نقش آمریکا در تداوم، توقف و آینده آتش بس در غزه
دکتر محمد مهدی مظاهری استاد دانشگاه مرکز بین المللی مطالعات صلح-ipsc طی روزهای گذشته نوار غزه شاهد آتش بسی موقت برای آزادی متقابل گروگانها و زندانیان اسرائیلی و فلسطینی و امداد رسانی محدود به غزه بود؛ آتش بسی که نهایتاً نه به دلیل احترام به رأی مجمع عمومی سازمان ملل و یا قطعنامه شورای امنیت، بلکه به واسطه چانه زنی های سیاسی و میانجیگری قطر و چراغ سبز آمریکا عملیاتی شد. اینکه چرا سازمان ملل و نهادهای مختلف آن و نیز جهان عرب و اسلام علی رغم نشستهای مختلفی که برگزار کردند، نتوانستند برای پایان دادن به فاجعه ضد انسانی که اسرائیل در غزه رقم زد، کاری انجام دهند، موضوع مهمی است که در مطالب قبلی تا حدودی به آن پرداخته شده و البته جا دارد که حقوقدانان و تحلیلگران سیاسی بیشتری به آن پاسخ دهند. اما مسأله مهمی که شاید کمتر به طور مستقیم مورد بررسی قرار گرفته، نقش
نگاهی به تجارت جهانی تسلیحات
مریم وریج کاظمی پژوهشگر مسائل ژئوپلیتیک مرکز بین المللی مطالعات صلح- IPSC طبق آخرین آمار (2021)مراکز نظامی جهان، درآمد فروش تسلیحات 25 شرکت پیشرو تسلیحاتی جهان بالغ بر 422.56 میلیارد دلار بود که این رقم نسبت به سال قبل آن 38 میلیارد دلار یا نزدیک به 10 درصد افزایش داشته است(1). به جز سه شرکت اروپایی و اسرائیلی، بزرگترین فروشندگان اسلحه در جهان یا در ایالات متحده آمریکا یا در چین مستقر اند. طبق آخرین آمار «لاکهید مارتین» بزرگترین شرکت تولید تسلیحات و خدمات نظامی در جهان بود که بیش از 60 میلیارد دلار فروش سلاح داشت(2). در هفتههای پس از بحران اوکراین، ارزش بازار«ریتون تکنولوژی» از 128 میلیارد دلار در ابتدای سال به 155 میلیارد دلار رسید. «لاکهید مارتین» سال 2022 را با ارزش 98 میلیارد دلار آغاز کرد و تا پایان سال، این رقم به 127 میلیارد دلار رسیده بود که بالاترین رقم از زمان ثبت رکوردها است.
ناتو و خطر ناامنی ها در بالکان غربی
دکتر علی بمان اقبالی زارچ کارشناس ارشد یوراسیا مرکز بین المللی مطالعات صلح-ipsc در این اواخر به کرات مقامات اکراینی بویژه زلنسکی نسبت به تلاش روسیه برای شعله ور ساختن جنگ جدیدی در اروپا به ویژه منطقه بالکان هشدار داده اند در همین راستا ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو، سفر خود به کشورهای بالکان غربی را در این هفته برای نشان دادن حمایت و مشارکت در منطقه ای با آتش سوزی در چندین جبهه امنیتی به پایان رساند. ادی راما، نخست وزیر آلبانی روز چهارشنبه از ناتو خواست تا نیروهای نظامی خود در کوزوو را بیشتر تقویت کند و مرزهای این کشور با صربستان را ایمن کند و هشدار داد که خشونتهای قومی اخیر در کوزوو میتواند منجر به درگیری گستردهتر در بالکان شود. راما پس از نشست غیررسمی اعضای ناتو در بالکان غربی در مقدونیه شمالی گفت که مرز کوزوو با صربستان خارج از کنترل است. امری که موجب شده
وضعیت سیک های هند
