شخصیت های بسیار زیادی از جنوبی ها اشاره کرد. آن ها همواره بین امارات و جنوب یمن در حال تردد هستند.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: رابطه امارات با دولت آقای هادی در حال حاضر چگونه است؟
رابطه امارات با دولت هادی خوب نیست. هادی به هیچ وجه مورد قبول نیست و تنها از مشروعیت هادی استفاده می شود، حتی منابع بسیاری نقل کرده اند و یکی از وزرای هادی قبلا اعلام کرده است که امارات تقریبا از هفت تا هشت ماه مانع بازگشت هادی به عدن شده است و چند بار به عربستان خبر داده است که ما حاضر نیستیم عبدالله منصور هادی را در عدن بپذیریم. همچنین امارات با اخوانی ها (که 95 درصد نیروهای وابسته به هادی را تشکیل می دهد) و امارات هم با اخوانی ها رابطه خوبی ندارند. خیلی ها معتقدند که وضعیت در عدن آتش زیر خاکستر است و احتمال دارد که جنگ بسیار بزرگی بین نیروهای اخوانی وابسته به هادی و قطر از یک طرف و نیروهای سلفی و جدایی طلب های وابسته به امارات از طرف دیگر وجود دارد.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: نوع رابطه امارات با جریان های یمن شمالی چگونه است؟
امارات هیچ رابطه ای با انصارالله ندارد و رابطه مستقیم و واضحی وجود ندارد، هر چند بعضی ها معتقدند که نشانه هایی وجود دارد که امارات با گروه علی عبدالله صالح ارتباط دارد. برخی هر چند از تحلیلگران معتقدند که امارات به دنبال آماده سازی فرزند علی عبدالله صالح برای حاکمیت یمن است و با انگلیس و آمریکا بر روی این گزینه کار می کنند که این موضوع را تبلیغ و القا کنند. البته صالح و حزب وی در هیچ سخنرانی و بیانیه یا علامتی، دخالت امارات را در یمن محکوم نمی کنند و خیلی ها معتقدند دلیل آن این است که آن ها در پشت پرده، روابطی را با صالح دارند. البته امارات ظاهرا نشان می دهد که با صالح در دعواست، اما خیلی ها معتقدند که روابطی وجود دارد.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: چه کشورهایی از افزایش نقش یمن و ایفای نقش امارات در یمن حمایت می کنند؟
در واقع هیچ کشوری از افزایش قدرت امارات حمایت می کند. اما مصالح موجب شده برخی از ان نقش حمات کنند. اوضاعی که در عربستان سعودی برقرار است، به نحوی است که خود عربستان از افزایش نقش امارات در یمن ناراضی است، اما با توجه به اوضاع سیاسی عربستان، خیلی ها معتقدند که محمد بن سلمان به دنبال پادشاهی است و پادشاهی او مستلزم همراهی امارات به عنوان دومین کشور عربی در جزیره العرب است. همچنین روابط محکمی اماراتی ها با آمریکایی ها. به همین دلیل محمد بن سلمان از حضور امارات در یمن و گسترش این مناطق چشم پوشی می کند، زیرا به کمک امارات برای رسیدن به قدرت نیاز دارد. از طرف دیگر کشور مصر قرار دارد که به کمک مالی امارات نیاز دارد. زیرا اخوانی ها در مصر بسیار ناراحت هستند و اوضاع داخلی مصر بسیار ضعیف است، لذا مصر هم از حضور و گسترش امارات به دلیل نیازی که به پول آن دارد، اغماض می کند. بزرگترین دشمن امارات، قطر است، یکی از بحران هایی که در منطقه وجود دارد، اختلافات قطر با امارات است. هر دو کشور یکدیگر را رقیب می دانند و قطری ها بیشتر از اخوانی ها و دولت منصور هادی پشتیبانی می کنند. در حالی که امارات از گروه های سلفی و علی عبدالله صالح حمایت می کنند. به همین دلیل همه کشورها از توسعه امارات ناراضی هستند، ولیکن مصالح آن ها اقتضا می کند که از این گسترش چشم پوشی کنند. به علاوه آمریکایی ها از امارات بسیار حمایت می کنند. گزارش های متعددی از امریکایی ها وجود دارد که خیلی از سیاست امارات و توسعه طلبی آن تمجید می کنند. خیلی ها معتقدند که توسعه طلبی امارات با چراغ سبز آمریکا اتفاق می افتد و حتی معتقدند امارات برای آمریکا یک پایگاه نظامی در جزیره میون ایجاد کرده است و تقدیم آمریکایی ها کرده است. به همین دلیل آمریکا از حضور امارات حمایت می کند. به علاوه اروپایی ها به خصوص فرانسه و آلمان حضور پر رنگی ندارند، اما انگلستان هم حامی امارات است و خیلی ها معتقدند که امارت نقش انگلیس را در یمن ایفا می کند.
مرکز بین المللی مطالعات صلح: چه سناریوهایی برای افزایش یا کاهش نقش امارات در یمن وجود دارد؟
با توجه به ضعف دولت مرکزی در یمن و همچنین نیاز عربستان به حضور امارات مخصوصا برای به قدرت رسیدن محمد بن سلمان، حضور امارات پر رنگ تر می شود. اما با توجه به بحرانی در مورد اخوان و قطر ، اگر قطر تثبیت شود و غربی ها دخالت نکنند و اخوانی ها نیروی متداومی در یمن داشته باشند و قطر کمک هایی به اخوانی ها در یمن انجام دهد، به احتمال بسیار زیاد نقش امارات در یمن تضعیف خواهد شد. اما اگر قطر شکست خورد، اخوانی ها و نیروهای هادی تضعیف شوند، به احتمال زیاد حضور امارات در جنوب یمن و پیاده کردن نقشه خود برای جدایی یمن به چند کشور، امکان پذیر است. مگر این که عربستان احساس خطر کند یا این که حوثی ها و انصارالله به آن ها کمکی برسانند و معادله را در یمن به هم بریزند. یعنی بتوانند نیروهای امارات مخصوصا در بعضی از مناطق یمن چون المخا شکست دهند. اگر بتوانند این کار را انجام دهند، بدون شک نقشه امارات در یمن شکست می خورد.
