مركز بين المللي مطالعات صلح-IPSC
گزارش ها و اخبار رسانه هاي منطقه حكايت از اتحاد 7 گروه مسلح تندرو سوری تحت عنوان «جبهةالاسلامیة» دارد . گفته ميشود جبهة الاسلامیة بیشتر در برگیرنده گروه‌های سلفی و تندرو «لواء توحید»، «احرار الشام»، «صقور‌الشام»، «لواء اسلام»، «لواء الحق» و «الجبهة الاسلامیة الکردیة» به عنوان اصلی‌ترین اعضای ائتلاف جدید مخالفان مسلح است. در واقع حاميان اين تشكل برجسته شده امروز تلاش کرده اند تا با متحد کردن این گروه‌ها موازنه قوا در عرصه میدانی سوریه را به سود خود تغییر دهند.در همين راستا گفتگويي با دكتر هادي محمدي كارشناس مسائل سوريه داشته ايم:
واژگان كليدي: قدرت گيري جبهه الاسلامیه در سوريه، قدرت جبهه الاسلامیه، تفاوت جبهه الاسلامیه با جبهه النصره و داعش، جدايي جبهه الاسلامیه از ارتش آزاد، جبهه الاسلامیه
مركز بين المللي مطالعات صلح: اگر به روند قدرت گيري جبهه الاسلاميه در سوريه نگاهي داشته باشيم اين جبهه چرا رسانه اي تر و مطرح تر شده است؟
جبهه الاسلاميه در سوريه زماني شكل برجسته تر در سياست تبليغاتي و ميداني حضور بيشتر پيدا كرد كه تحولاتي در محيط ميداني و داخلي سوريه شكل گرفت. هر چند انتقال نيرويهاي افراطي به داخل سوريه و جنگ با نظام اين كشور پديده القاعده را در دو شاخه قدرتمند داعش و النصره توليد كرد. اما موجب شد عملا جريان هايي تحت عنوان ارتش آزاد شناخته مي شدند و همچنين جريان هاي اخواني به حاشيه رفتند و تقريبا ضعيف و يا از بين رفتند. در ميان ارتش آزاد رويكرد اضمحلال و فرسايش جدي شكل گرفت و جريان هاي اخواني هم تلاش كردند تا خود را با وضعيت جديد تطبيق دهند. همچنين پديده افراطي القاعده موجب شد كه هزينه هاي اساسي و تبليغاتي كشورهاي غربي و كشورهاي حامي تروريست هاي مسلح در سوريه افزايش پيدا كرده و حتي آنها نتوانند عنوان حامي جريان هاي معتدل در سوريه را مورد توجه و مطرح كنند. بعد از انتقال پرونده سوريه از قطر به عربستان، عربستان تلاش كرد صحنه ي ميداني را از راه داعش و النصره به نقطه اي برساند كه فرسايش و ساقط كردن نظام سوريه را محقق كند. اما اين رويكرد مورد نظر عربستان هم محقق نشد و صحنه ميداني به سمت مسلط شدن نيروهاي ارتش سوريه در نقاط مختلف منتهي گرديد. در اين حال آنها با اينكه مخالفان را در ژنو دو حاضر كنند ناچار بودند كه نوعي ويترين و نماد نمايشي بوجود آورند كه هم در صحنه سياسي و نظامي سوريه حضور داشته باشد و هم بتواند آن را به عنوان نماينده گروه هاي افراطي كه اختيار و مديريت آن در دست عربستان است و حمايت بقيه كشورهاي چون قطر، تركيه، بحرين، امارات و .. را در كنار خود دارد معرفي كنند. در اين راستا جبهه الاسلاميه مد نظر قرار گرفت. اين جبهه در واقع تركيب ناهمگوني از هفت گروه را تشكيل مي دهند. جبهه الاسلاميه هم داراي جريان هاي اخواني ، كساني كه مورد حمايت قطر وتركيه هستند و هم كساني كه ريزش هاي ارتش آزاد كه در حال فروپاشي است را به داخل اين جبهه الاسلاميه فراخوانده اند. همچنين جريان جيش الاسلام آقاي ظهران علوش كه مستقيما از عربستان پول دريافت ميكند در آن حضور دارد. اما به گونه كلي مديريت كلي جبهه الاسلاميه در دست عربستان است و مورد حمايت بقيه كشورهاي عرب هم هست. این جریان به اصطلاح معتدل متشکل از 7 گروه سلفی است و برآورد مي شود كه بيش از 75 هزار نيرو در اختيار داشته باشد تا بتواند موازنه اي را ايجاد و پيشرفت و موفقيت هايي به دست آورد و هم به عنوان نماينده اي از گروه هاي مسلح در سوريه در نشست احتمالي ژنو در بهمن ماه حضور پيدا كند و حدا الامكان در كسب پيروزي در ميدان امتيازهايي را به دست آورد
