سید سلمان صفوی مرکز بین المللی مطالعات صلح مقدمه جنبش اصلاحات و احیای اسلام یا بیداری اسلامی، از مباحث مهم اندیشه سیاسی جهان اسلام از منظر محققین غربی است.[i] در این مطالعات غالباً سید جمال الدین اسدآبادی، امام محمد عبده و رشید رضا پرچمداران رنسانس اسلامی به شمار می روند. در مطالعات مستشرقین، به نقش متفکرین ایرانی و تأثیر تحولات ایران از قبیل جنبش مشروطیت و جنبش ملی شدن نفت در جهان اسلام، کمتر پرداخته اند. در حالی که جنبش اصلاحات و احیا در جهان اسلام، توسط سید جمال الدین اسدآبادی علیه استبداد و ارتجاع دینی و میرزای شیرازی علیه استعمار اقتصادی (فتوای تحریم تنباکو) تأسیس شد و به تدریح به اقصا نقاط جهان اسلام سرایت کرد.
