مركز بين المللي مطالعات صلح- IPSC
سفر شیخ صباح آل‌احمد الصباح، امیر کویت در صدر هیاتی عالی رتبه به ایران، جدا از توسعه روابط دوجانبه ایران و کویت داراي ابعاد ديگري نيز هست. سفر شیخ صباح آل‌احمد الصباح در مقام امیر کویت (كه برای نخستین بار به ایران سفر می کند ) می تواند علاوه بر روابط دو جانبه فصلی تازه از روابط منطقه ای را برای ایران را رقم بزند. در اين حال سندهای همکاری اقتصادی، تجاری، بازرگانی و همچنین فرهنگی و امنیتی میان دو کشور در این سفر به امضای مقامات ایران و کویت خواهد رسید.به همين منظور براي بررسي بيشتر سفر امير كويت به تهران گفتگويي با دكتر اردشير سنايي كارشناس مسائل خاورميانه داشته ايم:
واژگان كليدي: اهميت سفر امير كويت به تهرانًٌُُْ,پيامدهاي سفر امير كويت به تهران, سفر امير كويت به تهران, روابط ايران و كويت
مركز بين المللي مطالعات صلح: امیر کویت به ایران چه اهدافي را در سفر به تهران دنبال می کند؟
در طول سي و پنج سال گذشته روابط ايران با كشورهاي حاشيه خليج فارس روابط ويژه اي بوده است. در اين بين كشورهاي عربي اين منطقه روابط تقريبا سرد و گاه همراه با تنشي را با جمهوري اسلامي ايران داشته اند. در ابتداي پيروزي انقلاب اسلامي ايران با توجه به موضوع صدور انقلاب و حمايت ايران از نهضت هاي آزادي بخش كشورهاي منطقه به شدت از اين امر دچار نگراني شدند مي توان گفت بعد از عربستان كشور كويت از اين موضوع مي هراسيد. كويت داري اقليتي شيعي بود و از اين نظر احساس نگراني ميكرد. اندك زماني بعد از انقلاب با شروع جنگ عراق بر ضد ايران تنش هاي بين ايران و كويت كاملا خود را نشان داد. چرا كه كويت حامي لجستيكي، مالي و سياسي عراق در طول جنگ بود. به همين منظور در معرض حملاتي گاه داخلي قرار ميگرفت و ايران را به عنوان عامل اين ناآرامي هاي معرفي ميكرد. حتي كار به جايي رسيد كه كويت علنا از ايالات متحده براي عبور نفت كشهاي خود درخواست كمك كرد. بعد از جنگ با توجه به حمله عراق به كويت و مواضع ايران در آن دروان ما شاهد نوعي رويكرد جديد در روابط ايران با كويت شديم. اين دوران كوتاه روابط دو كشور بهبود يافت. در دوران رياست جمهوري آقاي هاشمي تلاش ايران براي نزديكي به كشورهاي منطقه بود. اما در اواخر اين دوره با مشكلاتي روبرو بوديم. همچنين دوره اصلاحات از معدود دوراني است كه ايران و كويت توانستند نه به اندازه زياد كه در حدي تعريف مجددي از روابط داشته باشند. در همين دوران هم امير كويت در اجلاس سازمان كشورهاي اسلامي به تهران سفر نكرد. در دوره هشت ساله احمدي نژاد با وجود تلاش دولت ايران عملا نگراني ديگري هم اضافه شد و كويت در شمار كشورهايي قرار گرفت كه نسبت به نيروگاه هسته اي بوشهر نگراني هايي داشت. بعد از انتخابات دوره يازدهم ايران با توجه به نگرش جديد در سياست خارجي ايران و تلاش ايران براي بازسازي روابط ايران با نظام بين الملل و جهان خارج و تنش زدايي و اعتماد سازنده با كشورهاي مختلف در پيش گرفته است. به نظر ميرسد كه طرف مقابل حس كرده است اكنون زمينه بهبود روابط مناسب است. در اين حال كويت در حال تعريف جديدي از روابط خود با ايران است. با توجه به تحول در منطقه من فكر ميكنم سفر اخير امير كويت نقطه مناسبي براي شروع دوران جديدي از روابط بين ايران و كويت است.گذشته از اين اگر سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران به همين گونه جلو رود و مشكلات خود را با جهان خارج حل كند شايد اين سفر بتواند در توسعه مناسبات دو كشور در آينده تاثير گذار باشد.
