دلایل اصرار روسیه برسلطه برماوراء قفقاز و چچنستان

دكتر افشار سليماني

كارشناس اوراسيا

مركز بين المللي مطالعات صلح-IPSC

نگاهی مختصربه جغرافیا و  تحولات تاریخی قفقاز

جمهوری چچن با تاریخی طولانی و  یک میلیون و  سیصد هزار نفر جمعیت که اکثریت آنها مسلمان سنی حنفی هستند و  19300 کیلو متر مساحت، در بخش شرقی شمال قفقاز، غرب اوستیا و  اینگوش، شمال استاوروپل کاری، شرق داغستان و  جنوب گرجستان قرار دارد و  از سه طرف به روسیه محدود است که بعد از اسلام و  بویژه پس از ظهور قدرت و  دولت روس (از قرن دهم میلادی به بعد) در شمال قفقاز بین سه قدرت روس، ایران و  عثمانی به صورت منطقه رقابت دست به دست شده است و  هر از گاهی قدرتهای مزبور بر تمام و  قسمتی از قفقاز تسلط داشته‌اند.چچن‌ها پس از دستگیری شیخ شامل در سال 1895 و  تکمیل سلطه روسها بر منطقه و  سرکوب شدید چچن‌ها، مقاومت خود را ادامه داده و  از هر فرصتی برای نجات خود از سلطه روسها و  شوروی استفاده نمودند و  تعدادی از آنها نیز آواره شده و  به مناطق پیرامونی و  حتی سرزمین عثمانی پراکنده گردیدند.
تا اواخر قرن هیجدهم عمدتا ایران – عثمانی و  پس از آن (بویژه پس از جنگهای ایران و  روس که به معاهدات گلستان 1813 م و  ترکمنچای در 1828م منتهی شد) روسها بر منطقه مسلط شدند. با فروپاشی شوروی سابق و  استقلال جمهوری‌های مختلف بویژه در قفقاز، موج استقلال‌خواهی مناطق نامتجانس را دربرگرفت. اینک با دو قفقاز مواجهیم، یکی قفقاز جنوبی شامل سه کشور نو استقلال آذربایجان، ارمنستان و گرجستان که مستقلند اما هنوز به درجاتی متفاوت تحت نفوذ روسیه و  دیگری ماوراء قفقاز یا قفقاز شمالی که تحت سیطره و  حاکمیت روسیه می‌باشد و  هر گونه تلاش آنها برای مستقل شدن با مانع زیادی از سوی کرملین مواجه شده و  تا کنون دهها هزار کشته و  مجروح از مسلمانان بویژه چچنها، آنها را به آرزویشان نرسانده است.در این میان چچن‌ها و  اینگوشها و  داغستانی که بیشترین هزینه را داده‌اند به دلیل عدم امکان آزادی درنظرات و  برگزاری انتخابات آزاد برای گزینش نوع حکومت و  رئیس جمهور در برخی موارد مجبور به اقدامات چریکی و  عملیات انتحاری علیه مقامات دولتی چچنی و ابسته به مسکو و  مقامات روسی در شهرهای مختلف روسیه بویژه در مسکو شده‌اند که ناگزیر غیر نظامیان روسی نیز جان خود را از دست داده‌اند به گونه‌ای که در حمله روسیه به چچن مردم غیر نظامی چچن نیز جان باخته‌اند و  در مجموع چچنها و  اینگوشها بیشتر از روسها جان خود را از دست داده‌اند.
از منظر تاریخی روسها همواره علیه مسلمانان بوده‌اند و  اگر در مقاطعی با مسلمانان به نرمی برخورد کرده‌اند بنا به ضرورت تاریخی بوده است. بعنوان مثال استالين در جنگ‌های جهانی اول و  دوم با تحریک احساسات مسلمانان از آنها در جهت منافع شوروی استفاده کرد. روسها همچنین از مسلمانان علیه مسلمانان در طول تاریخ استفاده نموده‌اند و  هم اکنون نیز از مسلمانان چچن، اینگوش، بالکار، داغستان، تاتارستان و … علیه آنان استفاده می‌کنند.
در واقع سطله طلبی روسیه بر مسلمانان قفقاز شمالی و  جلوگیری از رسیدن آنها به استقلال و  عدم ایجاد فضای مناسب برای آنها در ترکیب فدراسیون روسیه بخشی از مسلمانان این منطقه بویژه چچنها ، اینگوشها و داغستانیها را جبرا بسوی مبارزات چریکی سوق داده که دولت روسیه از آن بعنوان اقدامات تروریستی یاد میکند.
تحولات پس از فروپاشی شوروی نشان می‌دهد که بحران هنوز حل نشده و  مردم چچن و  مسلمانان روسیه که بیش از 20 میلیون نفر تخمین زده می‌شوند در پی کسب استقلال از مسکو هستند. البته آنها در شرایط فعلی اختیارات بیشتری مطالبه نمی‌کنند و  مایلند در ترکیب فدراسیون روسیه ادامه حیات دهند اما اصالتا در پی استقلال هستند و  اگر رفراندومی آزاد برگزار شود اکثریت مسلمانان به استقلال رای مثبت خواهند داد.

