فاطمه خادم شیرازی پژوهشگر روابط بین الملل مرکز بین المللی مطالعات صلح – IPSC تحولات اخیر در دکترین امنیتی عربستان سعودی و پاکستان را باید بخشی از بازآرایی بزرگ قدرت در خاورمیانه و جنوب آسیا دانست. پیمان دفاع متقابل این دو کشور نه واکنشی مقطعی، بلکه پاسخی ساختاری به افول نظم آمریکایی و ظهور محور آسیایی است. این پیمان، برآیند دو نیاز هم‌زمان است: جست‌وجوی عربستان برای بازدارندگی مستقل و تلاش پاکستان برای احیای جایگاه ژئوپلیتیکی و هویتی خود. پرسش محوری این مقاله این است که پیمان دفاعی عربستان و پاکستان تا چه اندازه می‌تواند آغازگر مرحله‌ای از استقلال امنیتی در جهان اسلام و بازتعریف همکاری جنوب‌محور در سیاست جهانی باشد؟ محور نخست: منطق دوجانبه پیمان پیمان ریاض–اسلام‌آباد پیوندی است میان دو منطق متفاوت اما هم‌افزا؛ منطقی که در یک‌سو به‌دنبال بازدارندگی مستقل عربستان و در سوی دیگر در پی بقا و بازگشت ژئوپلیتیکی پاکستان است.عربستان پس از بی‌اعتمادی به
