قاره سبز  از خوشبینی به اتحادیه تا ناخرسندی از روسیه

علی بمان اقبالی زارچ

پژوهشگر مسائل بین الملل

مرکز بین المللی مطالعات صلح-IPSC

اتحادیه از زمان بنیان گذاری 1951 بیشترین عضو(28 کشور) را دارد که از این تعداد 19 کشور از پول واحد یورو استفاده می کنند. دو کشور بلغارستان و رومانی بزودی عضوعضو شینگن می شوند. همچنین کشورهای آلبانی ، ترکیه ، صربستان ، مقدونیه شمالی، مونته نگرو، بوسنی، ملداوی، گرجستان و کوزوو هم علاقه مند برای پیوستن در حال مذاکره هستند..در قاره سبز 15 کشور دیگر از جمله روسیه خارج ازاتحادیه  وجود دارد.                     

این اتحادیه با 7% جمعیت جهان سهم 20 % در تجارت جهانی داشته و بیش از 60% مبادلات در داخل اتحادیه می باشد و بیش از 50% انرژی مصرفی را وارد می نماید. و نهادهای آن پارلمان اروپا ، شورای اروپا ، ریاست شورای اروپا ، شورای اتحادیه اروپا ، کمیسیون اروپا ، دیوان دادگستری ، بانک مرکزی  ،دیوان محاسبات ،کمیسر روابط خارجی ، کمیته اقتصادی و اجتماعی ، کمیته مناطق ، بانک سرمایه گذاری ، سرویس حفاظت از داده ها است که در این  نهاد چند فرهنگی و ملیتی 24 زبان رسمی می باشد.

— تعدادی از الویت های اتحادیه در 2025 میلادی عبارتند از : بحران اوکراین، امنیت و دفاع، تقویت همگرایی و تضعیف واگرایی، رشد اقتصادی و سرمایه گذاری ، بازار دیجیتال ، مهاجرت ، امنیت ، انرژی و محیط زیست ، تغییرات دمکراتیک ، اروپای قویتر در عرصه بین المللی ، و ……

جنگ در اوکراین همچنان مهمترین موضوع و الویت حیاتی در سطح اتحادیه اروپا است چرا که بنظر  76 درصد از پاسخ دهندگان اروپایی، تهاجم روسیه به اوکراین تهدیدی برای امنیت اتحادیه اروپا بوده و نهاد و دول قاره سبز بیش از پیش باید بدنبال کاهش وابستگی امنیتی و دفاعی باشند. و طبق آخرین نظر سنجی منتشره توسط کمیسیون اروپا افکار عمومی بالاترین سطح اعتماد به اتحادیه اروپا و بالاترین حمایت از یور از سال 2007 را نشان می دهد. این نظرسنجی همچنین گواه آن است که اروپایی ها نگاه خوش بینانه تری به آینده دارند. آنها مایلند اتحادیه اروپا قوی تر و مستقل تر باشد، به ویژه در مواجهه با چالش های جهانی فعلی؛ همچنین اعتماد به اتحادیه اروپا در بالاترین سطح خود در 17 سال گذشته است. 51 درصد از اروپایی ها  تمایل به اعتماد به اتحادیه اروپا دارند و درصد اعتماد  در میان جوانان 15 تا 24 ساله (5 درصد و  بالاترین میزان است. تقریباً سه چهارم پاسخ دهندگان (74٪) اظهار داشتند که احساس خوبی از شهروندی اتحادیه اروپا دارند که بالاترین سطح در بیش از دو دهه اخیر است. همچنین در اکثر کشورهای درگیر در روند الحاق روندهای مثبتی به ثبت رسید که طبق آن اکثریت شهروندان به اتحادیه اروپا اعتماد دارند: آلبانی (81%)، مونته نگرو (75%)، کوزوو (70%)، گرجستان (58%)، مقدونیه شمالی و بوسنی و هرزگوین ( 56%) و جمهوری مولداوی. (52%). در ترکیه 42 درصد (چهار درصد بیشتر از نظرسنجی قبلی) و در صربستان 38 درصد (+ 2 درصد) همچنین 38 درصد از پاسخ دهندگان بریتانیایی (+ 6 درصد) نیز این دیدگاه را دارند.

در حوزه اقتصادی نیز اتحادیه رو به جلو است که یکی از نمادهای آن بودجه سال آتی می باشد که در خصوص آن ویکتور اونگورسکو، مذاکره‌کننده ارشد پارلمان اروپا در مورد بودجه 2025 میلادی اعلام نمود  که پس از ده‌ها ساعت مذاکره، توافق بین نهادی در مورد بودجه اتحادیه اروپا  به ارزش تقریباً 200 میلیارد یورو که نشان دهنده افزایش حدود 10.5 میلیارد یورویی نسبت به سال قبل حاصل شده است که افزایش مهمی به بخش های آموزش، بهداشت، تحقیقات، کشاورزی، حفاظت مدنی، امنیت مرزی، گسترش منطقه شینگن با رومانی و بلغارستان، مبارزه با فساد، سیاست های اجتماعی اختصاص یافته است هم چنین علاوه  بر کمک های بشردوستانه 3 میلیارد یورو از صندوق انسجام برای کشورهای سیل زده اروپای مرکزی و شرقی تامین شده است. 

در عین حال از زاویه ای دیگر اروپایی‌ها خواهان اتحادیه‌ای قوی‌تر، مستقل‌تر و پایدارتر هستند تقریباً از هر ده پاسخ‌دهنده هفت نفر موافق هستند که اتحادیه اروپا از قدرت و ابزار کافی برای دفاع از منافع اقتصادی اروپا در اقتصاد جهانی برخوردار است. به گفته اروپایی ها، امنیت و دفاع (33 درصد) باید اولویت اصلی اقدامات اتحادیه اروپا در میان مدت باشد، پس از آن مهاجرت (29 درصد)، اقتصاد (28 درصد)، آب و هوا و محیط زیست (28 درصد) و سلامت (27 درصد) قرار دارند. در عین حال، 44 درصد از کل شهروندان بر این باورند که تضمین صلح و ثبات بیشترین تأثیر مثبت را بر زندگی آنها در کوتاه مدت خواهد داشت و به دنبال آن تأمین مواد غذایی، خدمات پزشکی و محصولات صنعتی و مدیریت مهاجرت و پس از آن تامین انرژی از منابع تجدیدپذیر ، سرمایه‌گذاری در کشاورزی پایدار، زیرساخت‌های انرژی و در فناوری‌های پاک در اولویت قرار دهد. 

در بخش امنیتی و دفاعی بیشترین تمرکز و نگرانی بر بحران اوکراین است که بنوعی ادامه حمایت از اقدامات اتحادیه اروپا در پاسخ به جنگ اوکراین در مواجهه با جنگ روسیه علیه شاخص برتر آن می باشد بطوری که تقریباً نه نفر از هر ده اروپایی  با ارائه کمک های بشردوستانه موافق هستند. و 71 درصد از شهروندان اتحادیه اروپا  از تحریم های اقتصادی علیه دولت، مشاغل و افراد روسیه حمایت می کنند و 68 درصد  از حمایت مالی از اوکراین حمایت می کنند. هم چنین از هر ده شهروند، شش نفر موافق اعطای وضعیت کشور نامزد اتحادیه اروپا به اوکراین بوده و  58٪  با تامین مالی اتحادیه اروپا برای خرید و تامین تجهیزات نظامی برای اوکراین موافق هستند.