فاطمه خادم شیرازی پژوهشگر روابط بین الملل مرکز بین المللی مطالعات صلح – IPSC لبنان در پایان سال ۲۰۲۵ در یکی از حساسترین مقاطع تاریخ معاصر خود قرار گرفته است. فشار فزاینده آمریکا و اسرائیل برای خلع سلاح حزبالله، همزمان با تداوم حملات اسرائیل و ضعف ساختاری دولت مرکزی، این کشور را در برابر انتخابی پرهزینه قرار داده است: یا حرکت به سوی انحصار دولتی سلاح و پذیرش تبعات داخلی آن، یا حفظ وضع موجود با خطر بازگشت جنگ گسترده. این وضعیت نهتنها امنیت داخلی لبنان، بلکه توازن منطقهای و محاسبات بازیگران جهانی را نیز تحت تأثیر قرار داده است .(1)(2) – زمینه تاریخی – نظامی بحران حزبالله از دهه ۱۹۸۰ با حمایت جمهوری اسلامی ایران، بهعنوان پاسخی به اشغال جنوب لبنان توسط اسرائیل شکل گرفت و بهتدریج به بازیگری تعیینکننده در معادلات امنیتی و سیاسی لبنان بدل شد. تلاشهای نظامی اسرائیل در سالهای ۱۹۸۲ و ۲۰۰۶ برای نابودی این