گاهشمار رویاروییهای روسها و  مسلمانان قفقاز شمالی

بدیهی است که این منطقه حوادث بسیاری را در طول حداقل 5 قرن گذشته شاهد بوده است .از آنجا که در این مقال مجال طرح تفصیلی همه آنها میسر نیست به گاه شمار اهم تحولات چچن از قرن 16 تا کنون می پردازیم :
– سال 1577سپاه قزاق ترک روسی توسط قزاق‌های آزاد ساکن مناطق و لگا به سوی رودخانه ترک در مناطق پست چچن شکل گرفت.
-سال 1783روسیه و  پادشاهی گرجی کارتل –کاختی (که در اثر تاخت و  تاز ترکان و  ایرانیان تخریب شده بود، پیمان گئورکی و سک را امضا کردند که بر اساس آن کارتل –کاختی تحت سلطه روسیه در آمد.
-سال‌های 1791-1785گسترش سلطه و  نفوذ روسیه بر مناطقی که قبلا تحت نفوذ ترکیه و  ایران بود و  ادامه مقاومت مسلمانان در برابر روسها 
-سال‌هاي 1834-1859استمرار جنگ امام شیخ شامیل علیه سلطه روسیه 
-سال‌هاي 1877-1888ادامه شورشهای چچن علیه روسیه همزمان با جنگ روسیه –ترکیه 
-سال 1905تداوم شورشهای چچن علیه روسیه همزمان با انقلاب روسیه -سال 1917شورشهای چچن همزمان با انقلاب بلشویکی روسیه
-سال 1930اتحاد چچن با اینگوش و  تشکیل جمهوری چچن –اینگوش در ترکیب اتحاد جماهیر شوروی سابق 
-سال 1940تقابل مجدد چچن با روسیه، تبعید اجباری چچن‌ها به قزاقستان شوروی و  مناطق سیبری روسیه و  کشتن یک چهارم مردم چچن به فرمان استالین
-سال 1942بمب‌افکنهای روسی مستقر در پایگاه قفقاز شورشیان چچن را بمباران کردند. (مصادف با محاصره استالینگراد توسط آلمانها!!؟)
-سال 1956اجازه بازگشت به تبعدیان چچن به سرزمین مادری خود به دستور نیکیتا خروشچف که پس از استالین رهبر شوروی شده بود. روسیزه کردن چچنها از طریق فرهنگ روس بویژه زبان روسی در راستای بیگانه کردن آنها نسبت به خود.
-سال 1990تشکیل کنگره ملی چچن همزمان با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و  اعلام مخالفت بوریس یلستین رئیس دولت و قت روسیه با این اقدام.
-سال 1992چچن و  تاتارستان تنها جمهوری‌هايی بودند که از تائید قرارداد جدید تشکیل فدراسیون روسیه در 31 مارس 1992 خودداری نمودند.
جمهوری چچن و  اینگوش که متحد بودند در اصلاحیه‌ای در ماه دسامبر 
1992تجزیه شدند و  هر یک جمهوری جداگانه‌ای در ترکیب فدراسیون روسیه شدند. (این اقدام مسکو حاکی از ضعیف‌سازی جمهوری متحد قبلی بود تا در جهت استقلال نتوانند اقدام موثری نمایند.)

