مركز بين المللي مطالعات صلح – IPSC
در گذشته مسعود بارزانی رئيس اقليم كردستان عراق با تشکیل نشست هایی در اربیل توانست اختلاف های موجود میان کردهای سوریه را حل و فصل کرده و آنها را متحد کند. چنانچه شورای ملی کردهای سوریه و مجلس خلق در غرب کردستان وابسته به حزب اتحادیه دموکراتیک سند تفاهمی با نام «اعلامیه هولر (اربیل)» زیر نظر مسعود بارزانی رئیس منطقه کردستان عراق برای اتحاد امضا کردند. اما به دنبال رویداد های چند ماه گذشته در سوریه و افزايش نقش كردها در مناطق كرد نشين سوريه اخبار و گزارش هاي متعددي در مورد نوع رويكرد بارزاني نسبت به كردهاي سوريه و درگيري ها و اختلافات بين احزاب و گروه هاي كردي منتشر شده است. در اين بين براي واكاويي بيشتر اين امر و بررسي نوع نگاه اقليم كردستان عراق به كردهاي سوريه به گفتگويي با ناظم دباغ كارشناس مسائل كردي و نماينده كردهاي سوريه در ايران پرداخته ايم:
واژگان كليدي: كردهاي سوريه، اقليم كردستان عراق، بارزاني و رابطه با حزب اتحاد دمكراتيك سوريه ، رويكرد اقليم كردستان عراق به كردهاي سوري، نگاه بارزاني به كردهاي سوريه، شورای ملی کردهای سوریه، هیئت عالی کردها
مركز بين المللي مطالعات صلح: قبلا شورای ملی کردهای سوریه و مجلس خلق در غرب کردستان وابسته به حزب اتحادیه دموکراتیک سند تفاهمی با نام «اعلامیه هولر (اربیل)» زیر نظر مسعود بارزانی رئیس منطقه کردستان عراق برای اتحاد امضا کردند و هیئت عالی مشترک با نام هیئت عالی کردها شکل گرفت. در اين بين نقش و نفوذ كنوني دولت اقليم كردستان در ميان احزاب كردي سوريه تا چه ميزاني است ؟
حکومت اقلیم کردستان زاده تلاش و کوشش مردم کردستان عراق می باشد، و امروزه در چهارچوب قانون اساسی عراق پایبند به حفظ منافع خود است و تلاش می کند در چهارچوب عراق متحد و یکپارچه از منافع خود دفاع ، و مسائل و مشکلات خود را حل کند. فقط در این چهارچوب نقش خود را ایفا می کند و به خود اجازه نمی دهد در امور داخلی کشورهای دیگر به بهانه کرد بودن دخالت کند. اما همچون حق طبیعی روا می داند تا به منظور راهنمایی و نصیحت پناهندگان سوري را به مناطق اقلیم کردستان انتقال دهد. بنابراين تلاش می کند در چهارچوب قوانین بین الملل آسایش و آرامش و شرایط زندگی را برای آنان فراهم کند.
مركز بين المللي مطالعات صلح: نوع حمايت كنوني حكومت اقليم از نهادهاي سياسي و نظامي كردهاي سوريه تا چه ميزاني است؟
تنها کاری که حكومت اقليم كردستان انجام می دهد پشتیبانی و کمک به حل مشکلات از طریق مذاکره و گفتگو و ایجاد صلح است که این هم از دید حکومت اقلیم کردستان در چهارچوب سیاست های استراتژیک است. در واقع از آنجا كه لازم است كردهاي سوريه با آگاهی و ذکاوت همدستی و اتحاد بیشتری داشته باشند و این نظر با استراتژی حکومت اقلیم کردستان و کردها هماهنگی و همخوانی دارد، در واقع رهبران سیاسی کرد در تلاش برای ایجاد این شرایط و وجود یک نیروی مسلح و بازدارنده در سایه ی رهبری مشترک هستند و در این زمینه تلاش های بارزانی و نیروها و رهبران دیگر آن را تشدید کرده است. چرا كه باید از مواظب باشند که جنگ داخلی بین كردهاي سوري روی ندهد. چون در این میان دشمن تلاش می کند تا طرف های کرد را بر ضد یکدیگر تحریک کنند ، و درصورت رخ دادن آن با وجود تلاش همه طرف ها و رهبری سیاسی کرد و حکومت اقلیم کردستان آرزوهایشان به باد خواهد رفت.
