فاطمه خادم شیرازی پژوهشگر و مدرس دانشگاه مرکز بین المللی مطالعات صلح-IPSC سیاست خارجی پاکستان با در نظر گرفتن سه عامل کلیدی: منافع ملی در محیط منطقهای پیچیده، فشارهای ژئوپلیتیک قدرتهای بزرگ، و ملاحظات اقتصادی داخلی شکل گرفته است. یکی از ویژگیهای متمایز سیاست خارجی پاکستان در بازههای مختلف زمانی، رویکرد بیطرفی محتاطانه در مواجهه با بحرانها و تضادهای بینالمللی بوده است. این رویکرد که با هدف حفظ تعادل در روابط با قدرتهای بزرگ و همچنین تمرکز بر سیاستهای داخلی دنبال میشود، در سالهای اخیر، بهویژه پس از جنگ روسیه و اوکراین، اهمیت بیشتری پیدا کرده است. – بحران اقتصادی و انرژی پاکستان جنگ روسیه و اوکراین تاثیرات اقتصادی مهمی بر پاکستان داشته است. این جنگ باعث افزایش قیمت جهانی انرژی، بهویژه گاز طبیعی شد که پاکستان بهشدت به واردات آن وابسته است و در نتیجه، هزینههای تولید، حملونقل و کشاورزی در پاکستان بالا رفت. همچنین اختلالات