دکتر سید سلمان صفوی مرکز بین المللی مطالعات صلح-IPSC وقایع اجتماعی- سیاسی هیچ گاه معلول علت واحدی نیست؛ بلکه علل مختلف اسباب تحولات اجتماعی- سیاسی و یا وقایع بزرگ اجتماعی می شود. متأسفانه سقوط حسنی مبارک در اکثر تحلیل های بین المللی به صورت تک علتی تحلیل شده است. مطبوعات روسیه و چین عامل خارجی و عمدتا آمریکا را علت اصلی معرفی کرده اند، برخی در ایران، انقلاب اسلامی ایران را عامل خوانده اند و سبزها جنبش اجتماعی فعلی مصر را پی آمد جنبش سبز ایران تفسیر کرده اند. غربی ها و بالاخص آمریکایی ها نیز فساد گستردۀ دستگاه حاکم به رهبری مبارک و دیکتاتوری نظامی را به عنوان عامل جنبش اجتماعی برآورد کرده اند. این مقاله کوتاه به تحلیل فشرده عوامل داخلی، خارجی و تمدنی سقوط فرعون مصر می پردازد.