اولین دوره جنگ مسکو-گروزنی

-سال 1994اعلام استقلال جمهوری چچن از سوی جوهر دودایف، ژنرال نظامی سابق شوروی سابق و  رهبر چچنها،شروع اولین دوره جنگ چچن علیه روسیه که منجر به عقب نشینی روسیه و  با خاک یکسان شدن گروزنی پایتخت چچن و  بروز فاجعه انسانی در این جمهوری گردید. دراین جنگ 7500 نظامی روس، 4000 جنگجوی چچنی و  بیش از 35 هزار غیر نظامی کشته شدند. (مجموعا 46500نفر) برخی از منابع این رقم را از 80 تا 100 هزار نفر تخمین زده‌اند. (11دسامبر1994 سه لشکر زرهی روسیه هجومی خونبار را به گروزنی آغازکردند این نبرد 20ماه ادامه داشت)-سال 1996اعلام آتش‌بس از سوی بوریس یلستین و  امضای پیمان صلح میان چچنها و  مسکو و  اعلام غیر رسمی استقلال چچن تحت عنوان جمهوری چچن ایچکریا .
-سال 1997رئیس جمهور شدن اصلان مسخدوف در چچن پس از کشته‌شدن جوهر دودایف به دست نیروهای روسیه .رئیس جمهور شدن احمد زاکایف پس از کشته‌شدن مسخدوف. (وی معاون نخست و زیر و  و زیر خارجه در دولت مسخدوف بود)
-سال 1999به رسمیت شناختن دولت چچن از سوی رژیم طالبان در افغانستان ،به رسمیت شناختن دولت چچن توسط گامسا خوردیا، رئیس جمهور و قت گرجستان که مخالف سلطه روسیه بود.وقوع یک رشته بمب‌گذاری در چندین مجتمع مسکونی در روسیه بیش از 300 تن کشته به جای گذاشت که به مبارزین چچنی نسبت داده شد. در حمله نیروهای امنیتی به این مکان 33 تن از مبارزین و  130 تن از مردم عادی جان خود را از دست دادند. این اقدام را سرویس امنیتی روسیه انجام داد و  بر گردن مبارزین چچن انداخت و  به این بهانه، پوتین به چچن حمله نظامی گسترده نمود. پوتین به عنوان یک عضو کا.گ.ب شوروی سابق می‌دانست چگونه باید بهانه‌ای برای حمله به چچن به دست آورد. 