مركز بين المللي مطالعات صلح: با توجه به برخي درگيريهاي اخير جبهه الاسلاميه با ارتش آزاد حضور توان كنوني جبهه الاسلاميه تا چه ميزاني است؟
درگيري به معناي آنكه حمله اي از سوي جبهه الاسلاميه انجام شده باشد وجود نداشته است، بلكه در طي كودتايي آرام، محاسبه شده و هماهنگ شده از بالا رخ داد و عناصر در صحنه خيلي از اين روند مطلع نبودند. در منطقه باب الهوي كه تنها معبر ورود باز از سوي تركيه بوده است جبهه الاسلاميه انبار ارتش آزاد بود را فتح کرد. آنها قبلا هم سلاح هاي اسرائيلي و امريكايي دريافت كرده بودند. در واقع جبهه الاسلاميه بر منابع تسلحياتي ارتش آزاد مسلط شد كه وضعيت فوق العاده اي براي ارتش آزاد ايجاد شد و ژنرال سليم الدرس هم به قطر فرار كرد. معناي اين امر آن است كه عمر سياس ارتش آزاد به پايان رسيده است و امكانات جنگي آن در اختيار جبهه الاسلاميه قرار گرفته تا ويتريني سياسي و علمياتي كه ضرورت نشان دادن چهره اي معتدل را دارد معرفي گردد و در صحنه سوريه شكل گيرد. در شرايط كنوني جبهه الاسلاميه در برخي مناطق ريف ادلب و در برخي محله اي داخل حلب و عمدتا در مناطق گوشه اي از جمله القلمون، غوطه شرقي و غوطه غربي و مناطقي (كه تحت محاصره ارتش سوريه است) حضور دارد. بخش عمد هاي از امكانات اين گروه در قنيطره و نزديك مرزهاي اردن بوده و از راه مرزهاي اردن مورد حمايت قرار ميگرد.
مركز بين المللي مطالعات صلح: تشکیل «جبهه الاسلاميه» تا چه ميزاني مي تواند شرایط میدانی در سوریه را تغيير دهد؟
اين نيرو نيرويي تازه نفس نيست و نام آن در صحنه وجود داشته است، اما تركيب و تابلو جديدي براي خود در نظر گرفته تا در لحظه موعود فرصت هاي سياسي را به دست گيرد. در اين حال اينكه جبهه الاسلاميه در صحنه ميداني بتواند موفقيتي كسب كنند وابسته به طرفي است كه عربستان و رژيم صهيونيستي و امريكا دنبال ميكند. قرار است حمايت مالي بسيار گسترده و نظامي از اين گروه صورت گيرد تا آنها بتوانند در صحنه اقداماتي را محق كنند. در اين حال اينكه تا چه ميزاني اين اقدام امكان پذير است كه گروهي كه در مناطق مختلف عمدتا در محاصره به سر مي برد امكاناتي به دست آنها رسد منوط به اين امر است كه از مرزهاي اردن نيرويها آموزش ديده توسط امريكايي ها مديريت شوند با سلاح ها و امكانات گسترده بتوانند وارد مرزهاي سوريه شوند كه اين امر هم در حد تغيير معادله داخلي در سوريه امكان پذير نيست. اگر چه احتمال آن وجود دارد. يعني امكان تغيير آنها در معادله سوريه وجود ندارد. اما جاي هوشياري و خطر وجود دارد. در اين حال تعامل اين جبهه با النصره و داعش در حالي است كه از آنجا كه داعش و تا حدي به گونه غيرمستقم النصره در مديريت استخبارت عربستان است قرار نيست كه اين جبهه با داعش و النصره وارد درگيري گردد. دليل واضع اين امر آن است كه در مناطق باب الهوي هم نيروهاي جبهه الاسلاميه حضور دارند و هم داعش و النصره و با توجه به امكاناتي كه از مرزهاي تركيه و سلاح ها امريكايي وجود دارد بايد حملاتي به سوي داعش داشته باشند كه عملا اين امر رخ نداد. همچنين در حلب و غوطه غربي و شرقي اين نيروها در كنار هم اند.
گفتگو از فرزاد رمضاني بونش