دکتر گلناز سعیدی استاد دانشگاه مرکز بین المللی مطالعات صلح-ipsc چکیده دین سیک، به عنوان یکی از جوانترین دینهای اصلی جهان، موفق به ایجاد یک هویت متمایز و جدید در میان دینها شده است. سیکیسم، دینی است که از تاثیرات بهکتی ) بهکتی به اصطلاح به عشق و اخلاص به خدا یا نیکوکاری به جامعه است) الهام میگیرد و بر اصول برابری و عدالت تأکید دارد. پیروان آن به عنوان یک جامعه مذهبی-اجتماعی متمایز ظاهر شدهاند. این جامعه در سراسر جهان پراکنده است، اما بخش زیادی از آنها در پنجاب هند زندگی میکند. با این حال، این جامعه به دلیل الگوی توسعه تغییر کرده و با چالشهای زیاد اجتماعی-اقتصادی و در منظر جهانی ظاهر شده است. دسترسی به آموزش و خدمات بهداشتی با کیفیت برای همه اعضای این جامعه، به منظور امکان مشارکت آنها در فرآیند توسعه، چالشهای اولیه هستند. تنوع شغلی – انتقال از بخش کشاورزی به بخشهای غیرکشاورزی
آینده کانال سوئز
فاطمه خادم شیرازی/پژوهشگر/ مدرس دانشگاه مرکز بین المللی مطالعات صلحIPSC- راههای تجاری کلیدی در خاورمیانه و شمال آفریقا بیشتر در مسیرهای دریایی قرارگرفته است.بنابراین هر نوع خللی در این مسیرها با عواقب وخیمی همراه است.یکی از این آبراه های دریایی کانال سوئز است که در تقاطع سه قاره واقع شده ، و تأثیرات گسترده ای بر زنجیره های تأمین جهانی دارد. یکی از این خلل ها، گرفتار شدن کشتی باری در سال 2021 در کانال سوئز به مدت شش روز بود. دولت مصر بعد از این واقعه مشتاق توسعه محور دوطرف کانال و منطقه اقتصادی با رویکرد جذب سرمایه داخلی و خارجی شد.با توجه به این که مصر بیشترین بهره را از این کانال دریافت می کند، سعی داریم به این سوالات که چگونه مصر با این چالش مهم روبرو شده است؟ و این که آیا کشورها ذینفع، ممکن است از مسیرهای جایگزین استفاده کنند؟و چه عواملی در آینده می
منازعات خاورمیانه و آشفتگی رقابت های ژئوپلیتیک
حسین ربیعی دانشیار جغرافیای سیاسی دانشگاه خوارزمی مرکز بین المللی مطالعات صلح-ipsc منطقه خاورمیانه از زمانی که تاریخ به یاد دارد همواره و همیشه درگیر خشونت و منازعه بازیگران بوده است و پویایی رقابت های ژئوپلیتیک این منطقه، بیش از دیگر مناطق جهان به چشم آمده و بر تاریخ سیاسی جهان اثر داشت است. تنوع قومی و مذهبی و پراکندگی منابع مختلف در کنار موقعیت ارتباطی استراتژیک از دلایل و عوامل این وضعیت بوده است. عواملی که همچنان باقی هستند و خواهند بود و به نظر می آید دامنه و درازای کشمکش ها را به نسل های آینده خواهند رساند. سیاست ورزی کشورهای نسبتاً جوان در زمینه ای که به طور طبیعی فاقد توازن قدرت مناسب است؛ تاریخ طولانی از شکست و پیروزی گروه های مختلف در خود دارد و مجموعه ای از بازیگران بزرگ و کوچک را در خود جای داده است، سرعت و شدت کنش های ژئوپلیتیک را
گسترش فرهنگ مقاومت در فلسطین
