کارشناس شبه قاره هند
مرکز بین المللی مطالعات صلح IPSC-
اخيرا در درگیری میان نیروهای نظامی هندوستان و چین در منطقه هیمالیا احتمالاً بر هر دو طرف تلفاتي وارد شده است. با این وضعیت، اکنون منازعه بر سر منطقه همجوار کشمیر شکل خطرناکی را به خود گرفته است. در مورد این مسئله موضع گیری قدرت های جهانی مانند روسیه و آمریکا در قبال این موضوع با آقای دکتر قدرت الله بهبودی نژاد کارشناس شبه قاره به گفتگو نشسته ایم :
واژگان كليدي: علل ، اختلاف، مرزي، هند ، چين ،دکتر قدرت الله بهبودی نژاد،شبه قاره هند،لداخ ،
مرکز بین المللی مطالعات صلح: تنش میان دو قدرت اتمی چین و هند در ماه های اخیر افزایش یافته و اخبار حاصله حکایت استقرار هزاران سرباز دو کشور در مناطق مرزی دارد. چرا سربازان چین و هند در منطقهای مرزی با هم درگیر شدند؟ درباره دلایل و چرایی این درگیری بفرمایید ؟
تنش شدید مرزی میان در کشور از چند هفته پیش در اوج شیوع کرونا و مقررات قرنطینه در منطقه لداخ در کوههای هیمالیا در شمال ایالت جامو و کشمیر هند اغاز شد رسانه های هند به نقل از مقامهای این کشور گزارش دادند که هزاران سرباز چینی با توسل به زور وارد دره گلوان در لداخ شده اند. بنابراین گزارش ها نیروهای چینی در این منطقه چادر زده اند و به ساخت سنگر مشغول شده اند و تجهیزات نظامی سنگین خود را در چند کیلومتری عمق زمین هایی که هند آن را خاک خود میداند مستقر کرده اند از سوی دیگر چین میگوید این هند است که درواقع موقعیت معادلات مرزی را تغییر داده است . باید اشاره نمود که هند به تازگی جاده ای چند صد کیلومتری در منطقه لداخ ساخته که ارتباط زمینی نیرو های نظامی این کشور را با یک پایگاه هوایی در ارتفاع بالا را برقرار می سازد .این تصمیم هند برای تقویت زیرساختهای خود در این منطقه چین را برآشفته ساخته است زیرا این جاده میتواند توانایی هند برای جابجایی نفرات و تجهیزات درصورت بروز درگیری را به شدت افزایش دهد. از سوی دیگر زمانی که هند تصمیم گرفت که به خودمختاری جامو و کشمیر در ماه اوت پارسال پایان دهد، همزمان در نقشه منطقه هم بازنگری کرد، در این بازنگری منطقه لداخ شامل “اقصای چین” هم میشد؛ منطقه ای است در کنترل چین که هند نیز ادعای مالکیت آن را دارد. همچنین چین و هند از دیر باز بر سر مالکیت مناطقی از مرز مشترک هیمالیا نیز با هم درگیری دارند و دولت چین مدعی هست که نه هزار کیلومتر مربع در هیمالیای شرقی و سی و هشت هزار کیلومتر مربع در غرب مربوط به خاک های سرزمینی این کشور است. باید اشاره نمود که خط مرزی در این منطقه که در زمان حاکمیت استعماری بریتانیا بر هند کشیده شده از سال ها به این سو موضوع اختلاف برانگیز برای چین و هندوستان بوده و هر دو کشور تعبیر متفاوتی از آن دارند .چین مناطق نمک خیز و کوهستانی اوکسای میان کشمیر و تبت را در جنگ کشمیر در اواسط قرن بیستم در نتیجه یک جنگ کوتاه در این منطقه و پس از انکه بر هندوستان غالب گردید، تصرف کرد.
مرکز بین المللی مطالعات صلح : علت واقعی این برخوردها آیا فقط اختلافات ارضی می باشد یا عوامل دیگری هم دخیل می باشند ؟
با توجه به سیاست خارجی چین در دوره شی جی پین میتوان گفت که به دلیل مطرح شدن رویای چینی، پروژه کمربند و راه، افزایش ظرفیتهای نظامی، تقویت نیروهای دریایی و استفاده از اهرام اقتصادی، چون تاسیس بانک توسعه آسیایی میتوان گفت که سیاست خارجی بیجینگ به نوعی تهاجمی عمل میکند. که این وضعیت به گونه غیر مستقیم دهلی نو احساس می کند با تهدید محاصره شدن از طرف چین مواجه شده است و به این دلیل است که هندیها در سیاست خارجی خود به اتحاد هندو پاسفیک (امریکا، ژاپن، استرالیا و هند) توجه دارند. از طرفی هم چینیها هند را بنا بر داشتن وسعت، منابع، مشخصات جمعیتی و ظرفیتهای نظامی به عنوان رقیبی در آسیا برای خودشان مینگرند. با این که شی و مودی به عنوان رهبران دو کشور تأکید بیشتری در زمینه گسترش روابط اقتصادی و اتخاذ دیپلماسی صلحجویانه دارند، اما نتوانستهاند در حوزههای امنیتی و سیاسی موفقیت چندانی داشته باشند و دو کشور در مسایل مذکور با بدبینی و بیاعتمادی به یکدیگر مینگرند که در این میان منازعه و اختلافات مرزی چین – هند پابرجا است و هر لحظه امکان تقابل دو طرف در مسائل مرزی وجود دارد که میتواند مناسبات حسنه آنها را تحت شعاع قرار دهد.
مرکز بین المللی مطالعات صلح : رويكرد ایالات متحده در این میان چگونه است؟
در مورد رابطه هند و ایالات متحده باید اشاره داشت که روابط این دو کشور بعد از روی کار آمدن دونالد ترامپ علیرغم چالش های اولیه این دو کشور منجلمه مخالفت هند با تحریم دوباره ایران از سوی آمریکا ، اما پس از آن رو به گرمی بسیار نهاده است، آمریکا تلاش نموده است که از هندوستان به عنوان وزنه ای در مقابل چین استفاده نماید و همزمان نیز هند هم تلاش نموده با نزدیکی بیشتر به آمریکا بتواند این کشور را به عنوان وزنه ای در مقابله با جاه طلبی های منطقه ای چین مورد استفاده قرار دهد . دولت ترامپ در اظهارات علنی خود درباره بحران کنونی در روابط هند و چین محتاطانه عمل کرده است.. وزارت امور خارجه ایالات متحده از اقدامات متجاوزانه مداوم چین، تلاش مداوم این کشور برای تغییر دادن قواعد و هنجارها و وضع موجود هشدار داد و اینکه در برابر این اقدامات، چه در دریای جنوبی چین باشد و چه در حیاط خلوت هند، باید مقاومت صورت بگیرد. اخیرا مقامات دولت ترامپ فقط اشارههای گذرایی به بحران در خط کنترل واقعی داشتهاند. دونالد ترامپ به هر دو کشور پیشنهاد نمود که حاضر به میانجیگری می باشد، ولی هندوستان این پیشنهاد ترامپ را بطور محترمانه رد نمود اما چین با توجه به اختلافاتی که با ایالات متحده دارد به این پیشنهاد ترامپ هیچ گونه اهمیتی قائل نشد .