آینده انتخابات ترکیه

نزیحاونورکورو

کارشناس ومحقق ترکیه‌ای

مترجم: جمال الدین تاشکن

مرکزبین المللی مطالعات صلح – IPSC 

رجب طیب اردوغان (بلوک آری) چگونه رأی اکثریت را کسب خواهد کرد: قطب بندیها و القائات اقتصادی

چند روز بیشتر به انتخابات زودهنگام 24 ژوئن باقی نمانده است. این انتخابات در تاریخ سیاسی ترکیه نتایج جدید زیادی به بار می‌آورد. اول اینکه، با تغییر سیستم حکومتی ترکیه از پارلمانی به ریاست جمهوری به دنبال همهپرسی 16 آوریل 2017، کسب رأی اکثریت برای تثبیت قدرت در قوای مقننه (مجلس) و مجریه (ریاست جمهوری) اهمیت ویژه ای یافته است. ثانیاً، راه برای عبور از مانعی به نام کسب رأی حدأقلی و ورود به مجلس با تشکیل ائتلافهای حزبی هموار گردید.

درحالی که این موضوع کار را برای حفظ اکثریت پارلمانی از سوی ائتلاف جمهور متشکل از احزاب عدالت و توسعه، حرکت ملی و اتحاد بزرگ که در انتخابات اول نوامبر موفق به کسب رأی 62 درصدی شده بودند هموار کرده است اما از سوی دیگر انگیزۀ مخالفان را که از سال 2002 تا کنون به قدرت نرسیده اند اما در همه پرسی 16 آوریل توانستند آرای 48 درصد رأی دهندگان را کسب نمایند افزایش داد.

در حوزه تغییرات ذکر شده، انتخابات آینده در 24 ژوئن، که کلیدی برای به دست آوردن رأی اکثریت است را می توان به نوعی همه پرسی برای حزب عدالت و توسعه که در قالب بلوک ائتلاف جمهور برای انتخابات آماده می شود و نیز شخص رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه قلمداد کرد.

بنابراین این رأی دهندگان هستند که تصمیم می گیرند حزب حاکم به حضور خود ادامه دهد یا نه. در این زمینه، لازم به ذکر است که در شرایط کنونی اقتصاد یک پارامتر تعیین کننده در ارزیابی عملکرد قدرت است. در عین حال، تبدیل این انتخابات به نوعی رفراندوم؛ از تنش میان حزب حاکم AK Parti) )  و احزاب مخالف حکایت می کند.

رأی دهندگان حزب عدالت و توسعه AK Parti) ) در  اقتصادی به احزابشان متکی هستند

با کاهش ارزش لیره ترکیه، شکنندگی اقتصاد و بحث‌های مربوط به بحران اقتصادی، محبوب‌ترین مسائل در نزد افکار عمومی است. تاریخ انتخابات زودرس در روز 18 آوریل  2018 اعلام شد و از آن تاریخ تا کنون ارزش لیره ترکیه در مقابل دلار آمریکا در حدود 20 درصد کاهش یافت و در گیر و دار بحث ها دربارۀ نرخ بهره به دست آورد کارشناسان از روند اقتصاد کشور اظهار نگرانی کرده اند. تعداد قابل توجهی از رأی دهندگان نیز نگرانی مشابهی داشتند. تحت تأثیر تجربیات بحرانهای اقتصادی سالهای 2001 و 2008 نگرانیها دربارۀ افزایش نرخ تورم و کاهش قدرت خرید رو به فزونی نهاد.

هنگامی که به نتایج تحقیقات پیرامون انتخابات 24 ژوئن می نگریم با توجه به داده های اقتصادی – که به سود جناح حاکم نمی باشد-  و نیز نگرانی های گسترده، بر خلاف انتظار؛ نتایج تحقیقات حاکی از احتمال کسب اکثریت آرا از سوی ائتلاف جمهور و اردوغان است. در حالی که تأثیر تغییرات اقتصادی بر رأی دهندگان اعتماد یا عدم اعتماد آنان را به دولت تعیین می کند، قطب بندیهای انتخاباتی عامل دفاع افراد از احزاب مورد حمایتشان می شود و این موضوع سبب میشود رأی دهنده به حزب خود وفادار بماند. در ابتدا، نگاهی دقیقتر می اندازیم به برداشتهای افراد از وضعیت اقتصادی کشور. بر اساس نظرسنجی ماه آوریل 2018 شرکت تحقیقاتی متروپل اکثر افراد تغییرات نرخ ارز را دنبال می کنند. علاوه بر این، نیمی از شرکت کنندگان می گویند که مهمترین مشکل کشور، بدتر شدن وضعیت اقتصادی است.

