فاطمه خادم شیرازی مرکز بینالمللی مطالعات صلح – IPSC در دهههای اخیر، انرژی به یکی از محورهای کلیدی تعاملات و رقابتهای ژئوپلیتیک تبدیل شده است. میدان گازی تامار در شرق مدیترانه، که عمدتاً توسط اسرائیل مورد بهرهبرداری قرار گرفته، با ذخایر عظیم خود نه تنها تأمینکننده نیازهای داخلی اسرائیل است، بلکه موقعیت استراتژیکی برای صادرات گاز به اروپا دارد. با خرید سهم قابلتوجهی از میدان گازی تامار توسط آذربایجان و مشارکت این کشور در پروژههای انرژی مدیترانه شرقی، جایگاه آذربایجان در ژئوپلیتیک انرژی منطقه ارتقا یافته و در مقابل، نگرانیهای امنیتی جدی برای ایران ایجاد شده است. این همکاریها، فراتر از منافع اقتصادی، بستری برای نفوذ اطلاعاتی، نظامی و فناورانه اسرائیل در نزدیکی مرزهای ایران فراهم کرده است. موقعیت راهبردی آذربایجان و منطق ورود به مدیترانه آذربایجان، دارنده یکی از بزرگترین میادین گازی جهان (میدان شاهدنیز در دریای خزر)، پس از تثبیت زیرساختهای صادراتی خود به اروپا از طریق پروژههایی