مركز بين المللي مطالعات صلح – IPSC
شمارش انتخابات سودان نشان می دهد که سودانی ها برای پنج سال دیگر عمر البشیر رییس حزب ‘کنگره ملی’ را به عنوان رییس جمهوری این کشور انتخاب کرده اند.البشیر با فاصله زیادی از رقبای خود در انتخابات ریاست جمهوری سودان پیشی گرفته است. عمر البشیر نامزد حزب کنگره ملی و رییس جمهوری کنونی سودان در بیشتر مراکز رای گیری از رقبای خود پیشی گرفته است. مخالفان سودانی که با نامزدی عمر البشیر در انتخابات ریاست جمهوری این کشور اعتراض داشتند، شرکت در این انتخابات را تحریم کرده بودند. در اين راستا براي بررسي بيشتر تاثير انتخابات بر سياست داخلي و خارجي سودان گفتگويي با جعفر قناد باشي داشته ايم:
واژگان كليدي: تاثيرات خارجي انتخابات سودان ، نگاه سودان به ايران، تاثيرات انتخابات سودان ، رابطه سودان و ايران،
مركز بين المللي مطالعات صلح: وضعيت سودان در اين دوره از انتخابات چگونه بوده است ؟
انتخابات اين دوره سودان داراي اهميت است. چرا كه اولين انتخابات بعد از جدا شدن سودان جنوبي و بعد از جريان بيداري اسلامي بود. بعد از اينكه گروه هاي اخواني مورد فشار قرار گرفتند و شكست خوردند. جدايي جنوب در دوران البشير جدايي به عنوان ضربه سياسي بود و برخي از احزاب مخالفت مخالفت وي را متهم كردند كه در جدايي جنوب كوتاهي كرده است .در اين بين برخي از احزاب مخالف هم كوشش كردند . در دوران انتخابات مخالفان تلاش كردند بر تكيه بر جدايي سودان جنوبي با توجه به البشير 25 سال قدرت را در دست دارد تحولي در ساختار سياسي رخ دهد و احزاب و گروهه اي ديگر حضور يابد . البشير و حزب وي شاخه سوداني اخوان است . اخوان در مصر شكست خورد و در ليبي در معرض فشار است و در تونس موضع برتر خود را از دست داده است . در اين بين احزاب مخالفت تلاش كرده اند اخوان در سودان را شكست دهند. مساله ديگر فشار غربي ها در سودان است . غربيها اكنون از مساله دارفور تلاش ميكند بر وي فشار آورند و حكومت وي كه به نوعي مدافع حماس بوده است را مورد حمله قراردهد. لذا وي را به عنوان متهم مورد تعقيب قرار ميدهند.
مركز بين المللي مطالعات صلح: با توجه به نوع موضع گير هاي البشير پيروزي وي چه تاثيري در داخل سودان خواهد داشت؟
چهار ده نفر ديگر نامزد شخصيت هاي قوي نبودند. اما بسياري از احزاب اصلي هم انتخابات را تحريم كرده اند. لذا نتيجه انتخابات به نفع البشير خواهد شد. وي در عرصه داخلي سودان تلاش هاي زيادي كرده است و نميتوان گفت تلاش هاي وي همسو با دولت هاي ارتجاعي منطقه بوده است. وي تلاش كرده است با آزادي جنوب سودان هزينه اي هرساله سودان را كاهش داده و موفق ظاهر گردد. وي در حفظ تماميت ارضي سودان نيز تلاش كرده است . در بحران دارفور هم اين مشكل را پشت سر گذارده است . اما با توجه به كاهش درآمد نفت در سودان و با توجه به جنگ ها با جنوب انتظارات عمومي برآورده نيمشود. در اين بين سودان تلاش كرده است تا با ارتباطات با كشورهاي ديگر روابط خود را با كشورهاي خارجي به گونه اي تنظيم كند كه كشورهاي خارجي و عربي در اين كشور سرمايه گذاري كنند و برخي از مشكلات خود را حل كند.