دکتر سعید پورعلی عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی پژوهشگاه علوم انسانی اجتماعی جهاددانشگاهی مرکز بین المللی مطالعات صلح-IPSC 12 نوامبر 2023 مرکز تحقیقات سیاست و نظرسنجی فلسطین در پایگاه اطلاع رسانی خود(1)مبادرت به انتشار نتایج نظر سنجی کرد که در بازه زمانی 28 سپتامبر تا 12 اکتبر 2023 ، در مورد افکار عمومی فلسطینیان در کرانه باختری انجام داده بود. کرانه باختری در دوره منتهی به نظرسنجی شاهد چند تحول مهم بود. از جمله افزایش تعداد حملات تروریستی توسط شهرک نشینان ، شتاب بیسابقه در حوادث و خشونتهای شهرکنشینان از جمله کشتار، شکنجه، سوزاندن خانهها، باغها و اتومبیلها و حملات بیسابقه به عبادتگاهها و حمله غافلگیرانه حماس از نوار غزه به سرزمین های اشغالی و اقدام های تلافی جویانه اسرائیل که علیرغم گذشت 40 روز همچنان ادامه دارد،بود . بسیاری از حملات شهرک نشینان اسرائیلی به فلسطینان به ویژه فلسطینی های ساکن کرانه باختری زیر نظر ارتش اسرائیل و با حمایت آنها
نقش سیاسی، اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی مسیحیان سوریه
دکتر گلناز سعیدی عضو هیئت علمی استاد دانشگاه مرکز بین المللی مطالعات صلح-ipsc چکیده سوریه به عنوان مرکز تاریخی مسیحیت با تنوع مذهبی و غنیهای فرهنگی شناخته میشود. مسیحیان در سوریه در تمام نقاط کشور حضور دارند و در زندگی اقتصادی، فرهنگی، و سیاسی نقش بسزایی دارند. آنها در شهرهای مهم مانند حلب، دمشق، حمص، لاذقیه و طرطوس ساکن هستند و در جشنها و تعطیلات مذهبی با سایر اقلیتها همراهی میکنند. وضعیت اقتصادی و اجتماعی مسیحیان نسبت به سایر گروههای مذهبی بهتر است و آنها در مقامات دولتی و بخش خصوصی نقش مهمی دارند. برخی شخصیتهای مسیحی برجسته مانند فارس الخوری و میشل افلق تأثیرگذار در تاریخ و سیاست سوریه بودهاند. با شروع اعتراضات در سال ۲۰۱۱، بسیاری از مسیحیان به دلیل ناامنیها کشور را ترک کردند. با بازگشت پایداری در برخی مناطق، برخی از آنها به سوریه بازگشتند. اما حملات گروههای مسلح، به ویژه داعش، برخی از کلیساها و
دلایل ناکامی کشورهای اسلامی در پایان دادن به جنگ غزه
دکتر محمد مهدی مظاهری استاد دانشگاه مرکز بین المللی مطالعات صلح-ipsc در روزهای گذشته شاهد برگزاری اجلاس فوق العاده کشورهای اسلامی در ریاض، بودیم. همانگونه که سید حسن نصرالله نیز در سخنرانی اخیر خود تأکید کرد، فلسطینیها، به ویژه مردم غزه به این نشست امید بسته بودند و انتظار می رفت در پایان آن شاهد تصمیمی جمعی، جدی و بازدارنده از سوی کشورهای اسلامی باشیم. جنبش مقاومت اسلامی حماس نیز در پیامی به نشست فوق العاده سران کشورهای عربی و اسلامی در پایتخت عربستان سعودی، از آنها خواست تا تصمیمی تاریخی و سرنوشتساز بگیرند و برای ارسال مواد غذایی و آب، اقلام پزشکی و سوخت به غزه و بهبود وضعیت بیمارستانها در این باریکه، از همه اهرمهای قدرت عربی و اسلامی خود استفاده کرده و به آمریکا به عنوان حامی اصلی رژیم اسرائیل، فشار وارد کنند. با این وجود، متأسفانه این انتظارات برآورده نشد و شرکت کنندگان در این اجلاس
