دکتر حیدر عدل

پژوهشگر افغانستانی مقیم اروپا

مرکز بین المللی مطالعات صلح –IPSC

در یکشنبه بیستم ماه جنوری تظاهرات مردمی در فرانسه زیر نام ” جلیقه زرد ها ” و یا زرد پوشان ، وارد هفته دهم خود گردید. این جنبش به تاریخ دهم ماه اکتوبر سال روان با فراخوان دو جوان فرانسوى که در حومه پاریس زنده گی داشتند، از طریق فیسبوک آغاز گردید. آنها مردم را به اعتراض به افزایش قیمت نفت و مالیات بر ان فراخواندند، که در ساعت های نخست همان روز حدود ٢٠٠ هزار نفر قول اشتراک در این اعتراض ها را به آنها دادند. 

به تدریج مردم با پشتیبانی ازین دو نفر از طریق شبکه های اجتماعی، فراخوان عمومی را در سرتاسر فرانسه گشترش دادند. باید خاطر نشان گردد که، اعضای این جنبش هیچ نوع وابستگی سیاسی، سازمانی و سندیکایی نداشتند و تا به امروز نیز این وضعیت به همین منوال ادامه دارد. به همین دلیل است که مردم به این جنبش کلمه ” خود جوش ” را عنوان نوده اند.

دولت آقای ماکرون در ابتدا این فراخوان و این اعتراض ها را دست کم گرفت و به خواسته های مشروع آنها توجه ننمود؛ تا اینکه در روز ١٧ نوامبر اولین اعتراض سراسری در فرانسه با شرکت ٢٨٠ هزار نفر، رسما آغاز گردید و اینها در ابتدا راه های مواصلاتی را بستند. تجمعات و اعتراض های جلیقه زرد ها در حقیقت یک حرکت دادخواهانه و سیاسی است، اما شرکت کننده گان این تظاهرات خود را وابسته به احزاب سیاسی و سندیکایی نمی دانند. احزاب چپ و راست فرانسه، جمع سندیکاها از این جنبش و خواسته های قانونی شان حمایت عام و تام خود را ابراز داشته اند.

فرانک بولر یکی از اعضای شناخته شده جنبش جلیقه های زرد میگوید: ما نمیخواهیم کسی جنبش ما را بنام خود مصادره کند. ما رهبر جنبش نمیخواهیم. انقلاب فرانسه با جنگ ” ارد ” آغاز شد. اکنون این جنگ برای ما جنگ مالیات مواد سوخت است.امروز، این جنبش از حلقه محدود آنهایی که اعتراض های شان بخاطر پایین آوردن قیمت مواد سوخت بود، آغاز نموده بودند، فراتر رفته و خواسته های مشروع دیگری  را  که مردم سالها با آن مواجه بوده و ان مشکلات را تحمل نموده بودند، نیز مطرح گردیده است. درین جنبش اقشار مختلف جامعه از جمله جوانان، روشنفکران، احزاب چپی و راستی ، سندیکاها و بخصوص درین هفته های اخیر دکتران و پرستاران ها با لباس های سفید خود نیز زیر نام سفید پوشان با آنها پیوسته اند.

از همه مهمتر اینکه، این اعتراض ها زمانی قوت بیشتر بدست آورد که، فعالین حوزه زنان و فمنیست ها نیز درین تظاهرات یکجا شدند. خواسته های جدی آنها عبارت اند از: کاریابی، امنیت، عدالت و افزایش قدرت خرید. ( امنیت به مفهوم جلوگیری از آزار جنسی که سالانه قربانی های زیادی را به همراه دارد. )

این فضای پیش امده همه و همه ناشی از سیاست های غلط آقای امانویل ماکرون می باشد که درین دو سال از حاکمیت خود، تمام توجه را بخاطر پولدار شدن بیشتر سرمایه داران مبذول داشته و روز تا روز نرخ بهره را بلند برده و مردم را دچار دشواری اقتصادی نموده است.

شنی کیوین ، یکی ار تاریخ نویس ها و منتقدین دولت ماکرون درین مورد مینویسد: که  جنبش جلیقه زرد ها منحصرا بوسیله تکتیک های رسانه های اجتماعی و سهمگیری هزاران نفر پیش برده می شود و این فضای پیش آمده خود نشانگر یکی دیگر از افزایش اعتراض های اجتماعی و علایمی از انزوای انبوهی از جمعیت است؛ زیرا سرمایه داران فرانسه که حدودا یک درصد جامعه را تشکیل میدهند بصورت غیر باورنکردنی  به میلیاردر های بزرگ جهانی تبدیل شده می روند، و بر قدرت استعماری شان افزود می گردد. در مقابل ٩٩ در صد متباقی افراد جامعه مجبور هستند که  بیشتر کار کنند و برای بلند بردن هر چه بیشتر سطح تولید این یک در صد با مزد پایین فداکاری نمایند. 