این میزان 35 درصد در آوریل 2017 اهمیت تحولات در اقتصاد را نشان می دهد. در همین حال، 71 درصد از پاسخ دهندگان گفتند که افزایش نرخ بهره ناشی از معیشت آنها بود، در مقایسه با 60  درصد در میان شرکت کنندگان که در انتخابات اول نوامبر رای اکثریت را انتخاب کردند و 80 درصد از رای دهندگان که MHP را ترجیح دادند همان انتخابات هنگامی که از افزایش دلار خواسته شد، 25 درصد از پاسخ دهندگان به طور مستقیم به دولت، 6 درصد از رای دهندگان Parti AK  پاسخ می دهند.

55 درصد از پاسخ دهندگان در دوره ترکیه “به پایین” معتقدند. 60 درصد می گویند که اقتصاد کشور ضعیف مدیریت می شود. این نسبت در میان رای دهندگان AK Parti به 24 و 25 درصد کاهش می یابد، در حالی که رأی دهندگان MHP به ترتیب در 60 و 70 درصد مشاهده می شوند. افکار عمومی در مورد نرخ دلار از رئیس جمهور حمایت می کند. 76 درصد از پاسخ دهندگان می گویند که دلار سقوط خواهد کرد اما از افزایش نرخ دلار پشتیبانی نمی کند. کسانی که از افزایش نرخ دلار حمایت می کنند 10 درصد می ماند. با توجه به انتظارات آینده اقتصاد، نسبت کسانی که انتظار دارند “بهبود” در 34 درصد باقی مانده است. آنچه که در اینجا برجسته است این است که تقریبا در دوتا سوم (64 درصد) رای دهندگان AK Parti بر خلاف دیگر رای دهندگان انتظار دارند که اقتصاد کشور بهبود یابد.

در رای دهندگان MHP، یکی دیگر از اعضای ائتلاف جمهور، می توان گفت که توافق در صدای مردم همچنان ادامه دارد. با توجه به تجزیه و تحلیل های صندوق های رای گیری و محله های برآورد شده، تخمین زده می شود که 20 تا 25 درصد از رای دهندگان که دراول نوامبر برای MHP رای دادند، “اره” و 75-80 درصد از رای دهندگان “نه” را پخش می کنند. نتایج بررسی Metropoll/متروپل (به نام شرکت تحقیقات) همچنین از این یافته ها پشتیبانی می کند. در میان رای دهندگان که در 1 نوامبر برای MHP رای دادند، درصد پاسخ دهندگان پاسخ مثبت به سوال در مورد اقتصاد بین 20 تا 40 درصد بود، در حالی که میزان پاسخ دهندگان منفی 60 تا 80 درصد بود. اکثر رای دهندگان CHP (حزب مردم جمهوری خواه)  و HDP   در بلوک “نه”، در حالیکه منعکس کننده تحولات در اقتصاد به عنوان منفی، نگرانی در مورد آینده را به همراه دارند و دولت را مسئول روند نگرانی می کنند.

در حالی که اکثر رای دهندگان که همچنان از اتحادیه ریاست جمهوری پشتیبانی می کنند بر این باورند که علل خارجی در پشت تغییرات در اقتصاد هستند، دولت فکر می کند که این امر می تواند به اقتصاد بهتر منجر شود. علاوه بر این، بر خلاف دوره پس از بحران 2008، زمانی که اقتصاد بیش از 10 درصد کاهش یافت و بیکاری بیش از 15 درصد بود و پس از آن Parti  AK  در انتخابات محلی 40 درصد کاهش یافت، در دوره اول سال 2018، رشد 7 درصدی داشته است حتی اگر در سطح 10 باقی بمانند، این باور به کیفیت را توسعه خواهند داد.

در نتیجه، می‌توان گفت که رأی دهندگان به طورمستقیم مرتبط به انحطاط لیر ترکیه هستند. با این حال، لازم به ذکر است که نوسانات اقتصادی باعث ایجاد اختلالی در سطح انتخاباتی که رای دهندگان را از انتخابات قبلی و رفراندوم پشتیبانی می کند تغییر نمی دهد. 

