فرزاد رمضانی بونش
پژوهشگر و کارشناس مسائل منطقه
مرکز بین المللی مطالعات صلح – IPSC
بیان رویداد:
داعش حدود 2 سال پیش ادعا کرد خلافتی جهانی تشکیل خواهد داد و سعی دارد تا در مناطق دیگری نیز حضور پیدا کند. لذا گروه داعش پس از تصرف مناطقی در عراق و سوریه و تثبیت خود، شاخه هایی را در لیبی، صحرای سینای مصر، اردن، افغانستان، نیجریه، جنوب شرق آسیا و غرب آفریقا تاسیس کرد. در این بین در دو سال گذشته این گروه تلاش کرد تا پایگاهی نیز در هند تشکیل دهد. در همین راستا پیامهای داعش به زبانهای محلی هند از جمله هندی، اردو، گجراتی و تامیلی در شبکههای اجتماعی منتشر شد و این گروه با انتشار ویدئوهایی همزیستی میان مسلمانان هند و هندوها را مضحک و اعلام کرده است در حال برنامه ریزی برای عملیات در هند است و ضمن انتقاد از مسلمانان هند به خاطر همزیستی با هندوها آنان را به هجرت به مناطق تحت سیطره این گروه در سوریه و عراق دعوت کرده است.
در واقع در دو سال گذشته رسانه های بسیاری در جهان به حضور نیروهایی از هند در بدنه داعش اشاره کرده اند. در همین راستا از یک سو پیوستن گروهی از هندی های تندرو به گروه داعش منتشر شده در کنار دستگیر شدن شهروندان هندی ، حضور هندی ها در بین تروریست های داعش مسلم شده و تندروهای داعشی هندی تبار از راه از طریق شبکه های اجتماعی پیام هایی به جوانان برای عضویت به گروه داعش داده است. به علاوه ابو سلمان الهندی از هندی تبار های داعشی و همراه با گروه شبهنظامیان مجاهدین هند بیش از 12 گروه را هم برای پیوستن به داعش آموزش داد. در کنار این نیز جدا از اینکه گروه داعش در بنگلادش اعلام کرده است هند را هدف حمله قرار خواهند داد داعش هند نیز نامه تهدیدآمیزی برای نخست وزیر و وزیر دفاع این کشور ارسال کرده و قصد انتقام خون مسلمانانی در شورش در گجرات ایالت رابیان کرده است.
واژگان کلیدی: چشم انداز تهدید داعش، هند و داعش، حضور داعش در هند، داعش و هند، داعش هند، هندوستان،
تحلیل رویداد:
اگر نگاهی به رویکرد دهلی نو به داعش داشته باشیم باید گفت بی گمان اعضایی هندی تبار داعش در بدنه این گروه حضور دارند وبرخی نیز چون ابو انس مسئولیت رهبری توسعه الراوی یا شبکه پیامرسان سیگنال را بر عده داشته اند. در کنار این نیز گزارشهایی از پیوستن شهروندان هند به گروههای افراطی و حضور شهروندان هندی در بین تروریست های داعش به صورت بالقوه نگرانی مقامات هند را به همراه آورده است. چرا که هند در سال های اخیر از گزند حملات افراط گرایان در امان نبوده و فعالیت گروه های افراطی در این کشور در چند سال اخیر نیز تداوم داشته است. در این میان سازمان تحقیقات ملی هند در عملیات ضد تروریستی در ژانویه 2016 ،برخی از اعضای فعال گروه تروریستی داعش را دستگیر کرد و قبلا نیز 3 گروه وابسته به داعش در هند همراه با «یوسف الهندی» یا شفیع عرمر معروف یکی از سرکردگان کلیدی داعش در سوریه در سوریه را متلاشی کرده است. در واقع هر چند در گذشته برخی به کشته شدن وی اشاره کرده اند اما خبرهایی از حضور وی در هندوستان و جذب نیروی هندی برای داعش داده اند. در بعد دیگری باید توجه داشت که در دو سال گذشته دولت هند دهها تارنما که گفته شده از داعش پشتیبانی کرده بودند را مسدود و در کنار ممنوع کردن بازرگانی نفت با مجموعه ها و سازمان های همراه با گروه داعش در راستاي اجراي قطعنامه شوراي امنيت تلاش های گسترده ای را برای جلوگیری از عضویت هندی تبارها در بین داعش و همچنین حضور داعش در هند به اجرا گذاشته است.
چشم انداز رویداد:
آنچه مشخص است نفوذ گروه داعش در عراق و سوریه و استمرار جذب نیرو نگرانی امنیتی فزاینده ای را در هند سبب شده است در این میان هر چند قدرت مردم سالاری سکولار هند تثبیت شده است، اما که پیوستن هندی های افراطی به داعش می تواند برای کشوری مثل هند تهدیدی مهم محسوب شود. چرا که هم اینک نیز با فعال شدن داعش در افغانستان و نزدیکی جغرافیایی به افغانستان دولت هند احساس ناامنی بیشتری می کند. به علاوه اگر داعش در پاکستان قدرتمندتر گردد میتواند به منافع هند آسیب زند. در بعد دیگری منطقه خودمختار کشمیر در شمال هند که جولانگاه فعالیت گروه های فعال استقلال طلب است و درگیری در منطقه و از سالها قبل جریان دارد می تواند نگرانی از فعالیت داعش در میان مردم ایالت کشمیر تحت کنترل هند را بیشتر کند. چنانچه قبلا هند، دولت پاکستان را به پشتیبانی از گروه داعش در 36 پایگاه در پاکستان و آموزش برای نفوذ به داخل هند به منظور نفوذ و ایجاد پایگاه در منطقه مورد مناقشه کشمیر متهم کرد.
گذشته از این بخشی از نیروی کار منطقه خلیج فارس را هندی ها و به خصوص مسلمانان هند تشکیل می دهند حدود هفت میلیون کارگر هندی بزرگترین جامعه کارگران خارجی (حدود دو میلیون در عربستان سعودی، یک میلیون و هفتصد و پنجاه هزار نفر در امارات متحده، پانصد هزار در قطر و …) را تشکیل میدهند. در این حال حضور با توجه ظهور داعش و اعلام خلافت اسلامی در عراق و سوریه هندیها نگران همه گیری و عضوگیری داعش از بین مسلمانان کارگر در کشورهای خلیج فارس و خطر بازگشت آنها به هند هستند. در این بین هر چند وزیر کشور هند با بیان اینکه جامعه مسلمانان هند مخالف تروریست های داعش هستند اعلام کرد داعش خطری برای این کشور محسوب نمی شود و بیش از 1000 تن از روحانیون مسلمان در هند فتوایی اقدامات داعش را علیه مبانی و اصول اسلام دانستند، اما بی گمان حضور داعش در هند با توجه به همسایگی با کشور 200 میلیونی پاکستان و کشور 180 میلیونی بنگلادش و همچنین حضور 160 تا 200 میلیون مسلمان هندی در این کشور موجب شده دهلی نو نسبت به گسترش داعش در سراسر منطقه با تهدید امنیتی جدی روبرو باشد. در این میان باید توجه داشت که نزدیک به 70% مسلمانان هند ، سنی مذهب و پیرو مکتب حنفی و بقیه شیعه مذهب هستند و حضور داعش در هند در وضعیتی که اسلام دومین دین در هند محسوب می شود و دارای دومین جمعيت شيعه در جهان است می تواند پیامدهای ناگوار امنیتی داشته و به شکافهای مذهبی و قومی گوناگونی دامن زند.