دومین دوره جنگ روسیه علیه چچن

ولادیمیر پوتین (که نخست و زیر بوریس یلستین بود و سودای رئیس جمهور شدن در روسیه را در سر می‌پروراند و  با یلتسین در این خصوص معامله نموده بود و  در ازای تضمین کتبی به یلستین که با فساد مالی او و  خانواده در صورت رئیس جمهور شدن کاری نخواهد داشت، سبب شد تا یلتسین با استعفای زود هنگام خود زمینه کفالت ریاست جمهوری پوتین را فراهم آورد و  پوتین در دوره کفالتش در کرملین زمینه ریاست جمهور شدنش را فراهم نمود و  رویای خود را پس از چند سال به و اقعیت تبدیل نمود.) جهت مطرح کردن بیشتر خود در افکار عمومی روسیه دستور حمله نظامی به چچن را صادر کرد و  با کشتار چچن‌ها، استقلال خواهی مردم چچن را به آتش زیر خاکستر مبدل ساخت.
– 16 ژانویه سال 2000 سفارت چچن در کابل پایتخت افغانستان افتتاح شد.
-سال 2001بسته شدن سفارت چچن در کابل پس از سقوط طالبان 
-سال 2002 گروهی افراد مسلح با و رود به یک تماشاخانه بیش از 800 تن را به گروگان گرفتند. با دخالت نیروهای امنیتی و  پلیس و کشته تعدادی از طرفین و  گروگانها این حادثه خاتمه یافت.
-سال 2003 در آخرین روزهای این سال یک قطار محلی در منطقه استاوپولسکی هدف حمله انتحاری قرار گرفت و  منجر به کشته شدن 44 نفر و  مجروح شدن 170 نفر گردید.تصویب قانون اساسی چچن بعنوان جمهوری چچن در ترکیب فدراسیون روسیه در ماه مارس. انتخاب احمد قادرف به ریاست جمهوری چچن از طریق انتخابات تحت تدابیر امنیتی و  اعمال زور در ماه اکتبر 
– در فوریه سال 2004 انفجار انتحاری در خط مترو مسکو و  کشته شدن بیش از 40 نفر و  زخمی شدن بیش از 100سپتامبر این سال مردان مسلح به مدرسه‌ای در شهر بسلان حمله و  دانش آموزان، معلمان و  و الدین آنها را به گروگان گرفتند. این گروگان‌گیری با کشته شدن بیش از 300 نفر پایان یافت. مسئولیت این اقدام را شامیل باسایف رهبر اسلامی داغستان بر عهده گرفت.احمد قادرف رئیس جمهور چچن بر اثر انفجار بمب در استادیوم گروزنی که در محل جایگاه و یژه کار گذاشته شده بود کشته شد. (ماه مه )سرگئی آبراموف سرپرست نخست و زیری چچن شد. (10می )الو الخان‌اف و زیر کشور سابق چچن به ریاست جمهوری رسید. انتخابات مهندسی شده بود و  از سوی محافل بین‌المللی مورد تائید و اقع نشد.
-سال 2005در اثر حادثه رانندگی سرگئی آبرامف معلول شد و  نتوانست به امور نخست و زیری رسیدگی کند.رمضان قادروف بنا به توصیه آبرامف و  موافقت مسکو سرپرستی نخست و زیر را برعهده گرفت .
باکشته شدن اصلان مسخدوف به دست نیروهای امنیتی روسیه (8مارس )سال 2006سرگئی آبرامف استعفا داد و  از این طریق خواست رمضان قادروف پسر احمد قادروف به ریاست جمهوری برسد. (ماه مارس )رمضان رهبر یک گروه شبه نظامی موسوم به قادرفسکی بود . نیروهای مخصوص روسیه طی یک تهاجم عبد‌الخلیم سعد و لی‌اف را در شهر آرگان چچن به قتل رساندند. و ی یک قاضی و  مجری برنامه‌های اسلامی تلویزیون چچن و  از جانشینان مسخدوف بود و  پیشتر نیز از شامیل باسایف رهبر اسلامی داغستان جدا شده بود.(17 ژوئن )دوکو عمروف جانشین سعد و لی‌يوف شد.نیروهای امنیتی روسیه با انفجار یک کامیون بمب‌گذاری شده در نزدیکی کاروان حامل جدائی‌طلبان چچن در شهر اینگوش شامیل باسایف رهبر اسلامی داغستان و 12 جدائی‌طلب را به قتل رساندند. جدائی‌طلبان این خبر را تکذیب کردند و  اعلام نمودند که باسایف در اثر یک سانحه انفجار کامیون حامل مواد منفجره که بطور تصادفی اتفاق افتاده کشته شده است.قتل خانم آنا پولیتکووسکا، روزنامه‌نگار سرشنا س روزنامه روسی نوایا گازتا توسط نیروهای امنیتی روسیه در چچن و ی (از نقض حقوق بشر در روسیه بویژه نقض حقوق مسلمانان چچن، اینگوش انتقاد شدید کرد.) ( ماه اکتبر)این خانم سیزدهمین روزنامه‌نگاری بود که در دوره ریاست جمهوری و لادیمیر پوتین توسط قاتل اجیر شده به قتل رسید. محاکمات نمایشی قاتل نتیجه‌ای در پی نداشت.
-سال 2007انفجار در قطار مسیر مسکو –سن پترزبورگ که منجر به مجروح شدن 30 نفر گردید.
-سال 2009کشته شدن معاون دادگاه عالی اینگوش به ضرب گلوله، کشته شدن و زیر کشور داغستان در حین شرکت در مجلس عروسی به دست تک تیرانداز، سوء قصد به جان یونس بیک یوکوروف رئیس جمهور اینگوش از طریق انفجار بمب کنار جاده‌ای هنگام عبور و ی از نازران، یونس بیک مجروح و  محافظش کشته شد. (ماه ژوئن)کشته شدن ناتالیا اسمیراوا فعال حقوق‌بشر سرشناس که پس از ربوده شدن در گروزنی مرکز چچن به قتل رسید. رمضان قادروف رئیس جمهور چچن متهم به قتل و ی شد.