مركز بين المللي مطالعات صلح: مهمترين راهبردها و سياست هاي مسعود بارزاني و حكومت اقليم كردستان عراق از ايفاي نقش در مناطق كردنشين سوريه چيست؟
همه می دانند که در طول تاریخ کردهای سوریه از تمامی حقوق خود محروم بوده اند. تا جایی که در سایه رژیم بعث خاندان اسد كردهاي اين كشور حتی شهروند سوریه هم نبودند. در همين راستا بشار اسد به عنوان رئیس حکومت سوریه تا کنون به حقوق کردها اشاره ای نکرده است و به شیوه ای وحشیانه به خواسته های شان پاسخ داده است. با وجود اين از دید من اگر به وضع کنونی سوریه ؛ با وجود سپاه آزاد و نصرت الاسلام و سلفی ها ، بنگريم اگر آینده کردهاي سوريه از زمان زمامداری اسد بدتر نباشد بهتر نخواهد بود. لذا لازم است كردهاي سوريه با آگاهی و ذکاوت همدستی و اتحاد با هم بیشتری داشته باشند. يعني باید هم از رژیم اسد دوری کنند و هم از وجود سپاه آزاد و سلفی ها، که این نظر با استراتژی حکومت اقلیم کردستان و کردها هماهنگی و همخوانی دارد.
مركز بين المللي مطالعات صلح: با توجه به رابطه حزب اتحاد دموکراتیک (PYD) و حزب کارگران کردستان ترکیه آيا بارزاني و حكومت اقليم كردستان تلاش ميكند نقش حزب اتحاد دمكراتيك در سوريه كاهش يابد؟
کم کردن نقش هر طرف سیاسی و مسلح کرد در سوریه باعث تضعیف این جنبش و پیروزی طرح دشمنان است که این عکس خواست کردها است.
مركز بين المللي مطالعات صلح: قبلا رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه اعلام كرده است که به هیچ وجه نمی توانیم فعالیت های حزب اتحاد دموکراتیک در سوریه را جدا از گروه تروریستی پ ك ك بدانیم. در اين بين نوع رويكرد و فشار ترکیه بر «مسعود بارزانی» براي عدم همكاري اقليم كردستان با حزب اتحاد دموکراتیک در سوریه چه تاثيري بر رابطه اقليم كردستان و حزب اتحاد دمكراتيك دارد؟
تلاش های ترکیه از اوایل بروز مشکلات سوریه آشکار بود ولی ترکیه دوست دشمنان خود را دشمن می داند. در اين حال ذکاوت و هوشمندی کردها در آن است که اجازه ندهند دشمنان شان به اهداف خود برسند.
مركز بين المللي مطالعات صلح: “شورای ملی کردی سوریه” که با حمایت و محوریت کامل مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان تشکیل شده است، بارها با «رهبر حزب اتحاد دموکراتیک سوریه» رقابت جدی بر سر کنترل و مدیریت مناطق کردی سوریه داشته و بارها موجب بروز تنش های سیاسی، تبلیغاتی، اجتماعی و حتی نظامی بین این دوجریان شده است. چه عواملي براي كاهش تنش بين احزاب كردي مورد نياز است؟
انجمن ها همه باید یکدیگر را قبول داشته باشند و تلاش کنند همه نیروها با یکدیگر متحد باشند. آنان باید بدانند مخالفت هر طرف با طرف دیگر به ضرر خودشان تمام می شود.
مركز بين المللي مطالعات صلح: آيا شما اقليم كردستان عراق را الگويي براي كردهاي سوريه مي دانيد؟
لازم است کردهای سایر کشورها به واقعیت کردستان عراق بنگرند که یکی شدن گفتار سیاسی و تلاش مشترک و باور به دیالوگ و حل مشکلات در چهار چوب قانون اساسی عراق سبب ایجاد وضع کنونی كردهاي عراق در کردستان عراق شده است .
مركز بين المللي مطالعات صلح: از نگاه اقليم كردستان نقش آينده “هیات عالی کردی” سوريه در آينده سوريه چيست؟
كردهاي سوري بايد به توجه به اين نقش وحدت خود را حفظ كنند و در چارچوب قانون اساسي و به حقوق كردها توجه كنند.
مركز بين المللي مطالعات صلح: آينده رويكردها و راهبردهاي اقليم كردستان عراق نسبت به احزاب كردي و مناطق كردنشين سوريه به چه متغيرهايي بستگي دارد؟
حکومت اقلیم کردستان افقي برای آینده کردها در سوریه است . كردهاي سوريه هم باید با تلاش مشترک و گفتار سیاسی و رهبری واحد از مناطق خود در مقابل دیکتاتوری و سلفی ها و القاعده محافظت کند.
گفتگو از فرزاد رمضاني بونش
