اردشير پشنگ
مرکز بین المللی مطالعات صلح – IPSC
بغداد ماه آينده ميزبان كنفرانس مهم سران اتحاديه عرب مي باشد و قرار است در اين كنفرانس رهبري يكساله اتحاديه عرب را نيز بر عهده گيرد. امري كه در صورت وقوع آن، مهمترين رويداد ديپلماتيك عراق از زمان تغيير نظامش از بعثيسم به جمهوري فدرال تا به امروز است. اما اين كشور طي هفته هاي اخير با زنجيره پايان ناپذيري از حملات تروريستي مواجه شده است كه اين مساله تا حدودي توانايي دولت عراق براي برقراري امنيت لازم جهت برگزاري كنفراس سران اتحاديه عرب را زير سئوال برده است. براي بررسي هرچه بهتر اين وضعيت گفتگويي اختصاصي با جناب آقاي «محسن حكيم» مشاور ارشد سيد عمار حكيم و از اعضاي بلندپايه حزب مجلس اعلاي اسلامي عراق ترتيب داده ايم كه مشروح آن در ادامه خواهد آمد:
لطفاً در خصوص اجلاسي كه قرار است ماه آينده در بغداد برگزار شود بفرمائيد اين اجلاس براي عراقي ها داراي چه اهميتي است؟
همانطور كه اشاره كردديد ماه آينده كشور عراق ميزبان كنفرانس سران كشورهاي عربي در بغداد خواهد بود برگزاري اين كنفرانس براي اعتبار عراقي ها داراي درجه اهميت بسيار بالايي است و در حقيقت مهمترين و عاليترين كنفرانس ديپلماتيك از فرداي سقوط صدام تا به امروز براي ما خواهد بود. اهميت اين واقعه براي دولتمردان و مردم عراق با در نظر گرفتن اين واقعيت كه عراق به مدت يكسال عهده دار رياست دوره اي اتحاديه عرب خواهد شد دو چندان خواهد نمود.
طي هفته هاي اخير شاهد وقوع انفجارها و حملات تروريستي متعددي در عراق و بخصوص در شهر بغداد بوده ايم، آيا ميان اين حملات و اجلاس آتي رهبران عرب در عراق ارتباطي وجود دارد؟
از همان ابتداي بركناري بعثي ها در عراق در سال 2003 و روي كار آمدن نظام جديد و برآمده از آراي مردم بقاياي رژيم سابق و سپس اعضاي وابسته به القاعده به مقابله با اين تغييرات مبادرت ورزيدند. اين گروهها با شروع تغييرات بنيادين در عراق همواره استراتژي ناامن كردن و افزايش بي ثباتي در اين كشور را در دستور كار خود داشته اند و همواره سعي داشته اند تا با انجام حملات تروريستي مانع از به ثمر نشستن خواسته هاي به حق مردم عراق شوند. حال اين گروهها كه ضعيف تر از هر زمان ديگري شده اند با نزديك شدن زمان برگزاري كنفرانس سران عرب يكبار ديگر دست به كار شده اند تا با شدت بخشيدن به تعداد حملاتشان دولت عراق را در انظار عمومي جهانيان بي كفايت و ناتوان نشان دهند. تا از اين طريق و ايجاد موانع امنيتي مانع از برگزاري اين كنفرانس شوند.
آيا گروههاي مذكور كه بدانها اشاره كرديد يعني القاعده و بقاياي رژيم بعثي، به تنهايي و مستقل عمل مي كنند؟ و يا از سوي كشورها يا گروههاي ديگري نيز حمايت مي شوند؟
مطمئناً بايد گفت القاعده و بعثي ها تنها نبوده و نيستند و از همان ابتدا برخي قدرتها و كشورهاي منطقه اي و فرامنطقه اي كه تحولات عراق را به ضرر منافع و وضع موجود خود ارزيابي مي كردند از هر طريقي و از جمله كمك كردن به گروههاي تروريستي خواسته اند تا عراق روي آرامش و ثبات به خود نبيند. كمكهاي اين كشورها را مي توان همه جانبه و از جمله پرداختهاي كلان مالي، تسليحاتي، ترانزيت نفر و اطلاعاتي دانست اما به خواست خدا و همراهي مردم اين اقدامات هرگز نتوانسته است مانع از حركت مردم بسوي دستيابي به اهدافشان شوند.
