مرکز بین المللی مطالعات صلح – IPSC
حزب جمهوری خواه خلق در ترکیه عمری به درازای تاریخ جمهوری ترکیه دارد. در همین راستا با توجه به افزایش نقش این حزب برای بررسی بیشتر نقش کنونی آن گفتگویی با دکتر عباس قره آغاجی استاددانشگاه در ترکیه و کارشناس ترکیه داشته ایم:
واژگان کلیدی: حزب جمهوری خواه خلق، روابط داخلی حزب جمهوری خواه خلق، روابط خارجی حزب جمهوری خواه خلق، حزب جمهوری خواه خلق
مرکز بین المللی مطالعات صلح : وضعیت حزب جمهوری خواه خلق در چند ماه گذشته، چگونه بوده است؟
بعد از انتخابات هفتم ژوئن در پروسه تشکیل دولت ائتلافی حزب جمهوری خواه خلق با تعقیب یک سیاست متعادل تلاش زیادی در جهت تشکیل دولت انجام داد. اصولا دبیرکل حزب نیز در میدانهای انتخابات برنامه های تلوزیونی و مصاحبه های مطبوعاتی یک روش ساختارگرانه و بدور از پرخاشگری و قطب گرایی افراطی را بعنوان محور اصلی تبلیغات انتخاباتی قرار داده بود. عملکرد آشتی جویانه و دوری از ایجاد هر گونه بحران سیاسی بویژه در مرحله بعد از انتخابات و تلاش مستمر رهبری حزب در جهت تشکیل دولت ائتلافی با توجه به کارشکنی های مقام ریاست جمهوری در این راستا مورد تقدیر افکار عمومی این کشور شد. اصولا اکثر تحلیل گران و مفسران سیاسی عملکرد حزب جمهوریخواه خلق و بویژه دبیر کل آن را در این شرایط بحران حاکمیت کشور را بسیار مثبت و متعادل ارزیابی مینمایند.
مرکز بین المللی مطالعات صلح : در یک سال گذشته، روابط حزب جمهوری خواه خلق با سایر بازیگران حاضر در صحنه ی داخلی ترکیه چگونه بوده است؟
حزب جمهوریخواه خلق به عنوان بزگترین حزب سیاسی مخالف دولت با تمامی چالش ها و مشکلاتی که از طرف حزب حاکم عدالت و توسعه در جهت محدود کردن صدای مخالفان بویژه در رسانه های همگانی وابسته به دولت انجام میپزیرد با درایت و پشتکار زیاد به فعالیت های خود ادامه میدهد. رهبری حزب و اعضای ان از تمامی امکانا ت خود در جهت افشای عملکردهای غیر قانونی دولت استفاده مینمایند. در مورد رابطه با سایر بازیگران سیاسی باید اشاره نمایم که در مجلس در جهت مخالفت با حزب حاکم همکاری بسیار زیادی با دیگر احزاب سیاسی انجام دادند. حتی یک ماه قبل از انتخابات هفتم ژوئن اعضای این حزب به اتفاق نمایندگان حزب ناسیونالیست حرکت ملی و حزب چپگرای دمکراتیک خلق ها با همکاری همدیگر تلاش بسیار زیادی در جهت مقابله با قبول لایحه قانون جدید امنیتی از طرف مجلس را به عمل اوردند ولی با توجه به اکثریتی که حزب حاکم در ان تاریخ در مجلس دارا بود نتوانستند از تصویب این قانون ضد دمکراسی جلوگیری نمایند. از طرف دیگر حزب جمهوریخواه خلق روابط گرم و صمیمانه ای با گروه های سیاسی خارج از مجلس بویژه با نهاد های مدنی و طرفدار حقوق بشر را دارا میباشد.
بطور مثال این حزب روابط نزدیکی با کانون وکلای ترکیه که با بیش از صد هزار عضو به عنوان یکی از مهمترین نهادهای مدنی کشور است را دارا میباشد.
مرکز بین المللی مطالعات صلح : روابط این حزب با گروه های میانه روی خارجی ارتش آزاد سوریه و احزاب خارج از ترکیه و میانه رو و ارتش دولت ترکیه چگونه بوده است؟
حزب جمهوریخواه خلق به عنوان حزب بنیانگذار دولت ترکیه بعد از جنگ استقلال همیشه روابط گرمی با ارتش این کشور را دارا بود. اصولا تاریخ این خزب با تاریخ جمهوری ترکیه عجین شده است. هرچند با تصفیه هایی که از طرف حزب حاکم عدالت و توسعه و سیستم قضایی وابسته اش در ارتش ترکیه به عمل امد و به نقش عمده ارتش در صحنه سیاسی کشور خاتمه داد ولی در تمامی ان پروسه حزب جمهوریخواه خلق قاطعانه در مورد تعضیف مواضع ارتش جبهه گیری نمود.