4 دینامیک قطب بندي منطقه‌ای مختلف

در 5 سال گذشته، مانند جنگ داخلی سوریه و گوچ پناهنده و اعتراضات گزی (Gezi Protest) و تحقیقات 17- 25 دسامبر و پایان دادن “فراید حل و فصل”،) روند صلح در مورد حل مسئله کرد( ظهورگروهای تروریستی پ.ک.ک و داعش و تلاش کودتای 15 جولای، 16 آوریل رفراندوم و کاهش ارزش لیره ترکیه شکستگی و تغییرات رخ داده است. بنابراین، انتظارات رأی دهندگان برای امنیت و ثبات اقتصادی به اضطراب تبدیل شده‌اند؛ تهدید و ترس به طور پیوسته افزایش یافته است. احزاب سیاسی ترجیح می‌دهند از موضع فعلی خود به جای توافق با انتخاب جنگ، دفاع کنند. در این زمینه، نیروهای اپوزیسیون اردوغان، نیروهای اردوغان، ملی گرایی تركی و كرد و قطب های مخالف تقسیمات مذهبی وسکولار با پیوستن به عناصر تقویت شده اند. به این ترتیب، افزایش قطبیت و وابستگی حزبی، ترکیه یکی از عوامل اصلی تعیین کننده درک رای دهندگان از سیاست است. با افزایش قطبیت در بسیاری از ولسوالی های انتخاباتی، تقسیمات حزبی و ایدئولوژیک پیش از نامزدها پیش می آید.

کاملا به انتخاب جغرافیایی و داشتن جمعیتی حدود 57 میلیون رای دهنده برای درک پویایی سیاست ترکیه است. در این زمینه، ولسوالی های انتخاباتی را می توان در چهار دسته تحلیل کرد.

اول از همه، در مواردی که اکثریت واجد شرایط (بیش از دودر سوم) رای دهندگان برای AKP، MHP و BBP رای دادند که ائتلاف جمهور را تشکیل می دهند، اعضای حزب بسیار قوی هستند، رای دهندگان ضعیف تر و /یا بدون شک به اقلیت تعلق دارد، می توان گفت که آنها به صورت یک طرفه به سه طرف احاطه شده اند. 39 استان در اژه مرکزی، مرمره شرقی، دریای سیاه، دریای مدیترانه، آناتولی مرکزی و شمال شرقی آناتولی در این رده قرار دارند.

در مخالفت/ مخالفان اردوغان  که در شهرهای بزرگ و استان های ساحلی مانند استانبول، آنکارا، ایزمیر که بخش جدایی طلبانه در زندگی روزمره و تجربه های فرهنگی میان محله ها تجربه می شود، رأی دهندگان به عنوان مخالف قرار دارند با AK Parti و CHP. در این نکته مهم است تاکید کنیم که در این نقطه، متولدین شهری و تحصیلکرده بیشتر به حزب خود وفادار هستند، نه به دور ازParti AK.

در 13 استان های شرقی و جنوب شرقی که ملی گرایی کردی و حامی یا مخالف اردوغان خط جدای قوی است و می توان گفت که در این شهرها قطبش بین HDP و  Parti AK  بسیار شدید است. در این موارد، علاوه بر تحولات در اقتصاد، تصور اینکه بازیگر مسئول مردم در معرض مسائل کردی است، بر ترجیح رای دهندگان با وابستگی حزب ضعیف تأثیر می گذارد.

آدانا، آنتالیا و مرسین، چهار حزب که در تاریخ اول نوامبر موفق به ورود مجلس شدند و نیز فعال بودند. بنابراین فقط متعلق به حزب و قطبی شدن به اندازه کافی برای روشن کردن انتخاب کنندگان خود نیست. رای دهندگان با وابستگی حزب ضعیف یا عدم وابستگی به حزب در مورد نتایج انتخابات از سایر مناطق برجسته تر هستند. مثلا؛ بر خلاف رای دهندگان مشابه در رده اول، رای دهندگان در این حلقه ها می توانند ترجیحات ترجیحی بیشتری بین بلوک های مخالف و طرفین در همان قطب، مستقل از نفوذ محیط اطراف خود باشند. بنابراین، هر دو شرایط سیاسی و اقتصادی و تاثیر نامزدها که احزاب قادر به رعایت آن هستند، می توانند بیشتر از دیگران مشاهده شوند.

به طور خلاصه، رای دهندگان به دقت از کاهش ارزش لیره ترکیه پیروی می کنند، اما به طور مستقیم بر انتخاب رای گیری تاثیر نمی گذارد. واقعیت این است که تغییر در اقتصاد اثرات منفی بر روی سطح پیشرفت در شاخص های رشد، بیکاری و تورم نداشت، منجر به نگرانی در انتظارات نسبت به دولت و آینده نشد. علاوه بر این، اکثریت کشور به علت قطبش حزب در تقویت تنظیمات رأی گیری در برابر تسمه های عظیم قرار دارد.

واژگان کلیدی: آینده ‏,انتخابات ترکیه , اردوغان