برخي بر اين باورند كه نيروهاي امنيتي عراق به تنهايي قادر به تامين امنيت نبوده و بعد از خروج نيروهاي نظامي آمريكايي سطح امنيت در اين كشور نزول پيدا كرده است. برخي ديگر نيز اين اتهام را به آمريكايي ها مي زنند كه ممكن است به دليل عدم رضايت عراقي ها براي تمديد معاهده امنيتي كه منجر به خروج كامل نظاميان اين كشور شد، اقدام به انجام ناامني در اين كشور مي كنند. ديدگاه شما در اين باره چيست؟
ما امنيت عراق را يك امر داخلي مي دانيم و ورود هر بازيگر و عنصر خارجي از جمله ايالات متحده آمريكا و يا …. با هر نيتي در آن را داراي بار مثبت نمي دانيم لذا حركت ما به سمت استقلال امنيتي و تامين ثبات كشور با استفاده از نيروهاي داخلي بوده است. همچنين بايد گفت توان نيروهاي نظامي و امنيتي ما به گونه اي است كه مي توانند امنيت كامل را در عراق برقرار سازند.
اجلاس رهبران عرب در بغداد قرار بود كه سال گذشته برگزار شود اما به دليل وقوع بهار عربي و نيز ناامني هاي عراق اين اجلاس به امسال و ماه آينده موكول شد. آيا اين امكان وجود ندارد كه با توجه به افزايش حملات تروريستي يكبار ديگر برگزاري اين نشست لغو شده و يا به تاخير افتد؟
ما براي اينكه اين امر يكبار ديگر تكرار نشود تمامي تلاشهاي خود را داريم انجام مي دهيم تا با مبارزه با تروريستها و تمركز بروي حوزه هاي امنيتي ثبات و امنيت لازم را برقرار سازيم. در اين زمينه دولت عراق اقدامات بسيار گسترده و منسجمي را انجام داده و همچنان انجام مي دهد از جمله اين اقدامات مي توان به تشكيل كميته هاي مختلف و تخصصي اشاره كنم كه بطور ويژه تري وظيفه تامين امنيت را در بغداد را بر عهده دارند.
مساله ديگري كه طي هفته هاي اخير در عراق روي داده است و اين كشور را دچار بحراني سياسي كرده است به پرونده طارق الهاشمي معاون سني رئيس جمهوري عراق باز مي گردد. گفته مي شود يكي از پيامدهاي اين بحران فراهم شدن فضاي بيشتر براي تروريستها جهت ناامن كردن عراق است. شما تا چه ميزان ميان اختلافات سياسي موجود و افزايش حملات تروريستي ارتباطي مي بينيد؟
خب طبيعتاً عدم اتحاد و وجود اختلاف در بين مسئولان رده بالاي دولت مي تواند تاثيرات منفي بر ثبات سياسي و وضعيت امنيتي كشور ايجاد كند. به اعتقاد ما (مجلس اعلاي اسلامي) موضوع طارق الهاشمي يك پرونده قضائي –حقوقي است و نبايد از منظر سياسي بدان نگريسته شود بلكه بايستي به دور از مجادلات و مباحث سياسي در فضاي آرام قضايي آن را پيگيري كرد چرا كه اطمينان داريم قوه قضاييه عراق قدرتمند و مستقل است و مي تواند اين مساله را به خوبي حل و حقايق را روشن كند.
آقاي طالباني رئيس جمهوري عراق چندي قبل اعلام كرد كه براي بحران سياسي عراق به زودي كنفرانسي ملي در بغداد تشكيل خواهد داد كه در آن همه نيروها و گروههاي سياسي حضور خواهند داشت. اما هنوز هيچ خبري از برگزاري كنفرانس مذكور به رسانه ها داده نشده است. آيا اين كنفرانس تا پيش از اجلاس سران عرب برگزار خواهد شد يا خير؟
آنگونه كه از شواهد امر پيداست اين كنفرانس طي روزهاي آتي و پيش از برگزاري اجلاس سران در بغداد برگزار مي شود. و با برگزاري اين كنفرانس مي توان اين اميد را داشت كه اختلافات موجود ميان گروههاي سياسي عراقي حل و فصل شود چون در اين كنفرانس اكثريت گروههاي سياسي، قومي و مذهبي شركت خواهند داشت و من به نتايج آن بسيار اميدوارم. نتايج كنفرانس مذكور مطمئناً تبعات مثبت و تاثيرگذاري بر امنيت ملي عراق خواهد داشت و باعث افزايش تفاهم ملي و در نتيجه انسجام ملي هرچه بيشتر عراقي ها مي شود امري كه آينده عراق را بسيار روشن تر از امروز خواهد كرد.