مركز بين المللي مطالعات صلح: با توجه به مشاركت سودان در حمله به يمن آيا ميتوان تغييراتي مهم در سياست خارجي سودان در نگاه به بازيگران منطقه چون ايران رخ داده است؟
اين امري است كه در عمدتا دررسانه هاي غربي مطرح ميشود. در اين بين بايد گفت دو ديدگاه در اين زمينه مطرح شده است .برخي معتقدند اين چرخش عميق و جدي و راهبردي است و اخوان تلاش كرده است در شرايط حساس راهبردي براي گروه هايي چون اخوان راه خود را از كشورهايي چون ايران و ديگر كشورهاي جدا كند و به ديگر كشورها و گروههاي اخواني نزديك گردد. اما ديدگاه ديگري معتقد است كه مواضع دولت سودان و آنچه كه در يك سال گذشته صورت گرفته است متاثر از انتخابات رياست جمهوري بوده است . زماني كه سودان احساس كرد. يعني به دليل گروه هاي نفوذي كه ارتجاع منطقه در سودان دارد ( گروه هاي سني در سودان حضور دارند كه بعضا از عربستان و مصر دستور مي گيرند و متاثر از آنها هستند) . لذا براي جلوگيري از تحركات احزاب وابسته به خارج از سودان تلاش كرد موضع خود را به شكلي تغيير دهد. گروه هاي وهابي و تكفيري افراطي البشير را به ايران گرايي و شيعه گرايي متهم ميكردند. اين امر براي البشير زيان بار بود خللي را در روند انتخابات ايجاد ميكرد لذا گفته ميشود مواضع وي در يك سال گذشته و حتي شركت در ائتلاف ضد يمن تاكتيكي بوده است ولي در عرصه عمل سودان بنا نيست كه خيلي با عربستان همراهي كنند و بيشتر در قالب گفتار و اطلاعيه هاي سياسي بوده است. البته گروه هاي اخواني در يمن با مواضع عربستان و وهابي هستند و مورد نقد اخوان قرار دارند.
مركز بين المللي مطالعات صلح: آيا پيروزي البشير تغييراتي مهم در سياست خارجي سودان موجب خواهد شد؟
در واقع البشير در اين حوزه استراتژيك مشابه حزب النهضه در تونس كار كرده است. راشد الغنوشي تلاش كرده تا حدي مواضع خود را تنزل دهد و با تسامح از مواضع خود عدول كرده تا بتواند در صحنه سياسي باقي ماند. در اين حال البشير از يك سري از مواضع خود عدول كرد در اين حال ممكن نيست كه روابط سودان با كشورهايي چون ايران و محور مقاومت بدتر شود. طبيعتا طبق پيش بيني ها روابط بعد از انتخابات به تدريج به سمت عادي شدن خواهد رفت . البشير در واقع علاقمند نبود كه روابط با ايران ضربه اي به آراي وي زند. در اين بين به نظر ميرسد كه ديپلماسي قوي سودان تلاش كرده پويا عمل كند. در اين حوزه به نظر ميرسد روابط خود را با ايران بهبود بخشد.
در مورد مصر هم به دليل اينكه گروه هاي اخواني متهم به انواع اقدامات مختلف شده اند، روابط به سادگي به روابط عادي نمي شود. اگر چه نيازهاي مصر و سودان تا بدن اندازه است كه حداقل در مورد بستر رود نيل آنها را به يك نوع همگرايي جديد فرا مي خواند . اما به هر ترتيب روابط دوستانه نخواهد شد. در اين بين روابط سودان با ديگر كشورها جايگاه مثبتي داشته باشد و نسبتا مستحكمي دارد. لذا اين انتخابات نشان دهنده ثبات در سودان است و موجب تنزل موقعيت سودان نخواهد شد.
مركز بين المللي مطالعات صلح: آينده رابط سودان با كشور هايي چون امريكا، اتحاديه اروپا و روسيه چگونه خواهد بود؟
سودان تلاش كرده است با همه كشورهاي جهان رابطه داشته باشد، البته نيازهاي سودان و صف بندي هايي كه در بيرون وجود دارد مورد توجه است . سوداني ها نيازمند يك سلسله تكنولوژي ها و لوازماتي هست. از سوي ديگر صف بندي هايي كه در منطقه رخ داده است امري مهم است . اكنون بين روسيه و دنيا غرب صفي ايجاد شده است. در منطقه هم نوعي صف بندي بين كشورهاي انقلابي و ارتجاعي رخ داده است و سودان نمي تواند بدان بي تفاوت باشد . در اين حال سوداني ها با همه اين الزامات هرگز از يك صف خداحافظي نكرده اند و تلاش خواهند كرد حركتي پويا متناسب با شرايط داشته باشند.