جنبش زرد پوشان با وجودی که رهبری مشخص و سازمان یافته ندارند و هر روز دولت با خشونت در برابر آنها از وسایل گوناگون فشار، مانند استفاده از گاز اشک اور و مرمی های پلاستیکی، لت و کوب و سلب آزادی، استفاده می برد که حتی منجر به کشته شدن چند نفر و زخمی شدن ده ها نفر گردیده  و علاوه بر آن درین مدت شش هفته بیشتر از ١٨٠٠ نفر زندانی شده اند. 

از جانب دیگر بخش بزرگی از  وسایل ارتباط جمعی کشور که رهبری آن بدست سرمایه داران بزرگ می باشد، علیه این جنبش تبلیغات سوء انجام داده و می خواهند ذهنیت عامه را در برابر این جنبش مغشوش سازند؛ ولی خوشبختانه این سروصدا های وسایل ارتباط جمعی تاثیری بر تغییر واقعیت های عینی جامعه و خواسته های بر حق جنبش نداشته است. علاوه بر این همه فشار ها ، باز هم این اعتراضات روز تا روز ابعاد گسترده تر پیدا کرده که همه ناشی از توان مدیریت و سازماندهی رهبران جنبش است. آنها به این باور اند که، این اعتراض ها تا رسیدن به هدف غایی، تمام شدنی نیست. 

برخی از منتقدین و نویسنده گان فرانسه مانند، سوفی ونیش، دوران کنونی را با دوران انقلاب فرانسه مقایسه می کنند. با دادن مثال از سرود مارسیز گرفته تا پدیدار شدن چهره لویی شانزدهم در سیمای ماکرون.او حوادث اخیر فرانسه را چنین بیان میدارد: صحنه پردازی وقایع کنونی بی شک بیشتر به اشوب های شبیه است که، ماکیاولی آنها را در ” گفتارها ” توصیف کرده تا شورش های انقلابی یی که پروژه سیاسی و حتی درون ماندگار شان روشنتر است. آقای ونیش در ادامه می افزاید که، ماکیاولی به ما میگوید: اغلب اوقات، علت اغتشاشات ثروتمندان هستند. چرا که ترس از دست دادن ثروت در آنها همان خواست و میلی را ایجاد میکند که نزد آنهای که چنین ثروتی ندارد و در طلب بدست اوردن آن هستند. آنها همواره می خواهند سلطه خود را افزایش دهند و بیشتر مال اندوزی کنند، فرو دستان را تضعیف و فقیر کنند، یعنی آن مردمی را که میخواهند زنده گی شایسته ای داشته باشند. 

ازین نقل قول ها و مثالهای این تاریخ نویس معروف فرانسوی چنین استنباط می گردد که سرمایه داران بزرگ آرزو ندارند تا طبقه متوسط در جامعه رشد یابد و آنها کوشش می کنند این طبقه را از بین برده تا در جامعه صرف طبقه غنی و فقیر وجود داشته باشد.اما دوران فعلی را نمیتوان با سالهای ١٧٨٩ فرانسه مقایسه کرد. امروز عصر بالندگی فرهنگی و توسعه آموزه های علمی و فنی است. از جانب دیگر، قدرت حاکمه از مردم فاصله گرفته و بخش بزرگی از وجاهت خود را از دست داده است. آقای ماکرون در زمان کمپاین های انتخاباتی خود وعده های زیادی به مردم داده بود و چنین تصور میشد که او مانند پدر یک خانواده سیاست خواهد کرد. اما بر عکس او اکنون سیمای یک حاکم مستبد را بخود گرفته و تمام توجه اش درین مدت دوسال صرف برای پولدار شدن بیشتر سرمایه داران متوجه بوده است و بس.

برای آقای ماکرون ، درین فضای پیش امده، دو راه بیرون رفت ازین حالت موجود است:

١-  باید به خواست اعتراض کننده ها جواب مثبت بدهد و به رهبر واقعی مردم مبدل گردد. درین صورت اقتدار گرایی در فرانسه از بین رفته و ارامش بوجود خواهد امد. گرچه آقای ماکرون هفته قبل رسما اعلان نمود که ، مالیات بر مواد سوخت را متوقف می نماید و برای آنهایکه مزد کمتر دارند ماهانه مبلغ صد یورو افزایش به عمل می آید که متقاعدین نیز شامل این کمک ها خواهند بود؛ اما اعتراض کننده ها این تغییرات را کافی نمی دانند. 

٢- یا اینکه آقای ماکرون ، اعلان وضعیت اضطراری نموده و مجمع عمومی را منحل کند. درین صورت آقای ماکرون باید اعتراف نماید که بحران در کشور سیاسی است تا نماینده گان واقعی مردم در مجلس راه یابند. با پذیرش این تغییر میتوان گفت که یک عمل انقلابی از جانب مردم بوجود امده است.

باید خاطر نشان ساخت که ، این جنبش زمانی موفق خواهد شد و به خواسته های مشروع خود خواهد رسید که نگذارند عنان آنها بدست سازمآن های راست افراطی بیفتد و هم جاسوس های انگلیس و امریکا در آن رخنه نموده و دست درازی نمایند.

واژگان کلیدی: جلیقه زرد ها، سرنوشت، آینده، دولت امانول ماکرون، فرانسه