مرکز بین المللی مطالعات صلح - IPSC

علل و پیامد رویکرد شورای همکاری خلیج فارس علیه حزب الله لبنان

اشتراک

دکتر محمد  عجمی

استاد دانشگاه

دلایل گوناگون اقدام شورای همکاری خلیج فارس بر ضد حزب اله

شورای همکاری خلیج فارس از ابتدای تاسیس خود هیچ گاه به دنبال اتحاد و همبستگی کشورهای منطقه نبوده است. بیشتر به دنبال منافع آمریکا و غرب کار کرده است و بنا بر ادعای خود به دنبال تامین امنیت خلیج فارس بوده اند. بنابراین، اقدام اخیرا آنها (در بیانیه ای حزب الله را یک سازمان تروریستی خوانده اند و آورده اند که قوانین مبارزه با تروریسم را برای حزب الله اجرا می کند) در همین راستاست و انتظاری بیشتر از آن هم نبوده است. در بعد دیگری حزب الله و سید حسن نصرالله در طی جنگ سی و سه روزه بالاترین محبوبیت را در بین افکار جهان عرب پیدا کرد و طبق نظرسنجی هایی سازمان های افکار سنجی غربی و عربی به طور مشترک به عنوان محبوب ترین جهان عرب شناخته شد. از همان زمان، آن ها به فکر افتادند که از این شخصیت به نوعی محبوبیت زدایی کنند و به انواع و اقسام شیوه ها سعی کردند این کار را انجام دهند. چرا که دولت های عربی از نفوذ مردمی سید حسن نصرالله به وحشت افتادند.

حتی مردم عکس سید حسن نصرالله را به در و دیوار چسبانده بودند، در حالی که عکس رهبران خود را پایین آورده بودند. محبوبیت سید حسن نصرالله برای رژیم های عربی خطری بود. بنابراین کلا ساختار برخی دولت های عربی بر این شد که از سید حسن نصرالله و حزب الله، مشروعیت زدایی کند و محبوبیت ایشان را کاهش دهد. در این بین دربارهای عربی خیلی هزینه کردند که چهره حزب الله را خراب کنند، اما هنوز بخشی از افکار عمومی خیلی ایشان را دوست دارند و همچنان یک بخش از جامعه ،افکار عمومی ، توده های مردم و بخشی از بدنه روشنفکری عربی است، همچنان طرفدار حزب الله هستند و حتی در رسانه هایی مستقل تر مطلب می نویسند. اما البته بخشی هم تحت تاثیر رسانه های دولتی و درباری به خصوص در حوزه خلیج فارس (بخش درباری نظام های کشورهای عربی، به طور سیستماتیک، سازمان یافته و با هزینه بسیار زیادی به دنبال تخریب چهره حزب الله و سید حسن نصرالله هستند و تا مقدار زیادی هم موفق بوده اند. چنانچه اکنون عربستان به این مساله فکر می کند چراغ سبزی به اسرائیل دهد (تا اسرائیل ساختارهای های مقاومت را تخریب و به آن آسیب برساند ) اما این بازی خطرناکی است که ممکن است کل منطقه را به جنگ خانمان سوزی گرفتار کند و باید بسیار هوشیار بود.

گذشته از این شورای همکاری خلیج فارس بر اساس توهم و ترس دروغین فکر می کند که ایران در صدد هژمونی و استیلاست و به دنبال گسترش حوزه نفوذ خود و می خواهد به مرزهای دوره صفویه، پارسی ها و هخامنشیان برسد. این قبیل تئوری های غلطی (که در اتاق های فکر به آن ها می دهند) بر اساس این توهم غلط بنا دارند که حوزه منافع خود را محکم و به دوستان ایران آسیب رسانند و به نوعی جلوی نفوذ ایران و جلوی قدرت ایران را بگیرند. در این راستا معتقدند که ایران در عراق نفوذ پیدا کرده است، در کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز می تواند از طریق حزب الله و شیعیان نفوذ پیدا کند. بنابراین به نظر بر اساس یک سری توهمات، اخبار و تحلیل های دروغینی که به دنبال آن در جهان عرب آمده است، (متاسفانه رسانه های عمومی دنیای عرب) خیلی به دنبال کنه واقعیت ها نیستند و بیشتر بر اساس یک سری توهمات و فرضیه ها و پیش فرض ها جلو می روند، تحلیل می کنند.