-(ماه ژوئیه )سال 2009کشته شدن رزماسادیلاوا و  همسرش. و ی رئیس موسسه خیریه‌ای بود که هدفش مصون نگاه‌داشتن کودکان از اثرات خشونتها در چچن بود. او همچنین به معلولان دو دوره جنگهای روسیه با چچن کمک می‌کرد و  با صندوق کودکان سازمان ملل (یونیسف) همکاری داشت.بمب‌گذاری انتحاری در مقر پلیس نازران پایتخت اینگوش که منجر به کشته شدن 20 مامور روسی گردید. (ماه آگوست) انفجار در قطار مسیر مسکو –سن پترزبورگ و  کشته شدن 26 نفر و  مجروح شدن بیش از 100نفر در نزدیکی شهر بولوگویه. این قطار 700 مسافر داشت و  7 کیلو گرم مواد منفجره در داخل آن جاسازی شده بود. 
-(ماه نوامبر)سال 2010انفجار در ایستگاه مترو لوبیانکا در نزدیک سازمان امنیت روسیه که بیش از 20 کشته و  تعدادی زخمی به دنبال داشت.انفجار در ایستگاه متروپارک کولتوری و کشته شدن بیش از 38 کشته و  زخمی شدن بیش از 70 نفر. به گفته مقامات دادستانی روسیه دو زن عامل انتحاری این انفجار بوده اند. (ماه مارس )مقامات امنیتی روسی متعاقبا اعلام کردند عاملین انتحاری بمب‌گذاریهای فوق دو زن بنامهای ژانت عبدالرحمانووا، 17 ساله و  مریم شاری‌اوا، معلم 28 ساله که هر دو داغستانی بودند از روی اجسادشان شناسائی شده‌اند.کشته شدن الکساندر تیخو‌ میروف معروف به سعید بوریانسکی اسلام‌گرای مبارز اینگوش به دست سرویس فدرال امنیت روسیه. و ی متهم به بمب‌گذاری در قطار سریع‌السیر نفسکی بود که در نوامبر 2009 در مسیر مسکو-سن پترزبورگ منفجر شد.در خودروی بمب گذاری شده در مقابل ساختمان نمایندگی و زارت کشور و  دفتر سازمان اطلاعات روسیه در شهر کیزلیار در داغستان بیش از 11نفر کشته شدند. سرهنگ و یتالی و درنیکوف رئیس پلیس شهر کیزلیار از جمله کشته شدگان بود. عملیات انتحاری با ملبس شدن به لباس فرم پلیس محلی صورت گرفت.دیمتری مدويديف، رئیس جمهور روسیه از دستگاه امنیتی کشورش خواست تا متوقف کردن عملیاتی که بیش از یک دهه در منطقه به طول انجامیده تلاشهای خود را ادامه دهند.دوکو عمروف رهبر مبازرین چچن مسئولیت بمب‌گذاری در راه آهن زیرزمینی مسکو را پذیرفت. و ی اعلام کرد که به تلافی عمل نیروهای امنیتی روسیه در کشتن غیر نظامیان در قفقاز (شمالی) این اقدام را نموده است. او گفت اینگونه عملیات‌ها ادامه خواهد یافت.
– (آوریل 2009)پلیس کارابولاک در 2 کیلومتری شمال ماگاس پایتخت منطقه، مورد حمله قرار گرفت. یکساعت بعد و سیله نقلیه‌ای که در نزدیکی مقر فوق پارک شده بود منفجر شد و  2 افسر پلیس کشته شدند.انفجار 2 بمب در جنوب داغستان 12 تن را کشت.2 انفجار موجب خروج یک قطار باری از ریل شد. انفجار بمب زیر تریبون و یژه مقام‌های روسی در باشگاه سوارکاری نالچیک در جمهوری کاباردینوبالکاریا در جنوب روسیه 15 نفر را زخمی کرد. 
-(ماه می 2009)حمله گروهی از افراد مسلح ناشناس به نیروهای گشتی پلیس در داغستان در منطقه کاسپیک 2کشته و  1 زخمی بر جای گذاشت .مقامات محلی اطلاع دادند رئیس اداره جنائی و  رئیس اداره تحقیقات پلیس در منطقه نوولاکی نیز به ضرب گلوله افراد مسلح کشته شدند.انفجار بمب در نزدیکی مرکز فرهنگی در شهر استاوروپول در جنوب روسیه 5 تن کشته و  حداقل 45 تن زخمی بر جای گذاشت. این شهر در کوهستان‌های قفقاز شمالی و اقع است.
-از زمان و قوع جنگ دوم چچن در سال 2000، تاکتیک کرملین در قفقاز شمالی بر مبنای استفاده از متحدان منطقه‌ای خود به منظور مبارزه با شورشیانی چون باسایف و  عمراف استوار گردید. این تاکتیک‌ به همراه صرف میلیون‌ها دلار برای سرمایه‌گذاری و  ایجاد زیرساخت‌ها، به برقراری آرامشی ظاهری در چچن کمک کرد.با این حال، مسائل در دیگر مناطق ادامه پیدا کرد؛ از جمله در داغستان در شرق چچن که به عنوان موزائیکی از اقوام گوناگون شناخته می‌شود که با یکدیگر ‌مشکلاتی دارند. داغستان‌‌ همان جایی است که تیمرلان سارنایف، یکی از دو عامل بمب‌گذاری سال 2013در بوستون
آمریکا، چند ماه پیش از این حمله به آنجا سفر کرده بود؛ افزون بر این، گفته می‌شود، زنی که در ماه اکتبر با ‌یک حمله انتحاری شش تن را در و لگاگراد به قتل رساند، از همین منطقه بود.
-دو حمله انتحاری به متروی مسکو در سال 2010 
-حمله انتحاری به فرودگاه دامادِدوا در مسکو در سال 2011
-دسامبر 2013 دو انفجار تروریستی در شهر و لگاگراد در جنوب روسیه و  انفجار چندین بمب دیگر در جمهوری خودمختار داغستان و اقع در منطقه قفقاز شمالی 
-ژانویه 2014 گروگان گرفتن یک افسر گارد مرزبانی و  یک افسر و احد امنیت داخلی روسیه از سوی افراد مسلح ناشناس