ژئوپلتیک و سفر نخست وزیر یونان به چین
محمود فاضلی تحلیگر امور بین الملل مرکز بین المللی مطالعات صلح-ipsc آقای میچوتاکیس نخست وزیر یونان در سفر به چین با رئیس جمهور، نخست وزیر و رئیس کنگره ملی خلق چین دیدار و در مورد تقویت همکاری در زمینه مسائل منطقهای و بینالمللی، همکاری اقتصادی، تجاری، گردشگری و فرهنگی بحث و تبادل نظر کرد. طرف یونانی بر نقش مهم چین بهعنوان عضو شورای امنیت، در حفظ صلح و حل و فصل بحرانهای بینالمللی همچون جنگ اوکراین تاکید کرد. یونان به چین بهعنوان عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل جهت پیشبرد صلح جهانی و نظم بینالمللی حساب میکند. آتن از مواضع منصفانه چین در امور بینالمللی و منطقهای قدردانی کرده و تمایل دارد در مناسبتهای چند جانبه با چین همکاری نزدیک داشته باشد. وی در دیدار با آقای «شی جین پینگ» رئیس جمهور چین بر قوی بودن روابط اقتصادی یونان و چین تاکید کرد و با اشاره به نقش بندر
سازمان ملل و نسل کشی در غزه، استیصال در تصمیم یا انفعال در تاثیر
دکتر علی بمان اقبالی زارچ کارشناس ارشد یوراسیا مرکز بین المللی مطالعات صلح-ipsc بزرگترین نهاد بین المللی روند رکودی در مسائل مهم جهانی طی می نماید و در موضوعات مهم بین المللی به بن بست رسیده است در حالی که این روزها عرصه بین المللی تحولات متنوع و پیچیده ای را از نسل کشی در فلسطین تا افتراقات در محور یورآتلانتیک و نوعی تقابل مثلث استرالیا؛ آمریکا و انگلیس با شرکای راهبردی اروپایی به ویژه فرانسه توامان با بحران اوکراین را تجربه می نماید؛ اما کمتر صحبت از نقش آفرینی سازمان ملل متحد به عنوان بزرگترین نهاد بین المللی در حوزه ایجاد صلح و ثبات می باشد امری که ظاهرا” به عنوان یک واقعیت و هنجار از سوی دولتمردان و افکار عمومی جهانی پذیرفته شده است. راستی چرا سازمان ملل متحد از مهمترین رسالت و آرمان خود فاصله گرفته و بیشتر دلمشغول برخی موضوعات دست دومی؛ رسیدگی به امور آوارگان
پناهجویان فرصتی طلایی برای اقتصاد و مشروعیت طالبان
فاطمه خادم شیرازی پژوهشگر و مدرس دانشگاه مرکز بین المللی مطالعات صلحIPSC- اعلام دولت پاکستان ،مبنی بر خروج همه مهاجران و پناهندگان غیرقانونی افغان، تا آغاز ماه آینده به صورت داوطلبانه یا به زور، با واکنش های متفاوتی در بین تحلیل گران روبرو شده است. اگرچه مقامات پاکستانی می گویند که این سرکوب برای همه شهروندان خارجی اعمال می شود، اعتقاد بر این است که این سیاست عمدتاً افغان ها را هدف قرار داده که اکثریت قریب به اتفاق مهاجران در پاکستان را تشکیل می دهند. طالبان نیز علیرغم بی ثباتی اقتصادی و نرخ بالای بیکاری از پناهجویان استقبال، و وعده امنیت و شغل داده است. این دستور ناگهانی پاکستان برای خروج همه مهاجران “غیرقانونی” افغان از کشور باعث شده که علاوه بر این که ،میلیون ها نفر — از جمله ساکنین مقیم طولانی مدت و دارندگان مدارک معتبر — در ترس از بازگرداندن اجباری به کشوری که فرار کرده