نگاه ها در شورای همکاری خلیج فارس در شرایط کنونی نسبت به حزب الله

متاسفانه بعد از هیاهو علیه ایران ( که به دنبال توسعه طلبی است و به دنبال آن است که خلیج فارس را بگیرد و تبلیغات مسمومی را به راه انداخته اند) عربستان تبلیغات خیلی گسترده ای علیه ایران راه انداخت و تا حدود زیادی طرفداران ایران را مرعوب کرد و به آن ها فشار آورد و آن ها را قلع و قمع کرد. یعنی جوی ضد ایرانی علیه افکار عمومی عربی به وجود آورد، به طوری که از نگاه آنها و حداقل عربستان مدعی است که ، تقریبا کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، همه به طور یکدست با آن همراه هستند. اما واقعیت این است که کشورهایی مانند کویت و امارات نمی توانند این موضوع را تایید کنند. در این بین عمان هم همیشه مخالف سیاست های تند شورای همکاری خلیج فارس بوده است و کویت و امارات هم قطعا اگر رای داده اند، تحت فشار عربستان این کار را انجام داده اند. چنانچه افکار عمومی کشورهایی مانند کویت به شدت علیه این تصمیم است.

پیامدهای گوناگون بیانیه شورای همکاری خلیج فارس بر ضد حزب الله:

این رویکرد ضد منافع منطقه و ضد همبستگی مسلمانان و حتی ضد همبستگی خود اعراب است. بنابراین، این کار خدمتی به منافع اسرائیل است و غیر از آن متاسفانه نه تنها منافع اسرائیل را تامین می کند، بلکه موجب اختلاف بین اعراب-اعراب و عرب-عجم هم می شود و به اختلافات فرقه ای و اختلافات مذهبی هم بیشتر دامن می زند. یعنی در واقع اختلافات مذهبی را که به نوعی توسط کشورهای بزرگ و استعمارگر تقویت شده ، همان اختلافات را تعمیق می کنند. در واقع شورای همکاری خلیج فارس نشان داد که عملا نمی خواهند همبستگی و اتحاد مسلمان ها و وحدت مسلمان ها وجود داشته باشد. متاسفانه این موضوع به شکاف و بحران منطقه ای منجر خواهد شد. بیشتر اختلافات را بین عرب ها، شیعه و سنی عمیق خواهد کرد. در ابعاد مختلفی باعث بی ثباتی خواهد شد و انسجام و وحدتی که انتظار می رفت را سست خواهد کرد. از آن بدتر این است که اتحادیه عرب هم از کشورهای شورای همکاری خلیج فارس پیروی کرده است. در واقع این اتحادیه که تاکنون نتوانسته است در طول حیات خود هیچ اقدام قاطعی علیه اسرائیل اتخاذ کند، بر خلاف علت شکل گیری آن (که برای دفاع از منافع جهان عرب در مقابل اسرائیل بوده است) ولی در حال حاضر به جای این کار، علیه حزب الله کار می کند. در بعد دیگری این موضوع باعث خواهد شد که اسرائیل در حمله به منافع مردم لبنان و حزب الله گستاخ تر شود و اسرائیل در آینده پشتوانه محکم تری برای حمله به جنوب لبنان و منافع اعراب و مسلمان ها و علیه منافع حزب الله داشته باشد. بنابراین، به طور قطع انجام چنین کاری توسط شورای همکاری خلیج فارس، خواسته لابی اسرائیل بوده است. جدا از این نیز باید گفت این بیانیه به مردم لبنان ثابت خواهد کرد که نباید به کشورهای عربی و رژیم های درباری این منطقه امیدی داشته باشند. باید به خود و به مردم، مقاومت و حزب الله تکیه کنند. در این میان این بیانیه به شدت باعث شده است که باعث کاهش محبوبیت جنبش هایی در لبنان (که طرفدار کشورهای عربی خلیج فارس و نظام آل سعود بوده اند) شود. در مجموع در لبنان، آن ها بازی را خواهند باخت و کاملا به ضرر کشورهای عربی خواهد شد.

واژگان کلیدی: رویکرد شورای همکاری خلیج فارس علیه حزب الله، پیامدهای بیانیه شورای همکاری خلیج فارس علیه حزب الله، شورای همکاری خلیج فارس، حزب الله لبنان

مطالب مرتبط