مرکز بین المللی مطالعات صلح – IPSC

بحرین کشوری است که روزگاری جزئی از پیکره ی ایران بود. هر چند که بر اساس پیمان های 1882 و 1892 این کشور عملا در زیر سیطره ی انگلستان قرار داشت و در طی نظرسنجی که از سوی سازمان ملل انجام گرفت از ایران جدا شد و راه استقلال را پیمود . ایران به عنوان کشور مادر در اقدامی رسمی استقلال بحرین را به رسمیت شناخت. اما روابط ایران و بحرین بعد از انقلاب اسلامی و حس ناسیونالیستی حاکمان عربی این کشور موجب شد چالش های بسیاری با تهران داشته باشد. در همین راستا در سالهای گذشته و آغاز انقلاب در این کشور عملا نوک حملات دولت بحرین به سوی ایران بوده است و رسانه ها و مقامات این کشور عملا دامنه گسترده ای از ایران هراسی را در بحرین حمایت کرده اند. گفتگوی زیر با این بهانه انجام شده است:

واژگان کلیدی: ایران هراسی، روابط ایران با بحرین، روابط ایران با دولت بحرین، چالش های روابط ایران و بحرین، ایران هراسی در بحرین

مرکز بین المللی مطالعات صلح: نگاه دولت بحرین به ایران در چند سال گذشته چگونه بوده است؟

با توجه به اینکه رژیم حاکم در بحرین یک رژیم دیکتاتوری، خارج از بافت اجتماعی مردم است –خاندان آل خلیفه از بیابان نشینان نجد بودند، که با یورش به بحرین، و با کمک انگلیس توانستند حکومت کنند- با واقعیت های ذیل روبرو است:

1)    تاریخ گواه روابط عمیق ایران و بحرین است، یکی از نمادهای این روابط قرار گرفتن جزایر بحرین به عنوان «استان چهاردهم» ایران است.

2)   بیست تا چهل درصد ملت بحرین ایرانی الاصل هستند، تا اکنون به زبان فارسی سخن می گویند، نام های آنها رستم، پرویز، سهراب و… است –با توجه به ممنوعیت قانونی نام گذاری به این نام ها، نام مشهور است نه رسمی!-، و نام خانوادگی آنها بوشهری، لاری، دشتی، کازرونی و.. است، خلیج فارس نمی تواند روابط خانوادگی این خاندان ها را بشکند.

3)    علاوه بر روابط خانوادگی، روابط فرهنگی و مذهبی با بین یک ملت در ایران و بحرین زیاد هستند، این روابط  از باورهای باستانی تا مذهب تشیع که عمده اهل بحرین به ان اعتقاد دارند است.. مقصد سفر عمده ی ملت بحرین به عنوان شیعه برای زیارت ایران است، که قطعاً نمی توان اثر آن را در پایداری و تقویت رابطه ملت بحرین با ایران نادیده گرفت.

این عوامل تهدید جدی برای رژیم آل خلیفه است، و همواره ایران را منشأ خطر می پندارد.

مرکز بین المللی مطالعات صلح: کدام جناح های حکومتی نسبت به ایران موضع تندتری داشته اند؟

 رژیم حاکم در بحرین یک رژیم شکل یافته از یک خاندان آل خلیفه -که بحرینی  نیستند- است. این رژیم واحد هیچ گاه  قبول و پذیرش ملت را  نداشت، و همه آنها به ایران به عنوان «خطر» نگاه می کنند. «رژیم توتالیتر» جناح ندارد، فقط تقسیم وظایف دارند.

مرکز بین المللی مطالعات صلح: وضعیت عمومی ایران هراسی در بحرین تا چه میزانی است؟

 ایران همیشه برای خاندان حاکم در بحرین «خطر» تلقی می شود، همیشه ایران را متهم می کنند که به ملت بحرین کمک می کند، آرزو داشتیم واقعاً ایران به اندازه روابط تاریخی، فرهنگی، خانوادگی و… کمک می کرد تا ملت بحرین به آزادی و استقلال دست یابند.

مرکز بین المللی مطالعات صلح: احزاب و گروه های  سیاسی در بحرین هر کدام چه موضعی نسبت به ایران دارند؟

 همه احزاب و گروه سیاسی بحرین متفق هستند که رژیم حاکم -خاندان آل خلیفه- نماینده ملت بحرین نیست، و به هیچ روابط عمیق ملت بحرین با ایران را نشان نمی دهد. تمام احزاب و گروه های سیاسی توقع دارند جامعه بین الملل به وظیفه خود در حمایت از ملت بحرین در قبال دیکتاتوری و استبداد کمک کند، که البته این توقع از ایران به عنوان کشور مؤثر در منطقه، و با همه روابط عمیق بیشتر است.

رسانه های بحرین چه الگوها و رفتارهای رابرای ایران هراسی مد نظر دارند و ایران هراسی در بحرین با چه بهانه هایی گسترش یافته است؟

بحرین مانند هر رژیم دیکتاتور که همواره با انقلاب مردم مواجه است، توهم دارد یا می خواهد این توهم را القا کند که ملت «از خارج» تحریک می شوند، در دهه پنجاه میلادی که موج عرب گرائی شایع بود مصر را متهم کرد، بعد از آن شوروی و کمونیست ها متهم شدند، و از دهه هشتاد میلادی یا از انقلاب اسلامی در ایران، ایران گل سرسبد «متهمین» شد.

مرکز بین المللی مطالعات صلح: آینده ایران هراسی در بحرین و رابطه با ایران چگونه خواهد بود؟

یقیناً تا زمانی که رژیم حاکم در بحرین خواستگاه مردمی نداشته باشد و نماینده اراده ملت بحرین نباشد، ایران سبد اتهام های رژیم حاکم در بحرین خواهد بود، و رابطه قوی ملت بحرین با ایران، در بُعد رسمی و حاکمیتی منعکس نخواهد شد.