حزب جمهوریخواه خلق به عنوان یک حزب سوسیال دمکرات با تمامی احزاب سوسیالیس و سوسیال دمکرات و لیبرال روابط تنگاتنگی را دارا میباشد. این حزب عضو رسمی فدراسیون اجهانی احزاب سوسیال دمکرات بوده حتی سمت معاونت دبیرکلی ااین فدراسیون را حایز میباشد.
این حزب از شروع بحرات سوریه مواضع جدی در قبال تمامییت ارضی کشور سوریه تعقیب نموده و در هر فرصتی از حاکمیت دولت قانونی این کشور دفاع نمود/ حتی یک هیئت رسمی از مقامات عالیرتبه حزب در یک سفر رسمی به سوریه با بشار اسد رییس جمهور این کشور ملاقات نموده و از مواضع این کشور در قبال گروه های تروریستی دفاع کردند. این حزب نه تنها هیچ رابطه ای با گروهای تروریستی سوریه از جمله ارتش آزاد ترکیه نداشته و همیشه در هر فرصتی دولت ترکیه را به خاطر کمک و یا چشم پوشی به گروهای تروریستی سوریه مورد انتقاد شدید قرار داده است.
مرکز بین المللی مطالعات صلح : نگاه حزب جمهوری خواه خلق به گروه های میانه رو مخالف دولت اسد چیست؟
این حزب معتقد است که بحران سوریه از طریق مذاکره و در چهار چوب تمامیت ارضی کشور مورد حل میباشد.
مرکز بین المللی مطالعات صلح : با توجه به روابط خارجی این حزب، نوع روابط آنان با بازیگران منطقه ای چگونه است؟
حزب جمهوریخواه خلق یک نگرش مثبت به تمامی مشکلات منطقه را دارا میباشد. بر طبق مواضع رسمی حزب تمامیت ارضی کشورهای همسایه باید در اولویت اول قرار بگیرد. در این راست این حزب بر ضرورت روابط گرم و دوستانه کشور ترکیه با همسایه هایش بویژه عراق سوریه و ایران اسرار مینملید. هییت های عالیرتبه حزب از شام و بغداد دیدارهای رسمی به جای آورده و مواضع حزبشان را در جهت توسعه روابط دوجانبه و منطقه ای را به دول مطبوعه اعلام نموده اند. این حزب معتعقد میباشد که تمامی مشکلات منطقه از طریق گفتگو ها و دیپلماسی قابل حل و فصل میباشد.
مرکز بین المللی مطالعات صلح : نوع روابط این حزب با بازیگران بین المللی و آمریکا و روسیه و یه اروپا چگونه بوده است؟
حزب جمهوریخواه خلق خواستار عضویت کامل ترکیه در اتحادیه اروپا میباشد. روابط بسیار حسنه ای با احزاب سوسیال دمکرات و سبز های اروپا را دارا میباشد. حزب معتقد است برای ایجاد و تقویت دمکراسی باید به پروسه عضویت در اتحادیه اروپا اهمییت بیشتری داده شده و به روند رفرم های زیر بنایی و اقتصادی و سیاسی پیوست. همچنین این حزب روابط دوستانه ای با دولت امریکا و احزاب سیاسی ان کشور و نیز روابط گرمی با دولت روسیه را دارد.
مرکز بین المللی مطالعات صلح : چه عواملی بر آینده جایگاه حزب جمهوری خواه خلق در ترکیه تاثیر می گذارد؟
بدون شک نتایج انتخابات 10 آبان هم در آینده ساسی ترکیه و هم در آینده سیاسی احزاب سیاسی این کشور نقش عمده و مهمی را حایز میباشد. حزب جمهوریخواه خلق طی چند سال اخیر بویژه با انتخاب آقای کمال کلیچدار اوغلو به مقام دبیر کلی حزب تلاش زیادی در جهت نزدیکی به مردم و جدایی از اینکه یک حزب دولتی و طرفدار حاکمییت بدون قید وشرط دولت میباشد را انجام میدهد. حزب تلاش دارد با حفظ مواضع سکولاریستی خود برچشب روشنفکر مابانه و ضد دینی بودن خود را به زداید. طبق اخباری که از سازمانهای سنجش افکار عمومی میرسد در حال حاضر آرای این حزب در حال افزایش میباشد. بدون شک بعد از انتخابات این حزب یا به عنوان یک عضو دولت ائتلافی و یا حزب اصلی مخالفت نقش عمده ای در سیاست کشور ترکیه را ایفا خواهد نمود.