دلایل سوء ظن به دوکو عمر درعملیات دسامبر2013ولگاگرادکه منجر به کشته شدن 32نفرو زخمی شدن 102نفرگردید:

-انتشار و یدیو ماه ژوییه منتسب به او و تاکید عمراف بر جلوگیری از برگزاری بازیهای المپیک 
-استفاده از زنان، استفاده از حملات همزمان، حمله به مراکز زیرساختی حمل و  نقل، و انجام عملیات انتحاری که درحوادث اخیر بکارگرفته شده  مشابه اقدامات قبلی دوکوعمر است. 
– از آنجا که عملیات دوکو عمر تا دسامبر 2013چندان چشمگیر نبود، همین ‌سبب شکل‌گیری این گمانه شد که و ی در حال تحکیم اقتدار خود بر گروه
های  شورشی قفقاز بوده است تا زمینه لازم را برای حملات جدید علیه بازی‌های المپیک فراهم آورد. 
-شرکت در دو جنگ روسیه و  چچن درمحدوده و لگاگرادو کل قفقاز شمالی و  مشارکتددراکثر اقدامات تروریستی چچنها برعلیه روسیه در دو دهه اخیر.
– رد مسئولیت حملات از سوی عمراف، احتمالاً به معنای آن است که حملات دیگری نیز در راه است.