مركز بين المللي مطالعات صلح: امیر کویت را وزرای تجارت، صنعت، نفت و خارجه این کشور همراهی می کردند. به نظر ميرسد شخص شیخ صباح آل‌احمد الصباح نگاه ویژه ای به توسعه روابط دوجانبه به خصوص در بعد همکاری های تجاری و اقتصادی دارد. جدا از اين اين سفر چه تاثيرات منطقه اي و بين المللي خواهد داشت؟
ايران در خليج فارس يك قدرت منطقه اي است. يعني چه كشورهاي عربي به اين امر نظر داشته باشند و چه مخالف اين امر باشند اين امر واقعيت است. بنابراين وارد شدن به مناسبات و روابط رو به رشد با جمهوري اسلامي ايران به نفع كشورهاي منطقه است. امري كه عربستان هم در همين مسير قرار گرفته است و به دنبال بهبود روابط خود با ايران است. بنابراين سفر امير كويت كه عالي ترين مقام رسمي كشور كويت است اتفاق نادري در سالهاي گذشته است و مي تواند موجب نزديكي و رابطه بهتر كويت با جمهوري اسلامي ايران گردد. دو كشور ميتوانند در حوزه هاي گوناگون روابط را ارتقا دهند. در واقع خليج فارس و امنيت اين منطقه و اعتماد سازي و رفع نگراني از كشورهاي عربي اين منطقه و كاهش ايران هراسي دو متغيري هستند كه مي تواند مورد توجه قرار گيرد و حداقل موجب كاهش تنش و مناسبات سرد گردد و فضاي جديدي را براي طرفين باز كند.
مركز بين المللي مطالعات صلح:دولت کویت اظهار امیدواری کرده است که این سفر تاریخی به امنیت و ثبات منطقه کمک کند.هوشیار زیباری وزیر خارجه عراق هم اعلام کرده است که سفر پیش روی صباح الاحمد الجابر الصباح پادشاه کویت به ایران بسیار مهم بوده و در منطقه به آن امیدبسته اند. در اين حال پيامدها منطقه اين سفر بر روابط ايران با عربستان و امريكا چيست؟
روابط عربستان با ايران متفاوت است و بيش از آنكه كويت بتواند بر روابط ايران و عربستان تاثير گذارد اين عربستان است كه مي تواند بر روابط بين ايران با كويت و تمام كشورهاي حاشيه خليج فارس به استثناي قطر و عمان تاثير گذار باشد. همچنين امريكا هم نوع مناسباتش با ايران مشخص و از راه كانال هاي ويژه خود است. اما به هر حال اينكه ايران با كشوري مانند كويت در منطقه ارتباطات بهتري برقرار كند در مجموع در نوع مناسبات ما با كشورهاي مختلف چه در داخل منطقه و چه در فراتر از منطقه بي تاثير از اين سفر نيست، اما نبايد اين سفر را بدان اندازه بزرگ دانست كه سفر عربستان و امريكا تحت تاثير اين سفر روابط بهتري با ايران خواهد داشت. در واقع بايد گفت سفر امير قطر به تهران تاثير مثبتي بر معادلات منطقه اي جمهوري اسلامي ايران داشته باشد.
مركز بين المللي مطالعات صلح:آيا اين سفر مي تواند موجب كاهش تنش ايران با كشورهاي عربي چون عربستان در پرونده هاي عراق و سوريه گردد؟
ايران با كويت در سوريه داراي تنش جدي اي نمي باشد و درگيري اصلي ايران با قطر و عربستان است اما كويتي ها مي توانند در عراق مي تواند تاثير گذار باشند. چرا كه عراق كماكان محل چالش بين گروه هاي مختلف و عربستان است.