آینده الگوهای رفتاری در منطقه خاورمیانه در پرتو تحولات اخیر در فلسطین
دکتر ابراهیم طاهری استاد دانشگاه مرکز بین المللی مطالعات صلح-ipsc زمانی که صحبت از خاورمیانه می شود؛ تنش، آشوب و بحران ناخودآگاه به ذهن می آید. گویی قرار نیست هیچگاه این منطقه روی خوش را به خود ببیند، حتی صورت آن را نمی توان با سیلی سرخ نگه داشت؛ رنگ پریده، پاره پاره، و دلگیر. این توصیف امروز خاورمیانه است؛ در میانه بحران یا به تعبیری غرق در آشوب. آنچه امروز می بینید حاصل کاشت دیروز قدرت های بزرگ در این منطقه راهبردی از جهان است. جایی که غرب اهداف خود را دنبال میکند؛ حفظ موقعیت هژمونی در قالب دفاع از اسرائیل و چالشگران با عزمی راسخ قصد دیگری دارند. آنچه در حال رخ دادن است حداقل از نظر ایران، روسیه و چین گذار سیستمیک است. به همین خاطر است که می توان ادعا کرد اسرائیل به نماد هژمونی امریکا، تبدیل شده است. شکست اسرائیل، مساوی با افول قطعی هژمونی
نقش فرهنگی، اقتصادی ، اجتماعی روسیه در آسیای مرکزی
دکتر گلناز سعیدی عضو هیئت علمی دانشگاه مرکز بین المللی مطالعات صلح-ipsc چکیده بعد از فروپاشی شوروری، مسکو به سیاستهای آسیای مرکزی توجه نداشت، اما با تغییر سیاستها در دهه 1990 و ظهور دکترین پریماکوف، تلاش کرد نقش بزرگتری در منطقه ایفا کند. این تلاش شامل مسائل مختلفی از جمله امور سیاسی، اقتصادی، امنیتی و فرهنگی بود. ورود چین نیز تأثیرات مهمی در منطقه داشته و تعاملات اقتصادی با این کشور به شدت گسترش یافته است. دراین میان آینده آسیای مرکزی به تغییرات مختلف در سیاستها و اقتصادها وابسته بود، بنابراین روسیه می بایست با تنوعهای مختلف و همچنین چالشها و ریسکهای مرتبط با منطقه مقابله کند. در نتیجه از آنجایی که تعامل اقتصادی و امنیتی اهمیت زیادی دارد، روسیه باید تلاش کند تا منافع ملی خود را در این منطقه حفظ کند. مقدمه در دوران پس از فروپاشی شوروی، روسیه تلاش کرد نقش و تأثیر خود را در کشورهای
آمریکا ، غزه و خاورمیانه آشوب زده
دکتر سهراب انعامی علمداری تحلیلگر حوزه راهبردی مرکز بین المللی مطالعات صلح-ipsc محیط امنیتی آشوب زده یکی از ویژگی های عمده چند دهه اخیر خلورمیانه به حساب می آید؛ وضعیتی که بحران ها و بی ثباتی های مدام، شکاف و تضادهای هویتی گسترده و حضور و رقابت قدرت های بزرگ و منطقه ای تمامی ندارد. در این قالب، نظم سیستمی در این منطقه به عنصری ناپیدا و مبهم تبدیل شده که با هر تنش کم دامنه ای، تصاعد بحران حتمی و ابهام امنیتی تشدید و حتی منطقه در معرض جنگ پردامنه قرار می گیرد. بحران و جنگ 7 اکتبر(15 مهر) در غزه، نشانه ای دیگر از آشوب در خاورمیانه است که با تشکیل ژئوپلیتیک غیرهمسان، تضادهای هویتی و مداخله بازیگران بین المللی و منطقه ای معنا پیدا می کند. به نحوی که جنگ اول اعراب- اسرائیل(جولای 1948)، بحران کانال سوئز(نوامبر1956)، جنگ 6 روزه(ژوئن1967)، جنگ 1973(اکتبر1973) و توافق های صلح پیمان