دلایل اصرار روسیه بر سلطه بر ماوراء قفقاز بویژه چچنستان

الف -موقعیت جغرافیایی استراتژیک چچن که ضلع جنوبی آن بر خط‌ الراس رشته کوههای قفقاز شمالی تکیه زده و  جدائی آن، روسیه را از داشتن موقعیت مسلط در منطقه قفقاز محروم می نماید و  به لحاظ اشراف رشته‌کوههای مزبور بر دشتهای روسیه، می‌تواند آن را به منبع تهدیدی برایروسیه تبدیل نماید. 
ب -قلمرو جغرافیایی چچن و  شهر گروزنی از موقعیت کنترلی و  استراتژیکی از جهات دیگر برخوردار است که فقدان آن بر و ابستگی روسیه و  نیز محرومیت آن از دسترسی به منافعش در منطقه تاثیر به سزائی دارد. برای نمونه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1 -رودخانه ترک که بخشهایی از داغستان را آبیاری نموده و  در این جمهوری به دریای خزر می‌ریزد از منطقه چچن سرچشمه می‌گیرد.
2 -خط آهن سبلان به ماخاچ قلعه از مرکز گروزنی می‌گذرد.
3 – گروزنی در مسیر خط آهن رستف به باکو و  آستاراخان – کراسنودار و  ساحل دریای سیاه قرار دارد.
4 -گروزنی پس از پیدایش نفت و  احداث خطوط لوله شرق خزر اهمیت و یژه ای پیدا کرد و  این شهر که در سال 1818م تاسیس شد به همین خاطر به سرعت رشد کرد و  هم اکنون از موقعیت محوری برخوردار است و  اگر چه خطوط لوله انتقال نفت باکو و  شرق خزر به بندر روسی نووروسیسک در ساحل دریای سیاه از گروزنی عبور می‌کند، چنین شرایطی بر نقش موقعیت چچن و  گروزنی در اتصال خطوط لوله نفت خزر به اروپا و  جهان خارج از دید روسها پنهان نمی‌باشد و  به لحاظ ژئوپلتیکی محور گروزنی – نووروسیسک می‌بایست در رقابتهای منطقه‌ای و  جهانی و  در جنگ خطوط نفت منطقه به ایفای نقش بپردازد و  میدان را از رقبای دیگر نظیر باکو – جیهان برباید.
5 -روسها با از دست دادن چچن بخشی از خاک خود را از دست می‌دهند و
مزید برآن از دست رفتن چچن خطر پدیدار شدن بازی دومنیو را در پی دارد زیرا اگر این اولین جمهوری سرسخت و  ناسازگار با روسیه موفق به استقلال گردد بلافاصله نوبت به جمهوری‌های قرینه آن در منطقه قفقاز و  سایر مناطق می‌رسد یعنی به دنبال آن هیچ تضمینی و جود ندارد که سایر جمهوری‌های خودمختار روسیه در قفقاز و  ماورای آن دست به اقدام مشابهی برای جدائی از روسیه نزنند. در این میان می‌توان از جمهوری‌های داغستان، تاتارستان، اینگوش، اوستیای شمالی، آدیکه، قره‌چای، چرکس، کاباردین و  بالکار، کلموک و  غیره نامبرد.
6 -اتحاد فرضی و  احتمالی چچن و  داغستان می‌تواند علاوه بر محروم کردن روسیه از دسترسی به برخی فرصتهای استراتژیکی، به محرومیت روسیه از بخش قابل توجهی از دریای خزر منجر گردیده و  بر منافع روسیه تاثیر منفی بگذارد. 
7 -قفقازشمالی اهرم کنترل قفقاز جنوبی برای روسیه است
8 -قفقاز شمالی دیوار امنیتی روسیه دربرابر سازمان پیمان اتلانتیک شمالی (ناتو) است.
بنابراین با ملاحظه دلایل فوق‌الذکر روسها با تمام قوا سعی بر سرکوب جنبش استقلال طلب مسلمانان چچن و  حفظ اتصال آن در مجموعه جغرافیای سیاسی روسیه دارند. 
متقابلا چچنی‌ها نیز با تمام قوا سعی بر به‌ثمر‌رساندن مبارزات مستمر تاریخی و  در آغوش کشیدن آرمان سیاسی دیرینه خود یعنی استقلال ازمجموعه اسلاوی – ارتودوکسی شمال خود که هیچ گونه تجانسی با آن احساس نمی‌کنند را دارند . از این رو جدالی سخت بین آنها جریان دارد.

واژگان كليدي: دلایل اصرار روسیه برسلطه برماوراء قفقاز، سياست روسیه در ماوراء قفقاز ، قفقاز شمالي  و رويكرد روسيه، روابط مسلمانان و  مسكو، قدرت روسيه در ماوراء قفقاز و چچنستان